...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr και το sports.ert.gr...
Πάνω από 400 εργάτες στο γήπεδο της πλατείας Γεωργίου του Α’ στο Βόλο, παρακολούθησαν τον ποδοσφαιρικό αγώνα που έδωσαν στις 24 Αυγούστου 1930 οι μικτές ομάδες της Ομοσπονδίας Εργατικού Αθλητισμού της Αθήνας και του Βόλου. Πριν τον αγώνα έγινε πυγμαχική επίδειξη. Ο αγώνας τελείωσε ισόπαλος με 4-4, αλλά τα όσα επακολούθησαν έγραψαν ιστορία.
Για την ιστορία και για κατανόηση των συνθηκών της εποχής, υπενθυμίζουμε από άλλο αφιέρωμά μας στην εποχή: «Στο πολιτικό πεδίο σε διεθνή βάση, είχαν ήδη συγκρουστεί δύο αντιλήψεις για τον αθλητισμό. Από τη μία ένα ρεύμα που στηρίχτηκε από το σοσιαλδημοκρατικό ρεύμα της εποχής και το ρεύμα της κομμουνιστικής τρίτης διεθνούς, που αρχικά με ξεχωριστές αθλητικές οργανώσεις (μαζικές στο σημείο να συγκροτούν ομοσπονδίες και διεθνείς διοργανώσεις) και μετέπειτα με την πολιτική του λαϊκού μετώπου ενάντια στο φασισμό, συνεργαζόμενες οργανωτικά, πρέσβευαν τα ιδεώδη του αθλητισμού της χαράς και της συναδέλφωσης.
Από την άλλη Χίτλερ και Μουσολίνι, επένδυαν στον αθλητισμό για να προβάλλουν ο πρώτος την «ανωτερότητα» της Αρίας Φυλής μέσα και των αθλητικών αποτελεσμάτων και ο δεύτερος μέσω αποτελεσμάτων και αθλητικών έργων την «αποτελεσματικότητα» του φασιστικού κράτους.
Ενδιάμεσα αυτών των ρευμάτων οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φοβούμενες τυχόν επεκτατικές βλέψεις της τότε ΕΣΣΔ, επέλεξαν τη συμμετοχή στις χιτλερικές αθλητικές διοργανώσεις, «επενδύοντας» σε έναν ισχυρό στρατιωτικά και οικονομικά σύμμαχο, που η ιστορία έδειξε ότι δεν δίστασε να τους κατακτήσει και να τους αιματοκυλήσει και τους ίδιους χωρίς οίκτο.
Αντίστοιχες αθλητικές αποτυπώσεις υπήρξαν και στην Ελλάδα».
Όπως
συνηθίζονταν στους αγώνες του κινήματος του εργατικού αθλητισμού, με τη
λήξη έγιναν σύντομες ομιλίες από στελέχη της Ομοσπονδίας και της
κομμουνιστικής νεολαίας.
Αδελφωμένοι χωρίς να τους χωρίζει η
διαφορετική φανέλα, οι θεατές, μεταξύ αυτών και εκδρομείς Αθηναίοι και
οι παίκτες των δύο ομάδων, συγκρότησαν διαδήλωση με αντιπολεμικά και
αντιφασιστικά συνθήματα και επαναστατικά τραγούδια, καθώς και με
εκδηλώσεις υποστήριξης της τότε ΕΣΣΔ, σε βάρος της οποία εκτιμούσαν ότι
προετοιμάζεται πόλεμος από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και της Ελλάδας
συμπεριλαμβανομένης.
Είχε άλλωστε προηγηθεί η εκστρατεία εναντίον της το 1919, γνωστή και ως εκστρατεία της Κριμαίας, που απέτυχε παταγωδώς.
 |
Η
διαδήλωση έφτασε μπροστά στο παραλιακό καφενείο “Κύματα”, όπου
εκπρόσωπος της κομμουνιστικής νεολαίας έβγαλε λόγο στους εκεί
συγκεντρωμένους.
Το γεγονός αντελήφθη στέλεχος της χωροφυλακής και
επιχείρησε να παρέμβει και να διαλύσει τη συγκέντρωση, αντιμετώπισε όμως
την οργή των συγκεντρωμένων, που τον έδιωξαν και συνέχισαν τη διαδήλωσή
τους στην οδό Ιάσωνος, όπου δέχτηκαν επίθεση ισχυρής δύναμης της
χωροφυλακής με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν συγκρούσεις και οδομαχίες. Νέες
ενισχύσεις έφτασαν και έγιναν συλλήψεις διαδηλωτών μεταξύ των οποίων και
παικτών των δύο ομάδων.
Κατά
την εφημερίδα “Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ” ο υπασπιστής της χωροφυλακής Τάκης Τζίρος
τους μίλησε ήρεμα, οι συγκεντρωθέντες του απάντησαν επιθετικά και τότε
αυτός τους άρπαξε ένα κόκκινο λάβαρο που είχαν.
Ο χώρος διεξαγωγής του αγώνα αναφέρεται ως γήπεδο του Κένταυρου Βόλου.
Η ίδια εφημερίδα αναφέρεται σε 22 συλλήψεις, θεωρεί ότι ήταν
προσχεδιασμένες κομμουνιστικές ταραχές “έκτροπα” τα χαρακτηρίζει και
σημειώνει ότι στο γήπεδο μοιράζονταν προκηρύξεις με στόχο να
προσελκύσουν πολιτικά τους εργάτες – θεατές που παρακολουθούσαν τον
αγώνα.
