Πνίγηκαν στο αίμα οι Λιγκιάδες, το όμορφο χωριό των Ιωαννίνων, όταν στις 3 Οκτωβρίου του 1943 οι ναζί δολοφόνησαν κατοίκους, πυρπόλησαν σπίτια και κατέστρεψαν μεγάλο μέρος του χωριού. Ήταν αντίποινα για το θάνατο του Γιόζεφ Ζάλμινγκερ, Γερμανού αξιωματικού, σκληρού ναζιστή και φίλου του Αδόλφου Χίτλερ.
Ο Ζάλμινγκερ την 1η Οκτωβρίου 1943 έπεσε σε οδόφραγμα ανταρτών, οι οποίοι τον σκότωσαν και η εντολή του Γερμανού διοικητή για τα αντίποινα ήταν: «Εκδικηθείτε την ειδεχθή δολοφονία με μια αμείλικτη επιχείρηση αντεκδίκησης σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων από το σημείο τέλεσής της».
Δράστες του ολοκαυτώματος στους Λιγκιάδες, ήταν οι καταδρομείς της μεραρχίας «Εντελβάις» που είχε πρωταγωνιστήσει σε πολλά εγκλήματα πολέμου στη χώρα μας.
Συνολικά 82 κάτοικοι έχασαν τη ζωή τους και ήταν 34 παιδιά και μωρά, 37 γυναίκες και 11 ηλικιωμένοι. Αρκετοί από τον ανδρικό πληθυσμό είχαν πάει σε αγροτικές εργασίες και έτσι γλίτωσαν. Τα θύματα είτε πυροβολήθηκαν, είτε εγκλωβίστηκαν στα σπίτια τους και κάηκαν ζωντανοί.
Πολλές και συγκλονιστικές ήταν οι μαρτυρίες όσων αντιμετώπισαν την εικόνα φρίκης επιστρέφοντας στο χωριό. Και όμως αν και έχουν υποβληθεί αιτήματα για αποζημιώσεις από απογόνους των θυμάτων, όπως και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις, δεν έγιναν δεκτά.
Οι δολοφόνοι της μεραρχίας «Εντελβάις» καταδικάστηκαν στη δίκη της Νυρεμβέργης, αλλά λίγο καιρό μετά αφέθησαν ελεύθεροι.
Εκδήλωση μνήμης για την 75η επέτειο από το Ολοκαύτωμα των Λιγκιάδων το 1943
Σάββατο 6 Οκτωβρίου
Μαρτυρία – Ενθύμιον του Μάνου Ελευθερίου
Λιγκιάδες, χώρος μνημείου 8:30 μ.μ.:
Προλογίζει ο Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών κ. Κωνσταντίνος Γκόγκος
Ερμηνεύουν: Ειρήνη Δόβα, Γιάννης Σταύρου
Συνοδεία πιάνου – Φιλολογική επιμέλεια: Γεωργία Αναστάση
«Το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών, οι πολίτες του Δήμου μας, αλλά και όλη η ανθρωπότητα, υποκλινόμαστε στη μνήμη των αδικοχαμένων ανθρώπων του Ολοκαυτώματος στο μαρτυρικό χωριό των Λιγκιάδων στις 3 Οκτωβρίου του 1943 και θρηνούμε μέσα από τη στιχουργική του Μάνου Ελευθερίου. Του ανθρώπου που με τα Λόγια του και με τα Χρόνια του σφράγισε υπαρξιακά και καλλιτεχνικά την πνευματική ζωή της Ελλάδος. Όπως και ο τόπος αυτός του Μαρτυρίου, θα σφραγίζει αιώνια την συλλογική μας Μνήμη».
Προηγείται Λαμπαδηφορία: Λιγκιάδες, χώρος μνημείου, 7 μ.μ.
Κυριακή 7 Οκτωβρίου
Λιγκιάδες
10:30 π.μ. Επιμνημόσυνη δέηση στον Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου
10:45 π.μ. Άφιξη στο χώρο του μνημείου
11 π.μ. Ομιλία από τον Δήμαρχο κ. Θωμά Μπέγκα
11:15 π.μ. Προσκλητήριο νεκρών
11:30 Κατάθεση στεφάνων – ενός λεπτού σιγή
11:45 Λήξη τελετής
Διοργάνωση: Περιφέρεια Ηπείρου, Δήμος Ιωαννιτών, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών, Τοπική Κοινότητα Λιγκιάδων, Πολιτιστικός Σύλλογος Λιγκιάδων
Φωτο: Oι Λιγκιάδες μετά το Ολοκαύτωμα – Πηγή: Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών
