...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Το Μεταξουργείο είναι ενταγμένο στο Πρόγραμμα Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων της Αθήνας (1998). Εικάζεται ότι στη σημερινή συμβολή Πλαταιών και Λεωνίδου, ο Περικλής εκφώνησε τον περίφημο «Επιτάφιο» λόγο του για να τιμήσει τους πρώτους νεκρούς του Πελοποννησιακού πολέμου (430-431 π.Χ.).
Περιοχή με έντονα λαϊκό χαρακτήρα, δεν έτυχε της προσοχής των κυβερνήσεων, είχε σαν τοπωνύμιο λόγω βρώμας, για χρόνια το κακόηχο Χεζολίθαρο, ή Χεσμένη Πέτρα και Μπύθουλας, από τα λιμνάζοντα ύδατα από το ρέμα του γειτονικού Κολωνού.
Εκεί αναζητείστε και τη σημερινή υποτιμητική έκφραση «Μπυθουλαίοι», όταν κάποιος θέλει να χαρακτηρίσει ανθρώπους ως «υποδεέστερους».
Σήμερα παλιά νεοκλασσικά κτήρια που ρημάζουν και άλλα που αξιοποιούνται, αποτελούν την εικόνα της αντίθεσης που κυριαρχεί στη γειτονιά. Για χρόνια γεμάτη από μικρές επιχειρήσεις με μάστορες και μικρά εμπορικά, που όταν σχόλαγε η λειτουργία τους, γέμιζαν οι δρόμοι με ερημιά και σιωπή, παράλληλα και τόπος συγκέντρωσης από σπίτια του αγοραίου έρωτα, πριν από δεκαετίες και σινεμά με ταινίες πορνό (σινέ Λαού, πρώην θέατρο και πλέον κατεδαφισμένο) που έφερναν στην περιοχή ολόκληρα σχολεία με μαζικές κοπάνες μαθητών, αλλά και επιχειρήσεις αρετής-εξακριβώσεις στοιχείων, με αθρόες προσαγωγές, αλλά και μικρά καφενεδάκια - στέκια των κατοίκων της περιοχής έδιναν το χρώμα.
Από κοντά και δημιουργικές προσπάθειες όπως τα εγκαταλελειμμένα πλέον ημιυπόγεια γραφεία του Π.Α.Ο. Δάφνη Αθηνών στην οδό Βιργινίας Μπενάκη, συλλόγου που ιδρύθηκε το 1920, έδωσε διεθνές παιχνίδι στην Τουρκία το 1923 την περίοδο της ανταλλαγής των πληθυσμών μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και έφτασε έως τις μέρες μας για να συγχωνευθεί με τον Απόλλωνα σε Απόλλων-Δάφνη Αθηνών. Εκεί στεγάστηκαν τα αθλητικά όνειρα εκατοντάδων νεαρών, χωρίς γήπεδο στην περιοχή «τσιγγάνοι», στα γήπεδα του Ρουφ, των Αγίων Αναργύρων, της Ακαδημίας Πλάτωνος και αλλού. Δεν κρύβουμε άλλωστε ότι για τρία χρόνια στη διάρκεια της μαθητικής μας ζωής, φορέσαμε τη φανέλα της στο βόλλεϋ, στα ανοιχτά τσιμεντένια γήπεδα του Κολωνού και της Ακαδημίας Πλάτωνος.
Η άνοδος των Airbnb έχει τις επιπτώσεις της στις τιμές των ενοικίων και δικαιολογημένα έχει προκαλέσει ανησυχία στους κατοίκους της περιοχής. Παράλληλα η λειτουργία χώρων ως κρίκων στην τουριστική βιομηχανία, κυρίως εστίασης, έχει δημιουργήσει το φαινόμενο να υπάρχουν αρκετοί επισκέπτες στην περιοχή (με το ανάλογο βάρος στο παρκάρισμα) και να μειώνεται ο αριθμός των κατοίκων.
Υπήρξε όμως και διατηρείται έως και σήμερα, σημαντική αξιοποίηση χώρων για πολιτιστική δημιουργία, το «αντίδοτο» στις τραγικές εικόνες των τοξικοεξαρτημένων που συναντά κανείς κατά κανόνα στην περιοχή προς τα «σύνορα» με τον Άγιο Παύλο και το Σταθμό Λαρίσης.
Όπως μας είχαν δηλώσει το 2018 κάτοικοι του Αγίου Παύλου, η εκδίωξη τοξικοεξαρτημένων από την περιοχή των Εξαρχείων και πέριξ αυτής, σήμανε την «μετακόμιση» αυτών των δραστηριοτήτων και της παραβατικότητας (μικροκλοπές, διαρρήξεις, κλπ) προς την δικιά τους πλευρά.
Από την άλλη πλευρά προς την πλατεία Κουμουνδούρου, οι Κινέζοι και οι επιχειρήσεις τους έχουν το μερίδιο του λέοντος στα ακίνητα της περιοχής, δίνοντας άλλο χρώμα στο συγκεκριμένο τμήμα της.
Η πλευρά του Μεταξουργείου που βρίσκεται προς τον σταθμό του Μετρό, έχει αρκετά ξενοδοχεία, αλλά και θέατρα με το ΠΕΡΟΚΕ να είναι αυτό που ξεκίνησε σαν κινηματογράφος το 1929 και από το 1931 σαν θέατρο, δοκιμάστηκε το 1976 από μία μεγάλη πυρκαγιά, αλλά ανακαινίστηκε και ξαναλειτούργησε. Στα χρόνια των μετακινήσεων οπαδών, ο χώρος κοντά στο θέατρο αποτέλεσε τόπο προσυγκέντρωσης των οπαδών του ΠΑΟΚ όταν κατέβαιναν στην Αθήνα.
Περπατήσαμε μετά από χρόνια που μέναμε κοντά στο Μεταξουργείο, φωτογραφήσαμε τη γειτονιά με τις πολλές αντιθετικές εικόνες και κρατάμε ότι έχει δυνατότητες να αναπτύξει και να ενδυναμώσει τον ανθρώπινο χαρακτήρα της, τις δημιουργικές της δυνατότητες, αντί να μπει στον φαύλο κύκλο της μετατροπής της σε ανακυκλώσιμη διασκεδασούπολη.
Έρευνα & φωτο: Νάσος Μπράτσος
