του Νάσου Μπράτσου
Σοβαρές υποχωρήσεις στη διεκδίκηση της εφαρμογής των απαιτούμενων μέτρων για ασφαλή εργασία, δημιουργούν οι συνθήκες οικονομικών πιέσεων στους εργαζόμενους. Υπό την πίεση της εξασφάλισης εργασίας, συχνά περνούν σε δεύτερη μοίρα τα ζητήματα των συνθηκών άσκησής της, καθώς υπάρχει και ο φόβος της απόλυσης.
Έτσι τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα, καθώς και οι παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση επαγγελματικών ασθενειών, «επανεμφανίστηκαν» πιό έντονα τα τελευταία χρόνια.
Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει ειδικό πλαίσιο για επιχειρήσεις – βιομηχανίες στις οποίες ένα εργατικό ατύχημα μπορεί να προκαλέσει επιπτώσεις σε μεγάλη κλίμακα (πχ στη χώρα μας πρέπει να θυμηθούμε από το παρελθόν την ΠΕΤΡΟΛΑ – 14 νεκροί το 1992 και τη γειτονική της ΠΥΡΚΑΛ – 3 νεκροί και 13 τραυματίες το 1995).Στη φρασεολογία της θεματικής αυτής, μιλάμε για την πιθανότητα Βιομηχανικού Ατυχήματος Μεγάλης Έκτασης (ΒΑΜΕ). Το 1982 η ΕΕ εξέδωσε μια οδηγία για τα ΒΑΜΕ, με την ονομασία «ΣΕΒΕΖΟ», με αφορμή το βιομηχανικό ατύχημα στην ομώνυμη πόλη της Β. Ιταλίας, το 1976. Η οδηγία τέθηκε σε ισχύ στη χώρα μας στις 8/1/1984. Αργότερα, και συγκεκριμένα το 1996 αντικαταστάθηκε από μια νέα οδηγία τη «ΣΕΒΕΖΟ 2». Τελικά η Ελλάδα εναρμονίστηκε με τη νέα αυτή οδηγία στις 29 Μάρτη 2000. Στο γραπτό λόγο τα ζητήματα αυτά εμφανίζονται ως ΥΑΕ (υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας).
Στα επαγγέλματα που χαρακτηρίζονται βαρέα και ανθυγιεινά (ΒΑΕ) ισχύουν άλλα όρια συνταξιοδότησης και καταβολής επιδομάτων, αλλά οφείλουμε να πούμε ότι για παράδειγμα το νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται σε νοσογόνο περιβάλλον, δεν έχει ενταχθεί στη ρύθμιση αυτή, όπως αναφέρθηκε και πριν λίγες ημέρες σε έρευνα της ΠΟΕΔΗΝ.
Η εκλογή επιτροπών ΥΑΕ από τους εργαζόμενους είναι νομικά κατοχυρωμένο δικαίωμά τους και θεωρητικά απολαμβάνουν των ρυθμίσεων προστασίας, όπως οι εκλεγμένες διοικήσεις συνδικάτων, ώστε να αποτρέπονται πιέσεις σε βάρος τους. Στην πράξη πολλές φορές εφαρμόζονται άλλου τύπου πρακτικές με στόχο πτην άσκηση πιέσεων.
Σημαντικό είναι το κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, για τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και στο επίπεδο των κοινωνικών επιπτώσεων, για όσες οικογένειες αντιμετωπίζουν τέτοιου τύπου καταστάσεις.
Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, με την υποχώρηση του κλάδου των κατασκευών στον οποίο καταγράφονταν πάντα τέτοια περιστατικά, εμφανίζουν ανησυχητικές διαστάσεις τα εργατικά ατυχήματα στους ΟΤΑ, ειδικά στην καθαριότητα και σε πολλές περιπτώσεις σε βάρος συμβασιούχων, αλλά και στον κλάδο των τεχνικών της ΔΕΗ, καθώς και στις χημικές βιομηχανίες και διυλιστήρια.
