...αναδημοσίευση από το ertnews και το sports.ert.gr...
«Μετά την Μικρασιατικήν καταστροφήν του 1922 απεβιβάσθησαν εις την νήσον μας όπως και σε λοιπά μέρη της Ελλάδος οι ξεριζωθέντες από τη γενέτειράν των Μικρασιάται. Μετά πάροδον όχι μικρού χρόνου και ευθύς ως εγένετο η εγκατάστασις των προσφύγων στα σπίτια των Τούρκων ανταλλαξίμων, μερικοί νέοι πρόσφυγες μεταξύ των οποίων οι κ.κ. Παύλος Μαυρόπουλος, Αδελφοί Τσάκλα, Αδελφοί Μαυρομάτη, Γεώργιος Περσατζόγλου, Αθ. Μπατάκης, Βασίλειος Μαυρουδής, Χατζηγιαννέλης, κλπ έρριπτον την ιδέαν της συγκροτήσεως ή επανασυστάσεως των διαλυθέντων εκ της καταστροφής αθλητικών και ποδοσφαιρικών σωματείων».
Η εφημερίδα «Αθλητικά Νέα» Χανίων αναφέρει τα παραπάνω στις 29-8-1932 και τονίζει τις δυσκολίες του πρώτου καιρού, δηλαδή την έλλειψη χρημάτων, συνεπώς και αθλητικού υλικού, αλλά και την έλλειψη γραφείων με τις συνεδριάσεις να γίνονται στον Δημοτικό Κήπο των Χανίων!!!
Ο σύλλογος αρχίζει προπονήσεις στο αεροδρόμιο του Αγίου Ιωάννου, αναγνωρίζεται το 1923 – 1924. Αρχικά εμφανίζονταν ως ποδοσφαιρικός όμιλος Προσφύγων και έχει αριθμό μητρώου ΕΠΟ 253.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες στο Δημοτικό Κήπο «Επί τέλους ύστερα από πολλάς συνεδριάσεις οι σύμβουλοι κατέληξαν εις την απόφασιν να τον ονομάσουν “Ιωνία” δια να διαιωνίζεται εις την μνήμην των το όνομα της πατρίδος των της ωραίας Ιωνίας».
Η ένδεια χρημάτων και αθλητικού υλικού καλύφθηκε με τις ενέργειες του υποστρατήγου διοικητή της Δ' Μεραρχίας κ. Μάρκου και του αναπληρωτή Γενικού Διοικητή Κρήτης κ. Αποστολόπουλου. Ο πρώτος έδωσε αρκετές αρβύλες στο σύλλογο, αυτά ήταν τα πρώτα του ποδοσφαιρικά παπούτσια και ο δεύτερος χρήματα για ιματισμό.
8-10-1931 Ελευθέρα Γνώμη Χανίων
Από την πρώτη σύνθεση και όσο μας επέτρεψε η κακή κατάσταση της εφημερίδας να διαβάσουμε, μεταφέρουμε τα ακόλουθα ονόματα: οι δύο αδελφοί Τσάκλα, Μαυρουδής, οι δύο αδελφοί Μαυρομάτη, Νοραΐν, Αλεξανιάν, Φραγκιαδάκης (εκείνη την περίοδο πρωταθλητής Κρήτης στο άλμα), Σεραφειμίδης, Χατζηγιανέλλης και Κούτσογλου (το τελευταίο όνομα με επιφύλαξη – δυσανάγνωστο).
Εντυπωσιακή είναι η αναφορά της εφημερίδας για την ίδρυση από την ομάδα γραφείου ευρέσεως εργασίας για τη στήριξη των προσφύγων. Αθλητισμός και κοινωνική αλληλεγγύη για άλλη μία φορά συμπαίκτες.
Την ομάδα ενισχύει οικονομικά ο Δημ. Δάλλας από την Αθήνα και το ΔΣ τον ανακήρυξε επίτιμο πρόεδρο.
