H διπλή προσφυγιά του ποιητή Φώτη Αγγουλέ

...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...
 

Από τις πλέον εμβληματικές μορφές μεταξύ των Ελλήνων προσφύγων και στρατευμένων στη Μέση Ανατολή, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν ο Φώτης Αγγουλές. Το Αγγουλές που σημαίνει παλληκάρι, ήταν ψευδώνυμο αφού το κανονικό επίθετο ήταν Χονδρουλάκης.
Από το σημείο που έμελλε να γίνει στα χρόνια της κατοχής το hot spot των Ελλήνων προσφύγων, ξεκίνησε ο Φ. Αγγουλές το προσφυγικό του ταξίδι. Γεννήθηκε το 1911 στον Τσεσμέ και βρέθηκε πρόσφυγας στη Χίο, όπου κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, έδειξε τα δείγματα γραφής του ταλέντου του.

Αεροπορικώς ψάρια για τις λίμνες της Ελλάδας – Μετά το κατοχικό πλιάτσικο

 ...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...

Γράφαμε σε όλους τους κύκλους τους αφιερώματος – έρευνας για τους Έλληνες πρόσφυγες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, προς την Τουρκία την Κύπρο τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, ότι μία από τις βασικές αιτίες ήταν η πείνα.

Αναφέραμε σαν παράγοντες για την εμφάνισή της, τη διαφυγή νέων που θα μπορούσαν να εργαστούν στην αγροτική παραγωγή, προς τη Μ.Ανατολή για να υπηρετήσουν στις ένοπλες δυνάμεις, τη «φορολόγηση» σε είδος από τους κατακτητές της όποιας σοδειάς, το πλιάτσικο χωρίς όρια από τις ίδιες κατοχικές δυνάμεις, που σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε σε σημαντικές κινητοποιήσεις ενάντια στην πείνα. Στα μεγάλα αστικά κέντρα κυρίως με την καθοδήγηση του ΕΑΜ, αλλά και σε πολλά άλλα σημεία της περιφέρειας.

Έτσι η πείνα ήταν σημαντικός παράγοντας ενίσχυσης του προσφυγικού ρεύματος, ειδικά σε αρκετά από τα νησιά του Αιγαίου που ή παραγωγή τους και σε κανονικές συνθήκες δεν ήταν επαρκής σε όλα τα είδη, πολύ περισσότερο κάτω από συνθήκες κατοχής.

Θυμίζουμε από το αφιέρωμά μας τα λόγια του Στέφανου Καρίμαλη: Ο κατακτητής έπεσε από την πρώτη στιγμή στη ληστεία, στη λεηλασία, σαν πεινασμένη ακρίδα και δεν άφηνε τίποτα που είχε  – έστω – την παραμικρή αξία που να μην αρπάξει. Άμα συναντούσε και την παραμικρή – ας πούμε – αντίσταση, δεν δίσταζε να σκοτώνει και ανθρώπους για να προχωρεί. Όλα ήταν νόμιμα για εκείνον».

Τσεσμές: Το Hot Spot των Ελλήνων προσφύγων στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

 ...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...


Η τουρκική πόλη των μικρασιατικών παραλίων αποτέλεσε τόπο συγκέντρωσης χιλιάδων Ελλήνων προσφύγων, κυρίως αιγαιοπελαγιτών, που με τη φυγή τους αναζήτησαν σωτηρία από την πείνα και τις διώξεις, αλλά και όσοι ήταν σε κατάλληλες ηλικίες, στελέχωσαν τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής.

Μετά από ταξίδια κάτω από τραγικές συνθήκες, που δεν είχαν πάντα αίσιο τέλος, καθώς σημειώθηκαν πνιγμοί, συλλήψεις, απελάσεις προς τις κατοχικές δυνάμεις, αρκετοί Έλληνες πρόσφυγες, είχαν να αντιμετωπίσουν το άγνωστο των τουρκικών παραλίων και τις συμπεριφορές του τοπικού πληθυσμού, κατά κανόνα καλές έως και συγκινητικές, αλλά υπήρξαν και άλλες που ήταν εγκληματικές. 