Επίσης με αφορμή την προαναγγελθείσα για τις 25 Μαΐου κινητοποίηση των οδηγών δικύκλων, αφού Courier, delivery, εξωτερικοί υπάλληλοι, στις μέρες μας είναι μία μαζική κατηγορία εργαζομένων υπό συνθήκες αυξημένου επαγγελματικού κινδύνου.
Αδιευκρίνιστη παραμένει η πραγματική «συμμετοχή» στις στατιστικές μεταναστών που εργάζονται συχνά σε ανασφάλιστες και μη ορατές θέσεις εργασίας, για να θυμήσουμε το πώς εμφανίστηκε στην επικαιρότητα η υπόθεση των εργατών γης στη Μανολάδα, αλλά και των, στην ουσία φυλακισμένων αλλοδαπών εργαζομένων, σε πτηνοτροφική μονάδα στη Χαλανδρίτσα Αχαΐας.
Το ΕΚΑ
To Εργατικό Κέντρο Αθήνας με ανακοίνωσή του «χαιρετίζει την 28η Απριλίου, την Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.
Το 2003, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (Δ.Ο.Ε) καθιέρωσε την ημέρα αυτή ως Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία με στόχο την προώθηση παγκοσμίως, των θεμάτων που αφορούν στην πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών. Η 28η Απριλίου επελέγη συμβολικά, επειδή την ημερομηνία αυτή του 1914 ψηφίσθηκε από την Καναδική Βουλή ο νόμος για την αποζημίωση των εργαζομένων από εργατικά ατυχήματα.
Σύμφωνα με τη ΔΟΕ, 2.000.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες ετησίως στον κόσμο. Το κόστος του ανέρχεται στο 4% του ακαθάριστου παγκόσμιου προϊόντος.
Το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην ιστοσελίδα του αναρτά ενημερώσεις σχετικές με την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία. Τα σωματεία έχουν τη δυνατότητα ενημέρωσης από Ειδικό Ιατρό Εργασίας για τα θέματα που τους απασχολούν σχετικά με το θεσμό αυτό.
Δυστυχώς ο θεσμός της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, στην Ελλάδα βρίσκεται στα σπάργανα, παρότι υπάρχει πλούσιο Νομοθετικό πλαίσιο. Ένα πλαίσιο που δεν τηρείται επί της ουσίας, αλλά τύποις. Έτσι έχουμε τα φαινόμενα μη καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών ή υποκαταγραφής εργατικών ατυχημάτων. Και τα δύο αντιμετωπίζονται ως κοινά νοσήματα στις περισσότερες των περιπτώσεων».
Συνεχίζοντας το ΕΚΑ επισημαίνει πως: «Τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές ασθένειες πλήττουν όλους τους τομείς και όλα τα επαγγέλματα, είτε πρόκειται για εργασία γραφείου, είτε για οδήγηση φορτηγών, είτε αφορά εργασία σε μεταλλεία ή σε εργοτάξια. Εκτός από την οδύνη που προκαλούν σε προσωπικό επίπεδο, ταυτόχρονα συνεπάγονται υψηλό κόστος για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία στο σύνολό της.
Θα συνεχίσουμε να παρεμβαίνουμε ως ΕΚΑ, με στόχο την εμπέδωση της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, προς όφελος εργαζομένων και εργοδοτών αλλά και του Κράτους.
Η συνεχής αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας, η βελτίωση του περιβάλλοντος εργασίας, η πρόληψη των επαγγελματικών ασθενειών και των εργατικών ατυχημάτων όπως και η προστασία της υγείας των εργαζομένων, οφείλουν να είναι σκοπός των εργαζομένων, των εργοδοτών αλλά και της πολιτείας.
Αυτά θα επιτευχθούν αν εργασθούμε στους άξονες
– Βελτίωση των υφιστάμενων κανόνων ΥΑΕ
– Βελτίωση πρόληψης επαγγελματικών ασθενειών και αντιμετώπισης νέων αναδυόμενων κινδύνων χωρίς να παραβλέπονται οι υφιστάμενοι
– Συνεκτίμηση της γήρανσης του εργατικού πληθυσμού
Είναι χρέος όλων των εμπλεκομένων η διασφάλιση της ζωής των εργαζομένων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους».
