Ποδόσφαιρο στη «νησί των ανέμων» - Η Μύκονος της δεκαετίας του 1930

 

...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...

Ποδόσφαιρο στα ελληνικά νησιά της περιόδου του Μεσοπολέμου, χωρίς τα έσοδα από Rooms to Let, χωρίς ξαπλώστρες και μπιτσόμπαρα με ντεσιμπέλ, χωρίς ενοικιαζόμενες «γουρούνες» στις παραλίες, χωρίς διαμαρτυρίες πολιτών για την κατάληψη δημόσιου χώρου και σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς λιμάνια, ή έστω με υποτυπώδεις υποδομές και σε περιβάλλον ελλείψεων και φτώχειας. Με τα αγροτικά επαγγέλματα, τα επαγγέλματα της θάλασσας αλλά και βιομηχανικά επαγγέλματα εκείνης της εποχής, όπου και όπως υπήρχαν, να χαρακτηρίζουν την κοινωνική κατάσταση. Και μέσα σε αυτές τις συνθήκες να ξεπηδά η φλόγα και η ανάγκη για αθλητισμό. Η Μύκονος δεν αποτέλεσε εξαίρεση.

4-9-1931 εφημερίδα αθλ.τύπος

1η Μαΐου 1930 εφημερίδα Κυκλαδική Ένωση - περιγράφονται οι κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες στο νησί

Στις 20 Ιανουαρίου 1934 διαβάζουμε το ακόλουθο κείμενο του Ν. Αγγελετάκη (που τον εντοπίζουμε και στη σύνθεση της ομάδας) στη εφημερίδα Η ΜΥΚΟΝΟΣ:

«Τα φίλαθλα παιδιά της Μυκόνου είχαν ιδρύσει το 1931 ένα αθλητικό σωματείο. Τον ποδοσφαιρικόν και αθλητικόν όμιλον "Ένωσις Μυκόνου". Ιδρυτές ήταν οι Δ. Αλεξόπουλος, Δ. Στέκας, Ν. Αγγελετάκης, Αρτ. Ζουγανέλης, Μ και Γ. Βούλγαρης, Σ. Κουσαθανάς, Φ. Στέκας, Ν. Και Ι. Ζαμπός, Ν. Βιλαπλάγκας, Μ. Αντωνίτης, Ι. Και Π. Θεοχαράκης και Α. Βάσος. Η δράση του καλού αυτού ομίλου επί τρία χρόνια ήταν σπουδαία αν λάβη κανείς υπόψιν του το ελεεινό γήπεδο και την έλλειψη αθλητικών ειδών. Με την επιμονή και τον ζήλο τους οι μικροί μας αθληταί ε λίγο χρονικό διάστημα ενίκησαν όλους τους νησιωτικούς γειτονικούς συλλόγους και πήραν την πρώτη θέση, ύστερα από τη Σύρα, στο νομό Κυκλάδων Μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια ο αθλητικός όμιλος «Ένωσις Μυκόνου», είχε τις εξής συναντήσεις:

Ένωσις Μυκόνου – Αίολος Τήνου 5-3 εις Μύκονον στις 17-4-1931,

Ένωσις Μυκόνου-Εμποροπλοίαρχοι Χίου 6-5 εις Μύκονον στις 20-8-1931

Ένωσις Μυκόνου – Ομάς ιταλικού αντιτορπιλικού Τζιοβανίνι 5-2 εις Μύκονον στις 7-2-1932

Ένωσις Μυκόνου-Ομάς αντιτορπιλικού Τζιοβανίνι (ρεβάνς) 7-4 εις Μύκονον στις 11-2-1932

