Συνεχείς είναι οι ανακοινώσεις συνδικαλιστικών φορέων με θέμα τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, όταν δουλεύουν σε συνθήκες καύσωνα. Ήδη ΓΣΕΕ, ΕΚΑ, ΕΤΕ-ΔΕΗ έχουν προχωρήσει σε σχετικές ανακοινώσεις, ενώ και η ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ-ΚΗΕ προχώρησε στην έκδοση οδηγιών.
Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής: «Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους χώρους εργασίας.
Τα επεισόδια ακραίων θερμοκρασιών και οι συνθήκες καύσωνα, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως θερμική εξάντληση, θερμοπληξία, θερμικές κράμπες και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με τη θερμική καταπόνηση ή το θερμικό στρες. Η έκθεση των εργαζομένων σε υψηλότερες ή και ακραίες θερμοκρασίες, για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο τραυματισμών λόγω κόπωσης, έλλειψης συγκέντρωσης, κακής λήψης αποφάσεων και άλλων παραγόντων.
Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει αυξημένα επίπεδα άγχους στους εργαζομένους, κυρίως σ’ εκείνους που ασκούν έντονη σωματική εργασία, σε εξωτερικούς χώρους με άμεση έκθεση στο ηλιακό φως και τη θερμότητα, οι οποίοι πρέπει να εργάζονται με τροποποιημένα ωράρια, ώστε να αποφύγουν τις περιόδους υψηλής θερμοκρασίας.
Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι οι εργαζόμενοι που η ηλικία τους ξεπερνά τα 65 έτη, έχουν υποκείμενα ή χρόνια νοσήματα ή λαμβάνουν ειδική φαρμακευτική αγωγή. Η εκτίμηση πραγματοποιείται από τον γιατρό εργασίας της επιχείρησης.
Ορισμένα υλικά και εξοπλισμοί, όπως χημικές ουσίες, διαλύτες και άλλες πτητικές ουσίες, μπορεί επίσης να επηρεαστούν από τις υψηλές θερμοκρασίες .
Τέλος, οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την επιβλαβή έκθεση των εργαζομένων, όπως το όζον στο επίπεδο του εδάφους και τα λεπτά σωματίδια (π.χ. αιθαλομίχλη) και να ευνοήσουν τη συσσώρευση ατμοσφαιρικών ρύπων λόγω της στασιμότητας του αέρα.
Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και προκειμένου να διασφαλισθεί η τήρηση των μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, υπενθυμίζουμε το πλαίσιο οδηγιών για α) την περιγραφή των ομάδων εργαζομένων υψηλού κινδύνου, β) τα απαιτούμενα τεχνικά μέτρα που πρέπει προληπτικά να λαμβάνονται από τους εργοδότες, σε συνδυασμό με κατά περίπτωση μέτρα ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες γ) τις τεχνικές και οργανωτικές οδηγίες για τις μετρήσεις της θερμοκρασίας και της υγρασίας στους χώρους εργασίας, δ) τη διενέργεια τόσο προληπτικών, όσο και κατασταλτικών ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας και ε) σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών και ποινικών κυρώσεων.
Συγκεκριμένα:
► Οι ομάδες με υψηλό κίνδυνο για την υγεία τους από τις υψηλές θερμοκρασίες είναι οι καρδιοπαθείς, οι πνευμονοπαθείς, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα (πχ σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές αρτηριακής πίεσης κοκ), οι λαμβάνοντες συγκεκριμένα φάρμακα (πχ ινσουλίνη, αντιδιαβητικά, διουρητικά, αντιχολιεργικά κοκ), οι γυναίκες κατά την κύηση, καθώς επίσης και τα άτομα που εργάζονται σε ζεστό περιβάλλον. Η ένταξη των εργαζομένων στις παραπάνω ομάδες γίνεται από τον Ιατρό Εργασίας της επιχείρησης ή (στις περιπτώσεις που δεν προβλέπεται η απασχόληση Ιατρού Εργασίας) με ιατρική βεβαίωση που προσκομίζει ο ίδιος ο εργαζόμενος.
► Τα απαιτούμενα τεχνικά μέτρα που πρέπει κατά περίπτωση να λαμβάνονται από τους εργοδότες αφορούν σε μετρήσεις της θερμοκρασίας και της σχετικής υγρασίας στους χώρους εργασίας και σε παρεμβάσεις στα δομικά στοιχεία των κτηρίων, σε τμήματα της παραγωγικής διαδικασίας και στην απαιτούμενη προσαρμογή του μικροκλίματος του εργασιακού χώρου.
► Τα απαιτούμενα οργανωτικά μέτρα αφορούν κυρίως στη χορήγηση διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας και σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο για τον χρόνο ανάπαυσης για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων σε περίοδο καύσωνα, την παροχή πόσιμου νερού σε θερμοκρασία 10ο –15ο C, τον προγραμματισμό των εργασιών, που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών και τη σύνταξη σχεδίου αντιμετώπισης της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων, τη χορήγηση στους εργαζόμενους κατάλληλων μέτρων ατομικής προστασίας, την οργάνωση υποδομής πρώτων βοηθειών και αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων.
Ειδικότερα δε για τις υπαίθριες εργασίες και τις εργασίες σε εξωτερικούς χώρους, προβλέπεται επιπλέον η χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής, η διαμόρφωση σκιερού μέρους για τα διαλείμματα, η κατασκευή στεγάστρων και ο προγραμματισμός των εργασιών, ώστε οι κοπιαστικότερες να γίνονται στις ώρες που η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη, μείωση ή/και παύση των εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.
Σημειώνεται σε ό,τι αφορά στην παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται, πρέπει να λαμβάνονται συστηματικά και να τηρούνται τα ειδικότερα μέτρα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας από ιογενείς και άλλες λοιμώξεις κατά τη χρήση κλιματιστικών μονάδων , με σκοπό τη σωστή λειτουργία των κλιματιστικών εγκαταστάσεων και αποφυγή δημιουργίας εστιών μόλυνσης και από άλλους μικροοργανισμούς.
Ο προσδιορισμός των εργασιών και των χώρων εργασίας, όπου ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων είναι αυξημένος και η εξειδίκευση των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, που πρέπει κατά περίπτωση να λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων πραγματοποιείται με την ενεργό συμμετοχή του Τεχνικού Ασφαλείας και του Γιατρού Εργασίας, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους των εργαζομένων και αποτυπώνονται στην απαιτούμενη από το νόμο γραπτή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου.
Η μέριμνα για την υγιεινή και την ασφάλεια στην εργασία, με σκοπό την προστασία της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας, είναι θεμελιώδες δικαίωμα των εργαζομένων».
