Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010
"Πρoγράμματα Σταθερότητας" στα τυφλά, στη δίνη των ανταγωνισμών
Η «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ» ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
"Πρoγράμματα Σταθερότητας" στα τυφλά, στη δίνη των ανταγωνισμών
Γράφει ο Κώστας Σαρρής, δημοσιογράφος μέλος της ΕΣΗΕΑ και της παράταξης Financial Crimes
Επιχείρηση «ευρωπαϊκός συντονισμός» είναι η γραμμή Παπανδρέου στη διεθνή σκακιέρα. Την ίδια ώρα που χιλιάδες εργαζόμενοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα ξεσηκώνονται ενάντια στα άγρια μέτρα λιτότητας -όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε Πορτογαλία και Ισπανία.
Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου τόσο στην έκτακτη σύνοδο των Βρυξελλών όσο και στις συνομιλίες με τον Γάλλο πρόεδρο, Νικολά Σαρκοζί, στο Παρίσι, ζητούν «συντονισμένη αντίδραση απέναντι στις συντονισμένες επιθέσεις των κερδοσκόπων κατά της Ευρωζώνης», λέγοντας ότι «το πρόβλημα είναι διεθνές, η Ελλάδα δεν είναι μια μεμονωμένη υπόθεση».
Η «ελληνική κρίση χρέους» επεκτάθηκε σε μορφή ντόμινο, με νέους «στόχους» την Πορτογαλία και την Ισπανία και πιθανούς επόμενους Ιταλία και Ιρλανδία, βυθίζοντας το ευρώ σε χαμηλό 9μήνου παρασέρνοντας μετοχές και ομόλογα.
Στη συνάντηση που είχαν το Σαββατοκύριακο οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης στο πλαίσιο της συνόδου του G7 στον Καναδά προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους ομολόγους τους και τις «αγορές», λέγοντας ότι η εξάπλωση της νόσου του χρέους βρίσκεται υπό έλεγχο.
Ότι θα διασφαλίσουν την πιστή εφαρμογή του «προγράμματος σταθερότητας» στις αδύναμες χώρες της ευρωζώνης ώστε να «μην εκτροχιάσουν την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη», κάνοντας λόγο για... «προσέγγιση με σκληρή αγάπη». Και ότι δεν θα χρειαστεί έξωθεν παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Ωστόσο, είναι φανερό ότι μέσα στους κόλπους της ΕΕ η διαμάχη οξύνεται ανάμεσα σε εκείνους που συζητούν εντονότερα το σενάριο της «ευρωδιάσωσης» και σε εκείνους που επιμένουν στην αρχική γραμμή (του Νοεμβρίου) «η Ελλάδα να λύσει μόνη της το πρόβλημα», με αποτέλεσμα το σκοτσέζικο ντους να εντείνει την αστάθεια.
Η αλήθεια είναι ότι δεν ελέγχουν τίποτε. Την Κυριακή στο τέλος της συνόδου του G7 στην παγωμένη καναδική πόλη Ικαλουίτ (κάπου 200 χιλιόμετρα νοτίως του Αρκτικού Κύκλου), η οικονομική ελίτ της υφηλίου ομολόγησε ότι δυο χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης «δεν είναι ακόμα ώρα για να αρθούν τα έκτακτα μέτρα στήριξης, καθώς η παγκόσμια ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη».
Ντυμένοι με σπορ ένδυση, χωρίς γραβάτες και κουστούμια, οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες του G7, εμφανίστηκαν επίσης πιο θερμοί στην ιδέα της επιβολής φόρου στις τράπεζες (κάτι σαν το «φόρο Τόμπιν») με στόχο να θωρακιστεί η παγκόσμια οικονομία από μελλοντικές χρηματοοικονομικές κρίσεις.
Οι τελευταίες πληροφορίες (δεν εκδόθηκε επίσημο ανακοινωθέν) λένε ότι υπό το πρίσμα της διεθνούς αστάθειας το G7 θα επιδιώξει «ευρύτερο συντονισμό» για μια τέτοια πρωτοβουλία πριν τη Σύνοδο Κορυφής του G-20 στο τέλος Ιουνίου στο Τορόντο.
Η ανησυχία για το ενδεχόμενο ο πλανήτης να κατρακυλήσει σε νέα οικονομική ύφεση -αυτή τη φορά μέσα από τα γρανάζια της δημοσιονομικής κρίσης- κάνει τις προτάσεις «συντονισμού» διεθνώς να ακούγονται από ανακουφιστικές έως ρηξικέλευθες. Όμως τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα.
«Πρόβα»
Πράγματι, το πρόβλημα της νέας κρίσης δεν είναι ελληνικό. Τελευταία έκθεση της Deutsche Bank αναφέρει ότι «τα τωρινά προβλήματα που αντιμετωπίζει η «περιφερειακή Ευρώπη» θα μπορούσαν να είναι «πρόβα» για το τι μπορεί να συναντήσουν ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία αργότερα».