 Όπως σε όλες τις εποχές άλλωστε και σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις.

Η φιλόξενη αγκαλιά του Λιβάνου στους Έλληνες πρόσφυγες

...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...


Με ζεστασιά και αλληλεγγύη αντιμετώπισαν οι Λιβανέζοι το μεγάλο αριθμό Ελλήνων προσφύγων που βρέθηκαν στην αραβική χώρα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πληθυσμοί προερχόμενοι από τα νησιά του Αιγαίου, φιλοξενήθηκαν για όσο χρονικό διάστημα κράτησε η πολεμική τραγωδία, μέχρι να επαναπατριστούν, ενώ και αρκετοί Έλληνες στρατευμένοι είχαν ως έδρα το Λίβανο.

Προχωράει η διαμόρφωση του «μνημείου της προσφυγιάς»

...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...

Με σταθερά βήματα προχωράει το «μνημείο των προσφύγων» στο λιμανάκι της Αγίας Κυριακής, δίπλα στο αεροδρόμιο της Ικαρίας.

 

Όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο Χρήστος (Χριστόδουλος) Ξενάκης (τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στην Εταιρεία Ικαριακών Μελετών) και ήταν πρόσφυγας πολέμου το 1942: «Η ιδέα για το μνημείο μου ήρθε επειδή τότε κάναμε την ίδια διαδρομή που κάνουν οι πρόσφυγες του σήμερα, απλώς η φορά της είναι ανάποδη. Και τότε με πόλεμο εμείς και τώρα αυτοί, φεύγουν άνθρωποι δυστυχισμένοι που άφησαν πίσω το είναι τους, άνθρωποι που ήταν νοικοκυραίοι και δεν πρέπει να τους βλέπουμε σαν «παρακατιανούς».

Αυλαία για τα μπαράζ των πρωταθλητών Αιγαίου

Πέρασε στην ιστορία και αυτή η διοργάνωση με ένα πρωινό Κυριακής χωρίς αγώνες με βαθμολογική σημασία και με την κούραση και τους τραυματισμούς να είναι οι παράγοντες που διαμόρφωσαν τα ρόστερ και τα πλάνα των ομάδων.

Στον πρώτο αγώνα ο Παπάδος Γέρας κέρδισε τον ΑΠΑΣ Τα Φανάρια Νάξου με 66-53 (δεκάλεπτα 19-13, 32-22, 52-37, 66-53).

Ακολούθως σε έναν αγώνα που έμοιαζε με φιλικό προετοιμασίας οι πρωταθλητές Αιγαίου (ΒΑΟΛ Χίου) κέρδισαν με 81-79 τον Ίκαρο Ικαρίας (τα δεκάλεπτα 19-16, 39-32, 60-57, 81-79).

Από τον Άγιο Φωκά το 1942 έως την Κύπρο δαμάζοντας τα κύματα – Η προσφυγική οδύσσεια του Ν. Φουντούλη

 ...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...

Κυριολεκτικά από 40 κύματα πέρασε ο Νικόλαος Φουντούλης μαζί με άλλους 34 για να μπορέσει να διαφύγει από την κατεχόμενη από τους Ιταλούς Ικαρία, προς τα τουρκικά παράλια και ακολούθως στη Μέση Ανατολή.

Ήταν 5 Μάη του 1942 και είχαν προηγηθεί δύο αποτυχημένες απόπειρες διαφυγής λόγω θαλασσοταραχής. Η βάρκα είχε μηχανή και η απαραίτητη ποσότητα πετρελαίου, είχε κρυφτεί στο δάσος, για να μπορέσει να γίνει το ταξίδι.

Και η τρίτη φορά συνέπεσε με θαλασσοταραχή, αλλά είχε καρφωθεί από τους χαφιέδες των κατακτητών, που την επόμενη ημέρα σκόπευαν να ψάξουν το βαρκάρη και τους υπόλοιπους. Μονόδρομος λοιπόν το ταξίδι στα φουρτουνιασμένα νερά της Ικαρίας, από το λιμανάκι του Άγιου Φωκά. Οι Ιταλοί είχαν φυλάκια και στρατό στα κοντινά χωριά και το εγχείρημα ήταν δύσκολο και παράτολμο.

