Ήταν νύχτα της 30ης Νοεμβρίου του 1943 όταν σημειώθηκε ένα από τα πιο στυγερά εγκλήματα στην περίοδο της κατοχής. Τα νοσοκομεία της Αθήνας είχαν υποδεχτεί μεγάλο μέρος από τους 15.000 ανάπηρους του ελληνοϊταλικού πολέμου.
Εκτός από την περίθαλψη που τους προσέφεραν τα νοσοκομεία, οι ανάπηροι είχαν δραστηριοποιηθεί και σε όσα στελέχη της κατοχικής κυβέρνησης χρησιμοποιούσαν τα αξιώματα με τις πλάτες των Γερμανών και λυμαίνονταν τα νοσοκομεία.
Οι ανάπηροι είχαν μεγάλη συμμετοχή και στις κατοχικές κινητοποιήσεις, όπως στην κατάθεση στεφανιού στις 28 Οκτώβρη 1941 στον Άγνωστο Στρατιώτη (η συμμετοχή τους υπολογίστηκε σε 2.000), αλλά και σε πολλές άλλες αντίστοιχες κινητοποιήσεις, με τις νοσοκόμες να σπρώχνουν τα καροτσάκια, να υποβαστάζουν τους κουτσούς ή να οδηγούν τους τυφλούς.
Δεν έλειψαν και από τη νικηφόρα κινητοποίηση της 5ης Μαρτίου 1943 που ματαίωσε την πολιτική επιστράτευση και έτσι αρκετοί που θα πήγαιναν στα γερμανικά εργοστάσια ή στο ανατολικό μέτωπο, σε ένα ταξίδι χωρίς γυρισμό, γλίτωσαν τις ζωές τους.
Συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις με διεκδικήσεις τη βελτίωση των όρων ζωής, διατροφής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Επίσης στην 25η Μαρτίου 1942 στην εθνική επέτειο του 1821, συμμετείχαν στη μεγάλη κινητοποίηση που χτυπήθηκε από τις ιταλικές δυνάμεις κατοχής.
Επιχειρήθηκε η εφαρμογή ενός σχεδίου που προέβλεπε τη μεταφορά των αναπήρων στα Μέθανα, σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο, όπου εκεί μακριά από την πρωτεύουσα θα ήταν πιο εύκολος ο αφανισμός τους. Οι αντιδράσεις των αναπήρων ματαίωσαν το σχέδιο αυτό.
Εκείνο το βράδυ, στις 3 τα ξημερώματα και ενώ υπολογίζονταν σε 3.000 οι ανάπηροι που βρίσκονταν στα νοσοκομεία της Αθήνας, Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών την προσωπική καθοδήγηση του αρχιγκεσταπίτη Φον Στρόουπ, περικύκλωσαν 19 νοσοκομεία με πυροβολισμούς, λογχισμούς και βρισιές μετέφεραν περίπου 800 ανάπηρους στα στρατόπεδα Χατζηκώστα και Χαϊδαρίου.
Παράλληλα ό,τι μπορούσε να έχει κάποια αξία από τον εξοπλισμό των νοσοκομείων λεηλατήθηκε από τους εισβολείς. Εκτελέστηκαν 283 ανάπηροι. Όμως και όσοι παρέμειναν στο Χαϊδάρι, είτε επιλέχτηκαν για εκτέλεση σε άλλες στιγμές, είτε τους μετέφεραν σε γερμανικά στρατόπεδα απ’ όπου δεν γύρισαν ποτέ.
Το έγκλημα καταδίκασε ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός.
Όσοι επέζησαν, τη 12η Οκτωβρίου 1944, που απελευθερώθηκε η Αθήνα, βγήκαν μαζί με τις νοσοκόμες στους δρόμους.
Στο Νοσοκομείο Σωτηρία ανεγέρθηκε μνημείο για τους εκτελεσθέντες αναπήρους.
H Eθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία - ΕΣΑμεΑ
 |
| Ι. Βαρδακαστάνης |
Δήλωση στο www.ertnews.gr του Ιωάννη Βαρδακαστάνη, Προέδρου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία:
«Το μπλόκο των αναπήρων κατά την περίοδο της Κατοχής αποτελεί ένα από τα κορυφαία και συχνά λιγότερο προβεβλημένα γεγονότα της ελληνικής αντίστασης. Οι ανάπηροι πολέμου, πολλοί από τους οποίους έφεραν βαριά τραύματα από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, αρνήθηκαν να παραδώσουν τη φωνή και την αξιοπρέπειά τους στους κατακτητές.
Το μπλόκο της 30ής Νοέμβρη 1943 στα νοσοκομεία, όταν οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής συνέλαβαν και εκτέλεσαν ανάπηρους πολέμου της Αλβανίας, αποτελεί ορόσημο για το αναπηρικό κίνημα όχι μόνο ως ιστορικό γεγονός, αλλά ως βαθιά πολιτική υπενθύμιση ότι η αναπηρία δεν είναι ποτέ αποκομμένη από τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες.