Ένωσις Μυκόνου- Μικτή Αιόλου Παντηνιακού 6-4 εις Μύκονον στις 10-5-1932

Ένωσις Μυκόνου-Αστήρ Νάξου 4-2 είς Νάξον 21-6-1932

Ένωσις Μυκόνου- Α' Δημοσ. Εμπορ. Αθηνών 6-9 εις Μύκονον στις 21-5-1932

Ένωσις Μυκόνου- Πρόσκοποι Αθηνών 2-2 εις Μύκονον στις 21-6-1932

Ένωσις Μυκόνου-Ένωσις Ερμουπόλεως 2-4 εις Μύκονον στις 30-6-1932

Ένωσις Μυκόνου-Ομάς ελληνικού αντιτορπιλικού Ασπίς 4-1 εις Μύκονον στις 4-9-1932

Ένωσις Μυκόνου-Ομάς αντιτορπιλικού Ασπίς (ρεβάνς) 3-2 εις Μύκονον στις 6-9-1932

Ένωσις Μυκόνου-Αίολος Τήνου 3-3 εις Μύκονον 16-4-1933, κλπ

Δυστυχώς όμως το αξιόλογο αυτό σωματείο καταδικάστηκε σε διάλυση. Μάταια περίμενε 3.000 δραχμές από την κοινότητα για να αγοράσει τα αναγκαία αθλητικά είδη. Ο τότε Νομάρχης Κυκλάδων κ. Ν. Αρώνης στον οποίο είχαμε γνωρίσει την ίδρυση του συλλόγου και την ανάγκη να υποστηριχτεί από την κοινότητα, έστειλε έγγραφο – σύσταση στον κ. Πρόεδρο να ενισχύσει το σωματείο με το ποσό των 3.000 δραχμών. Ο κοινοτικός άρχοντας δεν αρνήθηκε και ούτε αρνείται ως τώρα. Ακόμα όμως να δώσει το μικρό αυτό ποσό. Και έτσι με την καταστροφή του γηπέδου της Λάκκας που χρησίμευε για γήπεδο, ήταν φυσικό η «Ένωσις» να διαλυθεί».

Ακολουθεί ένα σχόλιο με υπογραφή Σ.Μ. που αναφέρει: «Είναι λυπηρό να διαλυθεί το πρώτο αθλητικό σωματείο του νησιού μας και ελπίζουμε πως τα καλά παιδιά θα βρουν τρόπο να ξαναρχίσουν την αθλητική τους ζωή. Αν νομίζουν πως μπορούμε να τους βοηθήσουμε στην προσπάθειά τους ας μας γράψουν. Με μία όμως φιλική σύσταση. Να μην περιοριστούν μονάχα στο ποδόσφαιρο. Υπάρχουν και άλλα αθλητικά παιχνίδια πιο υγιεινά και πιο ευγενικά».

Φαίνεται πως η έκκληση δούλεψε γιατί λίγο καιρό μετά στις 20-4-1934 η εφημερίδα με υπογραφή κειμένου «Ο αθλητής», παρουσιάζει τον αγώνα Ένωσις Μυκόνου-Ολυμπιακός Τήνου, που γίνεται με ομάδες όχι των 11 αλλά των 8 παικτών και χωρίς αλλαγές. Γράφει λοιπόν:

«Τη Δευτέρα που πέρασε 9 τρέχοντος έκαμαν όπως κάθε χρόνο την εκδρομήν τους οι αγαπητοί μας γειτόνοι Τηνιακοί. Μαζί τους ήλθε και η ποδοσφαιρική ομάδα Ολυμπιακός Τήνου για να συναντηθεί με την Ένωσιν Μυκόνου. Η συνάντηση ορίσθη στις 3μμ. Από νωρίς όμως πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί στη Λάκα και στα γύρω βουνά για να παρακολουθήσει το παιχνίδι που προβλέπονταν πως θα είναι πεισματικό. Οι Μυκονιάτες ποδοσφαιριστές αν και ήταν τελείως απροπόνητοι, αφού από πολλού δεν έχουν γήπεδο, κατέβαιναν με θάρρος και με αυτοπεποίθηση πως θα νικήσουν πάλι. Οι Τηνιακοί καλά προπονημένοι και εφοδιασμένοι, κατέβαιναν για να αποσπάσουν την πολυπόθητη νίκη που ποτέ ως τώρα δεν κατάφεραν να πάρουν από το νησάκι μας.

