...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
«Ξοδεύω 12.000δρχ το μήνα. Ανάμεσα σε αυτά 1.000 για κομμωτήριο, 400 για καλλυντικά, 1.500 για τη βενζίνη του αυτοκινήτου μου. Διασκεδάζω για να αισθάνομαι ότι ζω», δήλωνε η Έλντα Νομικού, κόρη εφοπλιστή στο «Έθνος» της 24/1/1966.
«Παίρνω 282δρχ τη βδομάδα, δουλεύοντας στου Παπαστράτου. Καμία φορά πάμε στον κινηματογράφο, αλλιώτικα στο κατώφλι του σπιτιού με τη γειτόνισσα», δήλωνε μία νέα εργαζόμενη στη «Γενιά» στις 9/10/1965, την ίδια περίοδο δηλαδή.
Άρα μία οικογένεια εργαζομένων έπρεπε να εντάξει καιρό πριν στον οικογενειακό της προγραμματισμό το ενδεχόμενο να πάει σε ένα θέατρο, σε έναν κινηματογράφο ή σε μία συναυλία.
Οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι στις γειτονιές τον έφερναν σε επαφή με αυτά τα πολιτιστικά «προϊόντα», άλλοτε δωρεάν και άλλοτε με συμβολικό αντίτιμο για να καλυφθούν τα στοιχειώδη έξοδα λειτουργίας τους.
Κάπου εδώ ξεκινάει την ιστορία του ο Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος Πατησίων – Κολιάτσου Η ΠΡΟΟΔΟΣ, που αγκαλιάστηκε μαζικά από τον κόσμο της περιοχής.
Ο σύλλογος ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και το πρώτο θέμα στο οποίο δραστηριοποιήθηκε, ήταν να υπάρξει αποχέτευση στην περιοχή από την Γκράβα μέχρι το λόφο του Ελικώνα. Σήμερα ακούγεται μάλλον εξωπραγματικό, αλλά εκείνη την εποχή ήταν μεγάλο θέμα. Στη συνέχεια διεύρυνε την ατζέντα του και προχώρησε σε σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά και εκδρομικές εξορμήσεις.
Λειτούργησε έως το 1967 που έγινε η στρατιωτική δικτατορία, με αποτέλεσμα να υπάρξει παρέμβαση από το καθεστώς και να τον κλείσει, όπως έγινε με μεγάλο αριθμό συλλογικοτήτων και φορέων σε όλη την Ελλάδα και σε πολλούς τομείς.
Με την πτώση της δικτατορίας και στην περίοδο της μεταπολίτευσης, πολλοί σύλλογοι που είχαν κλείσει στη διάρκεια της επταετίας του «γύψου», ανασυγκροτήθηκαν πάνω στα παλιά τους καταστατικά και μπήκαν ξανά σε λειτουργία.
Έτσι και ο Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος Πατησίων – Κολιάτσου Η ΠΡΟΟΔΟΣ από το 1977 άρχισε την επαναλειτουργία του. Μάλιστα ήταν και ιδρυτικό μέλος της ΠΑΠΟΚ (Πανελλήνια Πολιτιστική Κίνηση) που είχε στις τάξεις της αρκετές ανάλογες συμμετοχές συλλόγων.
Την δεύτερη περίοδο της ζωής της Η ΠΡΟΟΔΟΣ, είχε καλλιτεχνικό εργαστήρι, διοργάνωνε θεατρικές-μουσικοθεατρικές παραστάσεις, είχε τρία μουσικά συγκροτήματα, την «Ειρήνη», τον «Μάνο Λοΐζο» και ένα πανκ συγκρότημα.
Επίσης είχε φωτογραφική ομάδα, χορευτική ομάδα, διοργάνωνε σε εβδομαδιαία βάση προβολή ταινίας στα γραφεία της, όπου είχε και τραπέζι για πινγκ-πονγκ, δανειστική βιβλιοθήκη και διοργάνωνε και βιβλιοπαρουσιάσεις. Όπως και προδικτατορικά οργάνωνε και εκδρομές.
Διέθετε άτυπη ποδοσφαιρική ομάδα (διευκρινίζουμε ότι δεν είχε σχέση με την ενταγμένη σε επίσημες διοργανώσεις ΠΡΟΟΔΟ Πατησίων, που ήταν αναγνωρισμένο σωματείο) και έπαιζε με άτυπες ομάδες από πολιτιστικούς συλλόγους άλλων περιοχών, σε γήπεδα όπως του Άγιου Κοσμά, στο Ολυμπιακό Στάδιο πριν κατασκευαστεί το ΟΑΚΑ, στο Ηράκλειο Αττικής σε ένα γήπεδο που δεν υπάρχει πια και αγωνίζονταν τότε ο Ηρακλής Ηρακλείου, κλπ
Κορυφαίες ήταν οι δράσεις της για διάσωση των ελεύθερων χώρων που κινδύνευαν με δόμηση και μάλιστα κατάφερε να έχει θετικά αποτελέσματα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τη Βίλα Δρακόπουλου, τα νταμάρια της Αλεπότρυπας, το ΦΙΞ, την Θερμίδα στη Ριζούπολη, τη διάσωση του χώρου που είχε στεγαστεί το Σινέ Αμίκο, την πεζοδρόμηση της οδού Στρατηγού Δαγκλή, κλπ
Μάλιστα είχε κινητοποιηθεί αρκετός κόσμος, μετρώντας τον σε χιλιάδες, που σε κινητοποίηση στην οδό Πατησίων για να σωθεί ο χώρος του ΦΙΞ, έκλεισε ο δρόμος από τον κόσμο και παίχτηκε αυτοσχέδιος αγώνας ποδοσφαίρου επί της Πατησίων.
Ο Σύλλογος διοργάνωνε και φεστιβάλ τα «Πατησιακά» σε ετήσια βάση, την περίοδο 1982-1986, πότε στη σχολή Χατζηδάκη (σήμερα κτίριο του ΟΑΕΔ), πότε στου ΦΙΞ και άλλες φορές στη Βίλα Δρακόπουλου. Εκεί στη Βίλα σημειώθηκε και το ρεκόρ των 6.000 εισιτηρίων μέσα σε ένα τριήμερο, που δείχνει και την αποδοχή του έργου του συλλόγου.
Ο σύλλογος είχε σχέσεις με αρκετούς άλλους συλλόγους που κινούνταν στην ίδια τροχιά όπως ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πλατείας Αμερικής, το 054 στο Κουκάκι, με ανάλογο σύλλογο στο Παλαιό Φάληρο, κλπ
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ένα ευρύτερο δημιουργικό περιβάλλον για τα χρόνια εκείνα.
Τελικά το 1990 ο σύλλογος σταμάτησε τη λειτουργία του καθώς οι απαιτούμενοι κόποι, το συνεχές τρέξιμο, η πίεση για εξασφάλιση οικονομικών πόρων για να στηριχτούν όλες αυτές οι δραστηριότητες, εξάντλησαν τη γενιά που τον ανασυγκρότησε στα μεταδικτατορικά χρόνια και έτσι έκλεισε ο κύκλος της ζωής του.
Άφησε όμως μία σημαντική κληρονομιά και αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα παράδειγμα-οδηγό για όσους-ες σε διάφορες περιοχές της χώρας, μπαίνουν σε δράσεις στο χώρο του Πολιτισμού, με κριτήριο και οδηγό τη συλλογικότητα και τη μη εμπορευματοποιημένη διάστασή του.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