Η εφημερίδα ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ (του Βόλου) δίνει σαν αποτέλεσμα 5-1
υπέρ της μικτής του Βόλου, αναφέρει ότι άλλος ήταν ο ενωμωτάρχης που
επιχείρησε να τους διαλύσει στο καφενείο “Κύματα” και όταν δεν το
κατάφερε έφυγε για να ζητήσει ενισχύσεις και άλλος λίγο αργότερα αυτός
που πήγε να τους πάρει τη σημαία και γι αυτό ξυλοκοπήθηκε “εμωλωπίσθη”,
αναφέροντας και αυτή ότι ο Τζίρος ήταν ο δαρμένος, που τον γράφει Τσίβο.
Με αυτό τον όνομα τον αποκαλεί και η εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ του Βόλου.
Οι περισσότερες συλλήψεις έγιναν στα γραφεία της εργατικής λέσχης Βόλου, όπου κατέφυγαν αρκετοί από τους διαδηλωτές.
Ένας εκ των συλληφθέντων ο Χ. Πέρπερας, κατάφερε να αποδράσει από τους δύο χωροφύλακες που τον κρατούσαν και στην προσπάθεια να τον καταδιώξουν τους πυροβόλησε χωρίς να τους πετύχει. Συνελήφθη λίγη ώρα αργότερα χωρίς να βρεθεί το περίστροφο, αναφέρει η ΛΑΊΚΗ ΦΩΝΗ. Όμως πιθανολογούμε ότι η βαρύτητα του αδικήματος των πυροβολισμών και της απόδρασης μάλλον τον οδήγησε σε ξεχωριστή δίκη γιατί δεν εντοπίσαμε το όνομά του στη λίστα συλληφθέντων και καταδικασθέντων στα επεισόδια.
Τα γεγονότα του
Βόλου, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, οδήγησαν την ΕΠΟ να σκέφτεται
να ζητήσει από το υπουργείο Εσωτερικών την απαγόρευση αγώνων του
ρεύματος του εργατικού αθλητισμού, καθώς και τη μη παραχώρηση γηπέδων
στις ομάδες του ρεύματος αυτού.
Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι
οργανωτικά το ρεύμα αυτό δεν συμμετείχε στη δομή της ΕΠΟ την οποία
θεωρούσε “αστική” και “μιλιταριστική”.
Λίγες μέρες μετά στον απόηχο των γεγονότων του Βόλου, η αστυνομία απαγόρευσε στην Ξάνθη τον αγώνα των ομάδων Πρόοδος και Σπίθα που ανήκαν στο ρεύμα του εργατικού αθλητισμού.
Όσοι συνελήφθησαν όπως καταγγέλλουν ακόμα και βενιζελικές εφημερίδες, υπέστησαν άγριους ξυλοδαρμούς ως συλληφθέντες, τους απαγορεύτηκε η επικοινωνία με δικηγόρους και συγγενείς και πιέστηκαν να κάνουν ομολογίες σύμφωνα με τις υποδείξεις των οργάνων της τάξης.
Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και πολλοί Μικρασιάτες πρόσφυγες, στην πλειοψηφία τους με την αποστολή της αθηναϊκής ομάδας, γεγονός που δείχνει τις πρώτες εντάξεις του Μικρασιατικού στοιχείου στο συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, κάτι που στο πρώτο χρονικό διάστημα της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα δεν ήταν δεδομένο, καθώς ήταν ιδιαίτερα “κλειστή” ομάδα κυρίως γιατί αντιμετώπιζε ρατσιστικές πιέσεις από τμήματα “γηγενών” (τουρκόσποροι, παστρικιές, σκατοογλούδες και άλλοι χαρακτηρισμοί).
Η ομάδας Εργατικός Αστέρας Βόλου που ανήκε στο ρεύμα του εργατικού αθλητισμού, έβγαλε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι δεν ήταν αυτή που αγωνίστηκε (εσφαλμένα ορισμένοι είχαν αναφέρει το όνομά της αντί για τη μικτή Βόλου του εργατικού αθλητισμού και ότι οργανωτικά δεν είχε ανάμιξη στον αγώνα).
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν σε δίκη στην οποία για αλληλεγγύη συγκεντρώθηκαν στα δικαστήρια 300 εργάτες υπό την παρουσία ισχυρών δυνάμεων της χωροφυλακής.
Οι κατηγορίες ήταν το ιδιώνυμο, επίθεση κατά αστυνομικού οργάνου “επί στάσει, εξυβρίσει, τραύμασι”, αντίσταση κατά της αρχής, διατάραξη κοινής ησυχίας, κλπ
Οι ποινές ήταν για 10 εργάτες ποινή φυλάκισης 13 μηνών και 6 μήνες εξορίας, 6 σε μικρότερες ποινές και 2 σε φυλάκιση ενός μηνός, ενώ 13 απαλλάχθηκαν.
Η ανακοίνωση των ποινών οδήγησε σε νέα συγκέντρωση αγανακτισμένων εργατών στην πλατεία Ελευθερίας που διαλύθηκε από τις συνεχείς επελάσεις έφιππης δύναμης της χωροφυλακής.
Η Ομοσπονδία Εργατικού Αθλητισμού κατήγγειλε την ΕΠΟ και όσα “αστικά αθλητικά σωματεία”, τάχτηκαν με την πλευρά της χωροφυλακής, κάλεσε αθλητές και συλλόγους να ενταχθούν στις γραμμές της και εξέφρασε την αλληλεγγύη της στους “επαναστάτες αθλητές”, που “συνελήφθησαν και βασανίστηκαν”, ζητώντας την άμεση απελευθέρωσή τους.
Σχετική είδηση: Σ. Γκανάτσιoς: Η μεγάλη ποδοσφαιρική ιστορία του Βόλου