Ήδη η κερδοσκοπική επίθεση των «αγορών» απειλεί να απλωθεί... στην Ιταλία. Αυτό κρούει τον κώδωνα ότι ο «ιός» των χρεοκοπιών χτυπά την πόρτα του G7, του «κλαμπ» των ισχυρότερων οικονομικά χωρών του πλανήτη στο οποίο η Ιταλία είναι μέλος.
Υπάρχει όμως το εξής πρόβλημα. Καθώς η κρίση αποδεικνύεται βαθύτερη και περνάει στις αρτηρίες των δημόσιων οικονομικών, απειλώντας πλέον ανοιχτά με χρεοκοπία όχι μόνο εταιρείες αλλά χώρες ολόκληρες (που γέμισαν με χρέη και ελλείμματα κοινωνικοποιώντας τις ζημιές της φούσκας), οι εκκλήσεις για «συντονισμό» μοιάζουν περισσότερο με ευσεβή πόθο (προσδοκία αυτοεκπληρούμενης προφητείας) παρά με αυτονόητη δυνατότητα.
Εδώ οι ισχυροί του πλανήτη δεν κατάφεραν να τα βρουν μεταξύ τους για τις «τρύπες του όζοντος» που καίνε τον πλανήτη, θα τα βρουν για τις... «μαύρες τρύπες» της κρίσης στις οικονομίες;
Στην πρόσφατη σύνοδο της Κοπεγχάγης για το Κλίμα κυριάρχησε η ανταγωνιστική λογική του καπιταλισμού, ο οποίος ωθεί διαρκώς τα κράτη και τις εταιρείες σε διαμάχες μεταξύ τους. Παρά τον προφανή κίνδυνο καταστροφικής κλιματικής αλλαγής, το κάθε κράτος στύλωσε τα πόδια προσπαθώντας να φορτώσει το απαιτούμενο κόστος μείωσης εκπομπών CO2 στους ανταγωνιστές του.
Το ίδιο συμβαίνει και στα οικονομικά «κλαμπ» των ισχυρών ( G3, G5, G7, G20). Το δείχνει ο πόλεμος των νομισμάτων σε δολάριο, ευρώ, στερλίνα, γεν και γιουάν, που αντανακλά τις διαμάχες ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΕΕ, Βρετανία, Ιαπωνία και Κίνα, πίσω από τις χειραψίες και τα χαμόγελα στις συνόδους κορυφής. Φαίνεται στα φόρα των Βρυξελλών, (π.χ. Eurogroup) με τα πλακώματα και τους εκβιασμούς να δίνουν και να παίρνουν.
Εκτός ελέγχου
Πέρσι 1η Απριλίου στην ιστορική σύνοδο κορυφής του G-20, στο πολιορκημένο από χιλιάδες αντικαπιταλιστές Λονδίνο, η παγκόσμια ελίτ έφυγε υπογράφοντας έναν «ιστορικό συμβιβασμό». Έτσι αποκάλεσε την τελική συμφωνία η γερμανίδα Καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ.
Για τις ΗΠΑ, συμφώνησαν, η ομοσπονδιακή τράπεζα Fed να τυπώσει άφθονο χρήμα και ο Ομπάμα να ανεβάσει τα κρατικά ελλείμματα για να διασωθούν τράπεζες και επιχειρήσεις (σαν τη Lehman που χρεοκόπησε). Με την προϋπόθεση η Κίνα να συνεχίσει να αγοράζει αμερικανικά ομόλογα και να χρηματοδοτεί το δανεισμό του αμερικανικού δημοσίου αποφεύγοντας την κατάρρευση του δολαρίου.
Για την Ευρώπη, συμφώνησαν, η ΕΚΤ να μην τυπώνει χρήμα αλλά να παρέχει όσο «δωρεάν χρήμα» χρειαστεί (με μηδενικά επιτόκια) στις τράπεζες για να... κλείσουν τρύπες και να δανείζουν τις «προβληματικές» οικονομίες με το αζημίωτο: παραμένοντας πιστή στο δόγμα του ισχυρού ευρώ και της «δημοσιονομικής πειθαρχίας» -παρά τα διάφορα «ξεχειλώματα» για να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Μετά από αυτή την ιστορική σύνοδο του G20 το ευρώ πήρε τα πάνω του. Από τα 1,30 δολάρια που ήταν τότε ξεπέρασε τα 1,55 δολ., καθώς το σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης έδειχνε να λειτουργεί. Τώρα, πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος, το ευρώ όχι μόνο ξεπουλιέται (έχασε 10% από 1/1/2010) αλλά αμφισβητείται η σταθερότητα ολόκληρης της ευρωζώνης.