...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Διαρκής προσπάθεια διατήρησης της ιστορικής μνήμης και πέρασμά της από γενιά σε γενιά, είναι το χαρακτηριστικό της δράσης του Συλλόγου Μικρασιατών Ελευσίνας, που από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης στις νέες πατρίδες, λειτουργεί ανελλιπώς και δημιουργικά. Μιλήσαμε με την Γεωργία Γιαγτζόγλου, πρόεδρο του συλλόγου, που μας ξενάγησε και στο Μουσείο Μικρασιατών Ελευσίνας.
Ο χώρος του Μουσείου ήταν παλιό σπίτι Μικρασιατών προσφύγων, της Καλλιόπης Φαγαδέα, το γένος Κοντρογιάννη, από τη Σμύρνη και οι κληρονόμοι της το δώρισαν στο σύλλογο.
-Πως έγινε η πρώτη εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στην Ελευσίνα;
-Οι πρώτοι πρόσφυγες στην Ελευσίνα ήρθαν το Σεπτέμβριο του 1922 και ήταν από πολλές περιοχές όπως η Έφεσος, η Σμύρνη, το Αϊβαλί, το Προκόπι, κλπ. Ακολούθησε άλλο ένα κύμα το 1923 με την ανταλλαγή πληθυσμών, από περιοχές όπως το Ικόνιο, η Νίγδη, η Μουταλάσκη, η Σινασός, κλπ.
Τότε η Ελευσίνα είχε 4.000 μόνιμους κατοίκους – γηγενείς και σε αυτούς προστέθηκαν πάνω από 2.000 πρόσφυγες. Ακολούθως έγιναν μετακινήσεις από και προς την Ελευσίνα για λόγους οικογενειακής επανένωσης και εξεύρεσης εργασίας.
Η πρώτη στέγασή τους έγινε σε αποθήκες και παραπήγματα, τους βοήθησαν και αρκετοί ντόπιοι, ενώ το 1925 το κράτος απαλλοτρίωσε έκταση 110.000 τμ και έφτιαξε τον προσφυγικό συνοικισμό με περίπου 570 οικίες (όλες ίδιες) με φάρδος πέντε μέτρα στη μία πλευρά και στην άλλη 20 μέτρα. Το Μουσείο μας στεγάζεται σε ένα τέτοιο σπίτι.