Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής, υπήρξαν παρέες που τόλμησαν και ίδρυσαν αθλητικά σωματεία.
Και λέμε τόλμησαν όχι γιατί δεν γίνονταν αθλητικές συναντήσεις, άτυπες αφού οι επίσημες αθλητικές δραστηριότητες είχαν σταματήσει, αλλά γιατί σε συνθήκες κατοχής, καταπίεσης και πολλών προβλημάτων, όπως το θέμα της πείνας, η ίδρυση αθλητικού σωματείου έμοιαζε «πολυτέλεια». Και ίσως να ήταν υπό την έννοια ότι αποτέλεσε κύτταρο συσπείρωσης της νεολαίας και κάθε συλλογική έκφραση σε δύσκολους καιρούς «κρύβει» μέσα της μία δυναμική.
Έτσι βλέπουμε στην ιστορία του Έσπερου Καλλιθέας, που δημοσιεύεται αναλυτικά στην ιστοσελίδα των φίλων του, ότι: Το 1943, στη διάρκεια της Κατοχής, ο βαλκανιονίκης στίβου και γιατρός Γρηγόρης Λαμπράκης, μεταπολεμικά βουλευτής Πειραιώς της Αριστεράς, που δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη (1963), ίδρυσε την «Ένωση Ελλήνων Αθλητών».
Σκοπός της «Ένωσης» ήταν αφενός η ανάπτυξη αθλητικής δραστηριότητας (αφού κάθε επίσημη αθλητική διοργάνωση είχε ανασταλεί), κυρίως όμως η συγκέντρωση πόρων από τις αθλητικές αυτές εκδηλώσεις, προκειμένου να διοργανωθούν συσσίτια για τον λιμοκτονούντα πληθυσμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ιστοσελίδα των φίλων του Έσπερου γίνεται αναλυτική αναφορά και στη συμμετοχή της Καλλιθέας στην Εθνική Αντίσταση.
Την ίδια χρονιά στην Καλλιθέα ο Λάζαρος Αντωνιάδης και άλλοι φίλοι ίδρυσαν τον ΕΣΠΕΡΟ, που πήρε μέρος στο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα Πειραιώς της «Ένωσης Ελλήνων Αθλητών» του Γρηγόρη Λαμπράκη και ανέπτυξε στην πόλη αντίστοιχες δραστηριότητες αλληλοβοήθειας.
Ο ΕΣΠΕΡΟΣ ιδρύθηκε στην περιοχή Χαροκόπου της Καλλιθέας στις 15 Ιουνίου 1943, στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, από μια ομάδα φίλων.
Σύμφωνα με το ιδρυτικό κείμενο, που διασώζεται στα αρχεία του ΕΣΠΕΡΟΥ, οι στόχοι του συλλόγου δεν περιορίζονται στα στενά πλαίσια της εκγύμνασης των αθλητών. Εκτείνονται στην προσπάθεια διαπαιδαγώγησης όχι μόνο των αθλητών, αλλά και των μελών και ακόμη στη διάδοση της αθλητικής ιδέας και πέραν των ορίων της περιοχής του.
Ο ΕΣΠΕΡΟΣ ανέπτυξε και αναπτύσσει πολύμορφη αθλητική και κοινωνική-πολιτιστική δραστηριότητα στην πόλη της Καλλιθέας και την ευρύτερη περιοχή.
1945 ομάδα βόλλεϋ Εσπέρου
Ο ΕΣΠΕΡΟΣ προσπάθησε πάντοτε να συσπειρώσει τους πολίτες της Καλλιθέας, τόσο για την ανάγκη συνένωσης των αθλητικών δυνάμεων, όσο και για την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης αγωνιστικών χώρων».
Η πρώτη διοίκηση του Παναθλητικού Ομίλου Καλλιθέας Έσπερος ήταν:
1943-1944 Πρόεδρος: Δ. Καρετζόπουλος Γεν. Γραμματέας: Σ. Κοσμίδης Αντιπρόεδρος: Λ. Αντωνιάδης Αντιπρόεδρος: Α. Κούρος Γεν. Αρχηγός και Ταμίας: Α. Τιγλίογλου Σύμβουλοι: Π. Καρετζόπουλος Β. Μιχαηλίδης
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ιστοσελίδα του Έσπερου γίνεται αναλυτική αναφορά και στη συμμετοχή της Καλλιθέας στην Εθνική Αντίσταση και όπως εύστοχα σημειώνει η ιστοσελίδα: «Υπάρχω γιατί θυμάμαι, θυμάμαι γιατί υπάρχω». Η ομάδα μπάσκετ του Έσπερου με τις πολλές και μεγάλες επιτυχίες που είχε, βοήθησε να γίνει γνωστό το όνομα του συλλόγου και ευρύτερα.
Επισυνάπτουμε από την ιστοσελίδα των φίλων του σωματείου:
«Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, την άνοιξη του 1942 ο Γρηγόρης Λαμπράκης ιδρύει την αντιστασιακή οργάνωση Ένωση Ελλήνων Αθλητών, με σκοπό την οικονομική, υλική και ηθική στήριξη των ασθενών και ανέργων αθλητών, καθώς και γενικότερα τη διοργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων από τα έσοδα των οποίων θα λειτουργούσαν τα λαϊκά συσσίτια στις συνοικίες της Αθήνας.
