...αναδημοσίευση από το ert.gr...
Με στόχο να καταστρέψουν βασικές υποδομές, οι ναζί υποχωρούσαν το 1944 από την Αθήνα και τον Πειραιά. Ήδη είχαν τοποθετήσει εκρηκτικούς μηχανισμούς στον Πειραιά, αλλά με παρέμβαση του ΕΛΑΣ τη νύχτα 11 προς 12 Οκτωβρίου, απενεργοποιήθηκαν.
Η πρώτη μάχη αποτροπής της καταστροφής εργοστασίων, δόθηκε στο εργοστάσιο της ΚΟΠΗ, όπου ο ΕΛΑΣ απέτρεψε την καταστροφή του από τους Γερμανούς.
Στη μάχη της ΚΟΠΗ σκοτώθηκαν οι Παναγιώτης Κοσμίδης, Παναγιώτης Μαυρομάτης και Ακρίτας Τοροσιάδης, που βαριά τραυματισμένος απεβίωσε το Δεκέμβριο.
Όταν ξημέρωνε η 13η Οκτωβρίου 1944, οι Γερμανοί έπεσαν στην παγίδα του ΕΛΑΣ που τους άφησε να προσεγγίσουν το εργοστάσιο της ΔΕΗ, ενώ οι τρεις λόχοι του ΕΛΑΣ (περίπου 90 μαχητές) είχαν πιάσει τους λόφους, είχαν δηλαδή «από κάτω» τους Γερμανούς, «στη γούβα» όπως έλεγαν στις διηγήσεις τους οι συμμετέχοντες.
Αν και αρχικά οι Γερμανοί είχαν διαμηνύσει ότι θα έφευγαν χωρίς να κάνουν καταστροφές, μάλλον για να κοιμίσουν τις αντιστασιακές οργανώσεις, μήπως και υποχωρήσουν ανενόχλητοι, δεν έγιναν πιστευτοί και ευτυχώς γιατί το ίδιο πρωί ανατίναξαν τα καζάνια στο Ικόνιο.
Ευρισκόμενοι ήδη σε επιφυλακή οι λόχοι του ΕΛΑΣ ετοιμάστηκαν για τη μάχη.
Πράγματι, έχοντας τα υψώματα, κατάφεραν να αποδεκατίσουν τους Γερμανούς σε μία μάχη που κράτησε αρκετές ώρες και με μειονέκτημα τη διαφορά εξοπλισμού μεταξύ των δύο πλευρών, αφού οι Γερμανοί είχαν πιο εξελιγμένα όπλα. Στη μάχη συμμετείχαν ο ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Νίκος Γόδας, ο μετέπειτα άσος του Ολυμπιακού Ανδρέας Μουράτης και ο πατέρας του Θανάση Βέγγου, Βασίλης Βέγγος.
Ανδρέας Μουράτης – Νίκος Γόδας. συμμετείχαν στη μάχη της Ηλεκτρικής στη φωτο με την εμφάνιση του Ολυμπιακού
Στη μάχη σκοτώθηκαν οχτώ μαχητές του ΕΛΑΣ, ο Νίκος Γεωργιάδης, ο Γιώργος Γκιόρδας, ο Ιωάννης Ηλιόπουλος, ο Αντώνης Καλαποθάκος, ο Ανδρέας Κουνούπας, ο Δημήτρης Μαργαρώνης ο Γρηγόρης Μεγγίσογλου και ο Συρίγος Παπάζογλου, ενώ οι Γερμανοί μέτρησαν 11 νεκρούς, 21 τραυματίες και 24 αιχμαλώτους, οι οποίοι παραδόθηκαν τις επόμενες μέρες στους Βρετανούς. Με τη λήξη της μάχης ο κατασχεθείς εξοπλισμός των Γερμανών, ήταν η απόδειξη της πρόθεσής τους να ανατινάξουν την Ηλεκτρική, αφού ήταν εφοδιασμένοι με αρκετά εκρηκτικά.
Η κηδεία των νεκρών μαχητών της ΚΟΠΗ και της Ηλεκτρικής πραγματοποιήθηκε στις 14 Οκτωβρίου και είχε μεγάλη συμμετοχή κόσμου που θέλησε να τιμήσει τους ήρωες που έπεσαν στη μάχη.
Tιμώντας τη μνήμη τους γίνονται σε ετήσια βάση εκδηλώσεις.
Κείμενο & φωτο μνημείων: Νάσος Μπράτσος