Η ώρα 3 ακριβώς. Οι ομάδες στη μέση του γηπέδου, ζητωκραυγάζουν ενώ ο διαιτητής καλεί τους παίκτες στις θέσεις τους. Το γύρισμα της δεκάρας ευνόησε τον Ολυμπιακό. Πήρε το κάτω τέρμα με τον ήλιο πίσω, ενώ η Ένωση το πάνω με τον ήλιο κατάμπροστα. Η πρώτη κλωτσιά δόθηκε και η μπάλα κατεβαίνει προς το τέρμα του Ολυμπιακού. Το παιχνίδι είναι νευρικό και από τα δύο μέρη. Οι Μυκονιάτες επί δέκα λεπτά σφίγγουν το τέρμα του Ολυμπιακού χωρίς να φέρουν κανένα αποτέλεσμα. Ο τερματοφύλακάς του Παράσχος, ήταν υπέροχος. Έσωσε την ομάδα του από πολλά γκολ. Εις το 18' γίνεται μπέναλτυ εις βάρος του Ολυμπιακού. Το χτυπά ο Αγγελετάκης και η μπάλα βρίσκει το γκολπόστ και γυρνά πίσω. Αμέσως ο Ζαμπός με ωραίο σουτ σημειώνει το πρώτο τέρμα. Ένωσις – Ολυμπιακός: 1-0. Το ημίχρονο κοντεύει να τελειώσει άμα πέτυχε η Ένωσις δεύτερο γκολ με σουτ του Ζαμπού. Το χαφτάνι τέλειωσε με 2-1 υπέρ της Ενώσεως. Έπειτα από πέντε λεπτών διακοπή άρχισε το παιχνίδι πιο ζωηρό. Γίνεται μπέναλτυ εις βάρος της Ενώσεων και μετατρέπεται εις γκολ. Ένωσις – Ολυμπιακός: 2-2. Η νίκη δεν φαίνεται να κλίνει με κανένα μέρος ύστερα από το ισοφάρισμα του αγώνος. Εκ μέρους της Ενώσεως καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για να αποσπάσει τη νίκη. Έτσι στο 30' κατόπιν συνδυασμού Μλιάρη - Αντωνίνη καταλήγει η μπάλα στο Μαρίνο ο οποίος με δυνατό στριφτό σουτ χαρίζει στην Ένωση το τρίτο νικητήριο τέρμα. Στο 35' τραυματίζεται ο Μπατής από τον έξω δεξιά του Ολυμπιακού και αποχωρεί του αγώνα. Έτσι η Ένωσις αγωνίζεται μονάχα με 7 παίκτες ως το τέλος. Ο τερματοφύλακας Βούλγαρης διακρίνεται για την αυτοθυσία του. Οι δύο ομάδες κατέβηκαν ως εξής:

Ένωσις: Μ. Βούλγαρης, Ν. Αγγελετάκης, Α. Μπατής, Φ. Στέκας, Μ. Αντωνίνης, Μ. Μαλιάρης, Ι. Ζαμπός, Μ. Μαρίνος.

Ολυμπιακός: Π. Παράσχος, Αντ. Γκίζης, Γ. Ταμπακόπουλος, Αμιραλής, Φ. Πλυτάς, Ν. Κομνηνός, Π. Κρασάς, Α. Μαρκουΐζος.

Ο διαιτητής κ. Παξημάδης πολύ καλός».

Οι Πειραιώτες

Στις 5 Ιουνίου, η εφημερίδα αναφέρεται σε εκδρομή Μυκονιατών στη Δήλο από 25 έως 28 Μάη στην οποία συμμετείχαν και Πειραιώτες φίλαθλοι, εκ των οποίων ο Ε. Τζανάκος είχε γνωρίσει από το προηγούμενο καλοκαίρι που έκανε διακοπές στη Μύκονο τους ποδοσφαιριστές της Ένωσης και πρότεινα να κάνουν φιλικό αγώνα. Αρχικά οι Μυκονιάτες δήλωσαν απροπόνητοι και με το γήπεδο της Λάκκας να είναι ακατάλληλο, αλλά ο Μυκονιάτης ποδοσφαιριστής Ν. Αγγελετάκης που τον είδαμε να αρθρογραφεί στις προηγούμενες αναφορές μας τους έπεισε.

Έχουμε και λέμε λοιπόν: «Κατή την ορισθείσαν ώραν κατήλθον αι ομάδες και ο αρχηγός των Πειραιωτών φιλάθλων κ. Ε. Τζαννάκος, αφού προσεφώνησε τους εντοπίους φιλάθλους, του προσέφερεν αναμνηστικόν δώρον. Αντεφώνησεν ο αρχηγός των εντοπίων εκφράσας την ευχαρίστησίν του. Ο αγών άρχεται υπό την διαιτησίαν του κ. Χαλκιά. Το εναρκτήριον λάκτισμα δίδουν οι Πειραιώτες φίλαθλοι, οι οποίοι κατέρχονται δια της δεξιάς πλευράς, αποκρουόμενοι υπό της αντιπάλου αμύνης, μεταβαλλομένης συγχρόνως και εις επίθεσιν.