Ποια ήταν άραγε η σχέση της ίδρυσης του ΕΣΠΕΡΟΥ με εκείνη της ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΛΗΤΩΝ του Γρηγόρη Λαμπράκη;
Πρώτον, αμέσως μετά την ίδρυση του ΕΣΠΕΡΟΥ η ποδοσφαιρική ομάδα του συλλόγου πήρε μέρος στη διάρκεια της κατοχής στο πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας Πειραιά που διοργάνωση η ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΛΗΤΩΝ του Γρηγόρη Λαμπράκη.
Στο τετράδιο αποτελεσμάτων του ΕΣΠΕΡΟΥ που τηρούσε κατά τα πρώτα χρόνια ο γενικός γραμματέας Σπύρος Κοσμίδης και το οποίο διασώζεται στα αρχεία του συλλόγου, διαβάζουμε:
1943 – 1944: Β’ Κατηγορία Πειραιά
ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΛΗΤΩΝ
Αποτελέσματα ΕΣΠΕΡΟΥ
ΕΣΠΕΡΟΣ – ΦΙΛΑΘΛΟΙ 0-1
ΕΣΠΕΡΟΣ – ΕΝΩΣΗ ΚΑΡΑΒΑ 5-1
ΕΣΠΕΡΟΣ – ΝΕΑΠΟΛΗ 2-1
ΕΣΠΕΡΟΣ – ΑΕΚ Π. ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ 2-0
Δεύτερον ο Λάζαρος Αντωνιάδης ένας από τους ιδρυτές του ΕΣΠΕΡΟΥ, οργάνωσε στη διάρκεια της κατοχής, κατά το παράδειγμα του Λαμπράκη, συσσίτια για τον λιμοκτονούντα πληθυσμό.
Ο Π.Ο.Κ. ΕΣΠΕΡΟΣ είχε ιδρυθεί στις 15 Ιουνίου στην Καλλιθέα, σύμφωνα με το διασωζόμενο χειρόγραφο πρακτικό.
Στην περιοχή του Χαροκόπου, σε μία εγκαταλειμένη παιδική χαρά που παραχωρήθηκε από τον τότε δήμαρχο Τηλέμαχο Κοσμίδη, φτιάχτηκε το πρώτο γήπεδο αθλοπαιδιών του ΕΣΠΕΡΟΥ. Το γήπεδο καταλάμβανε το χώρο δεξιά της πύλης της Χαροκοπείου.
Στον «ακάλυπτο» χώρο του γηπέδου, έβλεπαν τα παράθυρα των παραπηγμάτων των προσφύγων, που είχαν εγκατασταθεί στην αυλή της σχολής. Στις 4 Νοεμβρίου 1946 έγιναν τα εγκαίνια του γηπέδου στη λεωφόρο Θησέως. Πριν τα επίσημα εγκαίνια του γηπέδου αυτού, οι βολλεύμπωλίστες του συλλόγου, είχαν ήδη αναδείξει τον ΕΣΠΕΡΟ πρωταθλητή Πειραιά.
Για το γήπεδο του ΕΣΠΕΡΟΥ τη δεκαετία του 1940 ο διεθνής Γιώργος Καροτσιέρης, θυμάται:
«Σκάψαμε και κοσκινίσαμε μόνοι μας το χώμα του γηπέδου μας μπροστά στη Χαροκόπειο, αγοράσαμε φθαρμένους σωλήνες για λίγο νερό στα αποδυτήρια. Είπαμε ομαδικά τα κάλαντα και κάναμε έρανο σε κάθε παιχνίδι. Πλέναμε μόνοι μας τις φανέλλες και τα παντελονάκια, ξεράβοντας και ράβοντας το σήμα του άστρου μας. Ξυπνάγαμε το καλοκαίρι πριν βγει ο ήλιος κοιμώμενοι στις ταράτσες με σπάγγο σφιγμένο στο χέρι, το άλλο άκρο του οποίου κρεμόταν από την ταράτσα μέχρι το δρόμο, με κουβαρίστρα στην άκρη. Έτσι ο εκάστοτε υπεύθυνος ξυπνούσε την ομάδα παίρναμε τα κορδόνια με το φιλέ του βόλλεϋ και προπονιόμασταν μέχρι τις 10 το πρωί. Μετά ο ήλιος ήταν αφόρητος».
Στις μέρες μας ο ΕΣΠΕΡΟΣ συνεχίζει παραδειγματικά το αθλητικό – κοινωνικό του έργο, ενώ για την πολύ πλούσια ιστορία του, μικρό μέρος της οποίας παρουσιάσαμε σήμερα, σας προτρέπουμε να επισκεφτείτε τόσο την επίσημη ιστοσελίδα του συλλόγου, esperos.eu όσο και την ιστοσελίδα των φίλων του esperos.com .
Το ert.gr ευχαριστεί για την πολύτιμη συνεργασία τον πρόεδρο του συλλόγου Θεόδωρο Φουστάνο και τον πρώην πρόεδρο ιστορικό της ομάδας Ιορδάνη Παραδεισόπουλο.
Επιμέλεια αφιερώματος: Νάσος Μπράτσος
