...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Καταλυτικό ρόλο έπαιξε ο Παντελής Μαγουλάς (το όνομά του δόθηκε στην ιστορική έδρα της ομάδας) που πριν τον ξεριζωμό ήταν ποδοσφαιριστής του «Απόλλωνα Σμύρνης», και έγινε ιδρυτής και πρόεδρος της ομάδας.
Ας κρατήσουμε δύο στοιχεία, πρώτον ότι συνειδητά στόχευε στη συσπείρωση των προσφύγων και δεύτερον ότι άλλαξε το φθινόπωρο του 1926 το όνομά της και τα χρώματα με το σήμα της σε «Νίκη» γιατί για αρκετά τμήματα γηγενών ο χαρακτηρισμός πρόσφυγας ήταν κακόηχος.
Είναι γνωστή άλλωστε η κακή συμπεριφορά τμημάτων γηγενών προς το προσφυγικό στοιχείο.
Άρα η Νίκη Βόλου είχε συμβολή στην κοινωνικοποίηση των προσφύγων και στη σχετική ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο, μέσω του αθλητισμού.
Το 1932 η Νίκη γίνεται η πρώτη ομάδα που φέρνει προπονητή από το εξωτερικό, τον Ούγγρο Μάρβεϋ.
Ας θυμηθούμε ένα απόσπασμα από συνέντευξη που μας είχε παραχωρήσει ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Βόλου, Σωτήρης Γκανάτσιος:
«Πότε άρχισε το ποδόσφαιρο στην πόλη;
-Ξεκίνησε το 1909, ο Βόλος σαν λιμάνι είχε την ευκαιρία να υποδέχεται πληρώματα από εγγλέζικα καράβια και να δίνονται οι πρώτοι αγώνες. Το πρώτο γήπεδο στο Βόλο ήταν στη θέση που σήμερα βρίσκεται στην παραλία της πόλης το πάρκο του Αγίου Κωνσταντίνου, με αποτέλεσμα συχνά η μπάλα να καταλήγει στη θάλασσα.
-Ήταν ο Πηλέας, η Νίκη Βόλου το 1924, ο Ολυμπιακός Βόλου, το 1937 ο Τοξότης το 1929 , ο Γ.Σ. Αλμυρού το 1929, ο Ρήγας Φεραίος Βελεστίνου το 1926, ο Μαγνησιακός, ο Εθνικός Βόλου το 1945, η ΑΕΚ Βόλου και ο ΠΑΟΚ Βόλου (είχε παίξει στο Βόλο και φιλικό με τον ΠΑΟΚ Θεσσαλονίκης και είχε χάσει με 1-5). ΑΕΚ και ΠΑΟΚ Βόλου, συγχωνεύτηκαν σε ΠΑΕΚ. Το 1952 ιδρύθηκε και ο Σαρακηνός Βόλου.
Η Νίκη Βόλου είχε ιδρύσει και θυγατρική ομάδα τον Ολυμπιακό Νίκης, που δεν είχε σχέση με τον Ολυμπιακό Βόλου.
Γενικά θα λέγαμε ότι προπολεμικά υπήρχε ένα αθλητικό πανηγύρι, ένας ποδοσφαιρικός οργασμός. Το 1925 έπαιζε ποδόσφαιρο στον Όμιλο Εκδρομέων Βόλου, ο αργότερα γνωστός μεγάλος ηθοποιός Μάνος Κατράκης.
-Πόσο επηρέασε η έλευση των Μικρασιατών προσφύγων την αθλητική δραστηριότητα;
-Πάρα πολύ, στο Βόλο ήρθαν τρία καράβια με πρόσφυγες κυρίως από την περιοχή της Σμύρνης και η βασική ομάδα που εξέφραζε το προσφυγικό στοιχείο ήταν η Νίκη Βόλου, που ξεκίνησε με το όνομα “Προσφυγική”. Όμως οι πρόσφυγες έφεραν άλλη μία θεαματική αλλαγή. Πριν τη Μικρασιατική καταστροφή όσοι έπαιζαν ποδόσφαιρο στο Βόλο, φορούσαν στη διάρκεια του αγώνα καπελάκια, σαν τα σημερινά τζόκεϊ, με αποτέλεσμα να μην γίνονται κεφαλιές. Οι πρόσφυγες αγωνίζονταν “ασκεπείς”, πηδούσαν για κεφαλιές, καθιερώθηκε αυτό και έγινε πιο θεαματικό το ποδόσφαιρο και ήταν πιο κοντά στο ποδόσφαιρο όπως παίζεται στις μέρες μας.»
Θανάσης Βογιατζής
Συγγραφέας βιβλίων με ιστορικά θέματα ο δημοσιογράφος Θανάσης Βογιατζής, δεν μπορούσε παρά να γράψει ένα και για την αγαπημένη του Νίκη Βόλου, με τίτλο «Η Νίκη μας και πάλι πρωτάθλημα θα πάρει!…», από τις εκδόσεις “Σύγχρονη Εποχή”,
Όπως μας είχε πει μεταξύ άλλων: “Ο τίτλος του βιβλίου είναι από ένα τραγούδι του Μεσοπολέμου για τη Νίκη Βόλου, που μου το είχε μάθει η προσφυγίνα γιαγιά μου και ο επόμενος στίχος ήταν, γιατί έχει αρχηγό Bουρούκο και “γιατρό”.