4-1-1932 Αθλ. Νέα Χανίων
Το πρώτο ΔΣ αποτελούσαν οι Δημ. Ψηλόπουλος πρόεδρος, Μπατάκης γενικός γραμματέας, Τσάκλας ταμίας, Βασίλειος Μαυρουδής και Ηλίας Μαυρομάτης μέλη. Σε σύνθεση του 1932 βλέπουμε πρόεδρο τον Νικόλαο Κουκλάκη, αντιπρόεδρο τον Κωνσταντίνο Φουντουλάκη, Γεν. Γραμματέα τον Ευάγγελο Κουβαριτάκη, Δημήτριο Φαρακλά ταμία, Μιχαήλ Παπαδογιάννη έφορο, και Γεώργιο Καμαριώτη, Ιωαννη Βαγιάκη, Στάυρο Γιαλιράκη, Βασίλειο Βαμβολάκη ως μέλη. Επαναλαμβάνουμε η κακή κατάσταση του Τύπου της εποχής ίσως να ευθύνεται σε πιθανή αστοχία σε κάποιο από τα γράμματα των ονομάτων.
Εκτός του ΔΣ ο σύλλογος συγκρότησε επιτροπές όπως οικονομική, εφορευτική, αθλητικού υλικού και ποδοσφαίρου.
«Βγαίνει» από τα Χανιά και δίνει αγώνες στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο, όπου στο Ρέθυμνο φέρνει ισοπαλία 2-2- με τον Αθλητικό Όμιλο Ρεθύμνου και στο Ηράκλειο χάνει με 2-1 από τον Όμιλο Ηρακλείου.
4-7-1932 Αθλ. Νέα Χανίων
Δεν μένει μόνο στο ποδόσφαιρο η Ιωνία Χανίων, καθώς ιδρύει κολυμβητικό τμήμα, κλασσικό αθλητισμό και βόλεϊ, με αρκετές επιτυχίες σε τοπικό επίπεδο, δείγμα της συσπείρωσης αθλητών στις δραστηριότητές της.
Τα «Αθλητικά Νέα» Χανίων αναφέρουν στις 5-9-1932 ότι η ίδρυση του Ομίλου Φιλάθλων Χανίων, είχε σαν αποτέλεσμα την αφαίμαξη σημαντικών αθλητών της Ιωνίας, με αποτέλεσμα να πέσει η δυναμική της.
Δεν έλλειψαν και οι κόντρες με τον αθλητικό Τύπο, καθώς στις 19-2-1932 τα «Αθλητικά Νέα» Χανίων επιχαίρουν για τη μετάθεση σε άλλη περιοχή του τότε προέδρου της Ιωνίας αν/γού Χιωτάκη, κατηγορώντας σαν ευέξαπτο και δοξομανή, καθώς και ότι απέτυχε να κάνει το σωματείο να ανακτήσει τη δυναμική του και ότι είχε ανοίξει πόλεμο με την εφημερίδα ζητώντας από τα μέλη της ομάδας να διακόψουν τις συνδρομές τους, μετά από κριτική της εφημερίδας για ένα ποδοσφαιρικό αγώνα. Τον διαδέχτηκε ο αντιπρόεδρος Ευάγγελος Πολυχρονίδης.
Μεταπολεμικά, με την ίδρυση της ΕΠΣ Χανίων η Ιωνία Χανίων υπήρξε η πρώτη πρωταθλήτρια στην ιστορία της Ε.Π.Σ. Χ. την περίοδο 1952-53.
8-8-1932 Αθλ. Νέα Χανίων
Η ομάδα μετά το πραξικόπημα του 1967, υποχρεώθηκε από τη δικτατορία σε συγχώνευση, αλλαγή ονόματος, χρωμάτων (από κιτρινόμαυρα σε λευκό-πράσινο), συμβόλων (το πουλί της χούντας – ο Φοίνικας), και προέκυψε το 1968 η Αναγέννηση Χανίων, με ορισμένους ποδοσφαιριστές να μην ακολουθούν και να εγκαταλείπουν το ποδόσφαιρο, φαινόμενο που συνέβη σε αρκετές περιοχές της χώρας. Επίσης σε πολλές περιοχές της χώρας, με την πτώση της δικτατορίας και τη μεταπολίτευση υπήρξε η επανίδρυση – επαναφορά συλλόγων και έτσι η Ιωνία το 1974 επανήλθε στον ποδοσφαιρικό χάρτη. Η πρακτική των συλλόγων τότε, ήταν η αίτηση στο Πρωτοδικείο για να πάρουν πίσω το αρχικό καταστατικό τους.
Πολλές ήταν οι παρουσίες της Ιωνίας σε εθνικές κατηγορίες στη Γ' και στη Δ΄Εθνική.
Το 1997 πάνω στο καταστατικό της Ιωνίας ιδρύθηκε η ΑΕΧ, αλλά λίγο πριν είχε δημιουργηθεί και η θυγατρική Ιωνία 2000.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