Τα άτομα με αναπηρία εκείνης της εποχής δεν υπήρξαν παθητικά θύματα· είχαν οργανωθεί, διεκδικούσαν αξιοπρέπεια, επιβίωση και κοινωνική αναγνώριση. Η στοχοποίησή τους από τους ναζί ανέδειξε πόσο εύκολα τα αυταρχικά καθεστώτα επιδιώκουν να εξοντώσουν όσους θεωρούν «ανεπιθύμητους», καθώς και την τραγική κατάληξη ιδεολογημάτων περί αρτιμέλειας.
Για εμάς σήμερα, στο αναπηρικό κίνημα, το γεγονός αυτό λειτουργεί ως πυξίδα: μας θυμίζει ότι τα δικαιώματά μας δεν είναι δεδομένα και ότι η ορατότητα και η συλλογική οργάνωση είναι ζωτικής σημασίας. Το μπλόκο του ’43 δείχνει πως τα άτομα με αναπηρία μπορούν να αποτελέσουν ενεργό μέρος ενός ευρύτερου κινήματος αντίστασης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Είναι καθήκον μας να κρατήσουμε ζωντανή αυτή τη μνήμη και να τη μετατρέψουμε σε δύναμη για σύγχρονους αγώνες ενάντια στον αποκλεισμό, τον φασισμό και κάθε μορφή υποτίμησης της ζωής μας».
To Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα
Δήλωση στο www.ertnews.gr του Δρος Αριστομένη Ι. Συγγελάκη, Συγγραμματέα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα:
«Οι ανάπηροι του πολέμου της Αλβανίας αποτελούν ηρωικές μορφές καθώς πολέμησαν γενναία και θυσίασαν τη σωματική τους ακεραιότητα για την υπεράσπιση της πατρίδας αλλά δεν σταμάτησαν εκεί: συμμετείχαν με ηρωισμό στις εξεγέρσεις και τις κινητοποιήσεις του λαού της Αθήνας εναντίον του Άξονα, οργανωμένοι κυρίως στο ΕΑΜ.
Με την κρίσιμη συμβολή τους είχε, εκτός των άλλων, δημιουργηθεί ένα σπουδαίο δίκτυο αντίστασης και αλληλεγγύης στα νοσοκομεία της Αθήνας (με έδρα το νοσοκομείο Σωτηρία) που περιέθαλπε και φυγάδευε διωκόμενους αγωνιστές.
Στις 30.11.1943, τα μόλις ιδρυθέντα τάγματα ασφαλείας (μην ξεχνάμε: τα τάγματα ασφαλείας ορκίζονταν στον Φύρερ) οργάνωσαν, σε συνεργασία με το γερμανικό στρατό κατοχής, την πρώτη μεγάλη τρομοκρατική τους επιχείρηση, θέτοντας τους ανάπηρους πολέμου στο στόχαστρό τους.
Η κτηνωδία των γερμανικών δυνάμεων κατοχής και των γερμανοτσολιάδων της δωσιλογικής κυβέρνησης Ράλλη ξεπέρασε κάθε προηγούμενο: «έσερναν ανάπηρους με κομμένα και τα δυο άκρα στο χώμα μέχρι που μάτωναν.
Δεν άφηναν τις νοσοκόμες να τους βοηθήσουν. Άρπαζαν από τα χέρια τους ή από τα χέρια των αναπήρων τα τεχνητά μέλη και τα έσπαζαν για να μην τα χρησιμοποιήσουν και τους χτύπαγαν με αυτά στο κεφάλι.
Μεγαλύτερη αγριότητα και μίσος έδειχναν στα μέλη των νοσοκομειακών επιτροπών, τα οποία υποδείκνυαν οι πράκτορές τους μέσα σε κάθε νοσοκομείο». Αιχμαλωτίστηκαν περίπου 1.300 και δολοφονήθηκαν από το γερμανικό στρατό κατοχής περισσότεροι από 250 ανάπηροι πολέμου.
Το ναζιστικό πογκρόμ εναντίον των αναπήρων πολέμου αποτελεί μία από τις πιο μαύρες σελίδες της Κατοχής, ένα από τα πιο στυγερά και αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για το οποίο δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη.
Σήμερα, σε μία εποχή κοινωνικής κρίσης, πολεμικών συγκρούσεων, επαναλαμβανόμενων εγκλημάτων κατά αμάχων και νέας κούρσας εξοπλισμών στην Ευρώπη, στην οποία πρωτοστατεί η Γερμανία, η διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών έχει πολλαπλό και επίκαιρο περιεχόμενο: είναι πράξη ανάδειξης της μνήμης και υπεράσπισης της ιστορικής αλήθειας απέναντι στην πλαστογράφησή της. Απόδοσης Δικαιοσύνης. Πράξη ανάκτησης της Εθνικής Ανεξαρτησίας και θωράκισης της δημοκρατίας απέναντι στη φασιστική απειλή. Αλλά και αποφασιστικό διάβημα υπέρ της Ειρήνης»!
.jpeg)