Για το βιβλίο χρειάστηκε έρευνα 10 χρόνων, ενώ παράλληλα έκανα και άλλες συγγραφικές δουλειές σε περιόδους όπως η κατοχή, ο εμφύλιος, ο δοσιλογισμός.
Εκεί διαπίστωσα πως “περνούσε” ο αθλητισμός μέσα από τέτοια γεγονότα, πως τα επηρέαζε και πόσο των επηρέαζαν και αυτόν.
Η Νίκη Βόλου είναι εμβληματική ομάδα γιατί η ζωή της διατρέχει το Μεσοπόλεμο, την κατοχή, τον εμφύλιο, τη δεκαετία του ’60 κλπ
Είναι γέννημα της μικρασιατικής καταστροφής αφού αν δεν είχε συμβεί και δεν έφταναν οι πρόσφυγες, δεν θα είχε δημιουργηθεί η Νίκη Βόλου.
Η ομάδα είχε (όπως και άλλα σωματεία της εποχής) αθλητές που έδωσαν τη ζωή τους στη διάρκεια της κατοχής δρώντας στην Εθνική Αντίσταση.
Το 1966 τελειώνει το βιβλίο, τότε η Ν.Ιωνία Βόλου είχε 16.000 κατοίκους και τώρα 45.000 και πρέπει να πούμε ότι και όσοι ήρθαν στην περιοχή μεταγενέστερα, κυρίως από τη Δυτική Θεσσαλία, ενσωματώθηκαν στην αντίληψη της ομάδας.
Επίσης καταγράφονται τα κοινωνικά, πολιτικά γεγονότα της πόλης και η πορεία των άλλων ομάδων της περιοχής της Μαγνησίας”.
Πολύπλευρη η δράση της Νίκης Βόλου (το 1964 είχε διοργανώσει συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Βόλο) και όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα εισαγωγικά κείμενα του βιβλίου: “Μια φορά και έναν καιρό ήταν το ποδόσφαιρο, όχι έτσι όπως το ξέρουμε σήμερα… «Τότε στις γειτονιές οι πιτσιρίκοι άρχισαν να κλοτσούν αυτό που έλεγαν “μπάλα”. Υπήρχαν και μερικοί πιο μεγάλοι, που οι μισοί διέθεταν ποδοσφαιρικές φανέλες και οι υπόλοιποι ποδοσφαιρικά παπούτσια και έπαιζαν μεταξύ τους.
Είχαν συγκροτήσει τις πρώτες συνοικιακές ομάδες και έπαιζαν ποδόσφαιρο ώρες ολόκληρες, διότι ο αγώνας δε διεξαγόταν σε κανονική ώρα, αλλά σε τέρματα.» Και μετά; Και μετά;
«Η δημιουργία επαγγελματικού ποδοσφαίρου δεν είναι πλέον φήμη, αφού η ΕΠΟ είχε αποστείλει στις οικείες ενώσεις-μέλη της το σχέδιο για τη μετατροπή της Α΄ Εθνικής σ’ επαγγελματική κατηγορία, που θα διαχωρίζεται από τις υπόλοιπες κατηγορίες που παραμένουν ημιεπαγγελματικές και ερασιτεχνικές.
Η μετατροπή του ποδοσφαίρου σε καθαρά εμπορική δραστηριότητα είχε ξεκινήσει και πλέον “πού να χωρέσει τ’ όνειρο σε κάμαρα δυο πήχες…”.» Όμως, η έκδοση της Σύγχρονης Εποχής δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο το βολιώτικο ποδόσφαιρο, ούτε την ιστορία της ομάδας των Μικρασιατών προσφύγων –της Νίκης Βόλου. Αφορά και την ίδια την ιστορία του εργατικού-λαϊκού κινήματος του Βόλου σε διάστημα σχεδόν 60 χρόνων”.
Στα μεταπολεμικά χρόνια και μέχρι τις μέρες μας η Νίκη Βόλου «θήτευσε» σε όλες τις εθνικές κατηγορίες από την Α’ Εθνική έως τη Δ’ Εθνική, αλλά και στο τοπικό πρωτάθλημα.
Η πορεία της όπως και του συνόλου των αθλητικών σωματείων, ειδικά των ποδοσφαιρικών ήταν αναπόφευκτο να επηρεαστεί από τις αλλαγές που έφερε ο επαγγελματισμός, με συνέπειες συχνά σε βάρος του ρομαντισμού και της αγνότητας άλλων εποχών.
Παρά τις εξελίξεις αυτές, στις συνειδήσεις των φίλων της παραμένει ισχυρή και αταλάντευτη η ιστορική αναφορά της προέλευσής της και διατηρεί την ιστορική της συνέχεια.
Αυτή η γερή ρίζα με το παρελθόν είναι μάλλον ο σπουδαιότερος «τίτλος» που έχει κατακτήσει και για τον οποίο μπορεί να είναι υπερήφανη.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Σχετικά θέματα
«Η Νίκη μας και πάλι πρωτάθλημα θα πάρει!…» το νέο βιβλίο του Θανάση Βογιατζή
Σ. Γκανάτσιoς: Η μεγάλη ποδοσφαιρική ιστορία του Βόλου