«Ράγισαν και τα τσιμέντα» στα μπαράζ των πρωταθλητών Αιγαίου

Το μεγάλο φαβορί για την άνοδο στη Γ’ Εθνική, η Καλλιθέα Ρόδου, υποτάχτηκε στους μαχητικούς Χιώτες του ΒΑΟΛ με 69-58 (τα δεκάλεπτα 24-18, 42-35, 50-43, 69-58).

Έτσι οι Χιώτες κάνουν σχέδια για την επόμενη κατηγορία, μετά από ένα ματς διαφήμιση του μπάσκετ σε ένα γεμάτο γήπεδο.

Η Δ. Σπανού – Μπονάτσου στο ert.gr: Η δασκάλα των προσφυγόπουλων στο Νουσεϊράτ

 ...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...

Aκολούθησε το δύσκολο δρόμο της προσφυγιάς και από την Ικαρία πέρασε στην Τουρκία για να βρεθεί στη Μέση Ανατολή, η Δέσποινα (Πιπίτσα) Σπανού – Μπονάτσου, θυμάται τα ταραγμένα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

-Πότε φύγατε και ποιοι ήταν οι λόγοι;

-Φύγαμε το 1943 και η βασική αιτία ήταν η πείνα. Οι Ιταλοί είχαν συνθηκολογήσει και οι Γερμανοί που τους διαδέχτηκαν ήταν πολύ σκληροί και μας τα έπαιρναν όλα, ό,τι είχαμε και δεν είχαμε.
Ξεκινήσαμε από το λιμάνι του Ευδήλου Ικαρίας, περίπου 15 άτομα που μπήκαμε σε μία βενζινάκατο, χωρίς να υπάρχουν προβλήματα που να μας έκαναν να κρυφτούμε. Ο καιρός ήταν καλός και ευτυχώς που ήταν έτσι γιατί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού χάλασε η μηχανή. Μαζί μας ταξίδευε ο Ιωάννης Τσαντές  και η σύζυγός του, ένας Βλαχογένης δικηγόρος, κλπ

Νίκες για Ίκαρο Ικαρίας και Καλλιθέα Ρόδου

Με 60-37 κέρδισε ο Ίκαρος τον ΑΠΑΣ Τα Φανάρια Νάξου. Τα δεκάλεπτα 17-10, 29-21, 41-32,  60-37. Σαφώς βελτιωμένη η ομάδα της Ικαρίας, με την προσθήκη και του Κουλουμπή, φιλότιμη η νεανική ομάδα της Νάξου.

Η Σύρος τα χρόνια της κατοχής: Συνέντευξη με την Παναγιώτα Καρέλλα – Λειβαδάρα

 ...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...

Δύσκολα χρόνια πέρασαν οι Συριανοί στα χρόνια της ιταλογερμανικής κατοχής και η Παναγιώτα Καρέλλα – Λειβαδάρα 96 ετών, γεννήθηκε το 1921, μας διηγείται τις αναμνήσεις της από εκείνη την περίοδο.

-Πώς ήταν οργανωμένη από τους κατακτητές η διανομή τροφίμων στην κατοχική περίοδο, γίνονταν συσσίτια, υπήρχαν δελτία διανομής τροφίμων, κλπ

-Συσσίτια υπήρχαν προς το τέλος της κατοχής, όχι στην αρχή, γι’ αυτό στην αρχή πέθανε πολύς κόσμος από την πείνα. Μας δίναν ψωμί με δελτίο και λίγα τρόφιμα.

Δεύτερη μέρα των μπαράζ των πρωταθλητών Αιγαιου

Ματς αντάξιο της ιστορίας και της προσφοράς στο άθλημα των δύο ομάδων, ήταν αυτό μεταξύ ΒΑΟΛ Χίου και Παπάδου Γερας. Νικητές οι Χιώτες με 75-74. Τα δεκάλεπτα 25-18,40-29,52-58,75-74.