Αλλά και η άμυνα των Πειραιωτών δεν αστειεύεται. Αποκρούσασα την επίθεσιν των αντιπάλων της ετροφοδότησε τον σέντερ κυνηγόν της Κορώνην, αυτός δε τριπλάρων τέσαρας κατά σειράν αντιπάλους και εξ αποστάσεως 4 μέτρων, δι' ενός κεραυνοβόλου σουτ επιτυγχάνει το πρώτον τέρμα. Οι Μυκονιάτες ποδοσφαιρισταί με ορμητικάς επιθέσεις πλησιάζουν το αντίπαλον τέρμα, αλλά λόγω ελλείψεως αποτελεσματικοτητος και λόγω της εξαιρετικής αμύνης των Πειραιωτών δεν επιτυγχάνουν του σκοπού των.

Οι Πειραιώτες είναι πιο συνδεδεμένοι και πιο αποτελεσματικοί και η τεχνική των είναι πολύ ανώτερη των εντοπίων και δι αυτού ευρίσκονται πάντοτε προ του αντιπάλου τέρματος. Τοιουτοτρόπως δεν δυσκολεύονται να επιτύχουν νέον τέρμα δια του Κορώνη και πάλιν και σε ολίγα λεπτά και τρίτον τέρμα δια του Μακρή. Οι Μυκονιάτες πλέον ορμητικοί επιτυγχάνουν υπέρ αυτών κόρνερ το κτυπά ο Ζαμπός αλλά αποκρούεται υπό των Πειραιωτών. Κατόπιν σκληρού αγώνος και περί το τέλος του ημιχρονίου ο άριστος κυνηγός των Πειραιωτών Κορώνης επιτυγχάνει το 4ον τέρμα δια κεφαλιάς. Έτι το α' ημίχρονον έληξε με4-0. Με την έναρξιν του β' ημιχρονίου οι εντόπιοι έχουν την υπεροχήν και επί αρκετά λεπτά κρατούν αυτήν, εις μίας δε επίθεσίν των, επιτυγχάνουν τέρμα δια του Ζαμπού. Μετ' ολίγον ο διαιτητής σφυρά πέναλτυ κατά των Πειραιωτών, ο Ζαμπός το κτυπά, αποτυγχάνει όμως του σκοπού του. Τέλος, οι Πειραιώτες επιτυγχάνουν δια του Ανατασοπούλου το 5ον και τελευταίον τέρμα των. Μετ' ολίγον ο διαιτητής σφυρά το τέλος του αγώνος με αποτέλεσμα 5-1 υπέρ των Πειραιωτών».

Βασιλιάς των σπορ το ποδόσφαιρο, ρίζωσε μέσα στις λαϊκές τάξεις οι οποίες το αγκάλιασαν ακόμα και όταν δούλευαν κάτω από σκληρές συνθήκες. Για παράδειγμα οι μεταλλωρύχοι της Μυκόνου στα μεταλλεία που εκμεταλλεύτηκε η Μυκομπάρ από το 1955 και για 30 χρόνια, και παρά τις αδιανόητα σκληρές, επίπονες και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας τους είχαν φτιάξει ομάδα. Δεν ήταν άλλωστε η μοναδική περίπτωση που ο κλάδος αυτός «έμπαινε» και στο γήπεδο.

η ομάδα των μεταλλορύχων της ΜΥΚΟΜΠΑΡ - φωτο από εκδήλωση του Δήμου Μυκόνου και του ΕΜΠ - φωτογραφικό αρχείο Α. Πρεζάνη

Βλέπουμε σε φωτο τη σύνθεσή της όταν έδωσε αγώνα ρεβάνς με τον Απόλλωνα Νάξου στις 10 Ιουλίου 1960. Ο Απόλλωνας Νάξου μέσα από συγχώνευση με τον Ολυμπιακό Νάξου το 1960 «ζει» μέσα στο σημερινό Πανναξιακό. Άρα με τους μεταλλωρύχους της Μυκομπάρ έδινε κάποιο από τα τελευταία παιχνίδια της ιστορίας του.

Έρευνα: Νάσος Μπράτσος