Ικαριώτες Πρόσφυγες στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο Α μέρος

https://www.youtube.com/watch?v=C625SYZQJ9U

Σάββατο 19 Μαρτίου 2022

ΑΕΚ Τρίπολης 1929: Οι Μικρασιάτες στα αρκαδικά γήπεδα και ο Τάσος Μουκάκης

η ΑΕΚ Τρίπολης γιορτάζει την 25η Μαρτίου 1926, αρχείο Γ.Α.Κ. Αρκαδίας
 

 ...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...

«Όποιος ξεχνά το παρελθόν, δεν έχει μέλλον...» (Τάσος Μουκάκης). Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στη Μπεσίκτας της Τουρκίας, στις 23 Μαρτίου του 1919 και απεβίωσε σε ηλικία 98 ετών στην Τρίπολη στις 24/3/2017. Από αθλητική οικογένεια που διακρίθηκε στην αγωνιστική της δράση, υπήρξε ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ Τρίπολης. Ο Αναστάσιος (Τάσος ή καλύτερα Τάσης όπως ήταν το αρχικό Κωνσταντινουπολίτικο όνομα) Μουκάκης, εκτός από Μικρασιάτης πρόσφυγας, ήταν ο τελευταίος επιζών από τους κρατούμενους των Γερμανών στα Υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης, που κατά την γερμανική κατοχή είχαν μετατραπεί σε φυλακές.

Πριν τον κλείσουν, όπως και τον αδερφό του στο κελί, οι Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών τον χαρακτήρισαν «Τουρκομερίτη» και «αμόρφωτο», που δεν στηρίζει τον άνθρωπο (Χίτλερ) «που θέλει να αλλάξει τον ρου της ιστορίας ». Μετά τον πόλεμο τον έστειλαν εξορία για ενάμιση χρόνο στη Μακρόνησο.


Μαζί με άλλους Μικρασιάτες πρόσφυγες εγκαταστάθηκε στην Τρίπολη στην περιοχή των Φιλικών, με τα πρώτα χρόνια να είναι δύσκολα και από την άποψη της αποδοχής τους από τον τοπικό πληθυσμό. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ιστορικού Συλλόγου Φιλικών «Η Παμπροσφυγική Ένωση», που έχει δράση από το 1936. 


Με μεγάλη δραστηριότητα στον αθλητισμό ήταν επόμενο, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Τρίπολης να δοθεί το όνομά του στο ποδοσφαιρικό γήπεδο Φιλικών, ενώ πλήθος αθλητικών φορέων του αθλητικού χώρου, όταν έφυγε από τη ζωή αναφέρθηκαν με ανακοινώσεις στο έργο του. «Όποιος ξεχνά το παρελθόν, δεν έχει μέλλον...» , ήταν μία από τις αγαπημένες του φράσεις. Άλλωστε η πόλη εκτός από γήπεδο που έχει το όνομά του, έχει και το Μνημείο του Προσφυγικού Ελληνισμού στην Τρίπολη δωρεά του Γεωργίου Καραγιάννη, μέλους προσφυγικής οικογένειας η οποία έζησε στην περιοχή των Φιλικών, στην Τρίπολη).


 ΑΕΚ ΤΡΙΠΟΛΗΣ (1931), αρχείο Γ.Α.Κ. Αρκαδίας

Η ιστορία παραπλήσια με τόσες άλλες σε άλλες περιοχές εγκατάστασης προσφύγων, όπου μέσα στα δύσκολα χρόνια ο αθλητισμός έγινε εργαλείο ζωής, ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης.

Από τα σπλάχνα της Μικρασιατικής κοινότητας της Τρίπολης που είχε εγκατασταθεί στην περιοχή των Φιλικών, ιδρύθηκε το 1929 η ΑΕΚ Τρίπολης, αρχικά σαν «Ένωση». Εντοπίσαμε στις 2 Αυγούστου 1939 στην εφημερίδα «Αθλητισμός» έναν αγώνα της με τον Πανσεχιωτικό Τρίπολης, όπου η περιοχή Κολωνάκι (Σεχ) της αρκαδικής πρωτεύουσας ήταν η βάση της ομάδας.


 ΑΕΚ ΤΡΙΠΟΛΗΣ (1940), αρχείο Γ.Α.Κ. Αρκαδίας με το πιο σκούρο κοστούμι ο Γιάννης Ξηρέας ο πρώτος πρόεδρος της ΑΕΚ και με το καρό ο Τάσος (Τάσης) Μουκάκης τερματοφύλακας και τελευταίος  ο Κωνστάντης Μουκάκης

Η ΑΕΚ Τρίπολης με τον πρόεδρό της Ι. Σαββόπουλο και τον αντιπρόεδρο Ε. Ξυρία (σε άλλα δημοσιεύματα αναφέρεται ως Ξηρέας), και ο Πανσεχιωτικός με μαζική παρουσία φίλων του και τον πρόεδρό του κ. Ψαρρά, βρέθηκαν αντίπαλοι στο γήπεδο του 11ου Συντάγματος Πεζικού, (εδώ άλλη μία χρήσιμη πληροφορία για τον αθλητισμό στο στράτευμα).


 ΑΕΚ ΤΡΙΠΟΛΗΣ (1938), αρχείο Γ.Α.Κ. Αρκαδίας ο μοναδικός με το κοστούμι είναι ο Τάσος Μουκάκης

Διαιτητής ήταν ο Ν. Ντούμας, ενώ την ανταπόκριση στην εφημερίδα υπογράφει ο Νίκος Ντούμας, πιθανότατα ο ίδιος. Εκείνα τα χρόνια ήταν σπάνιο να έχει μία εφημερίδα επαγγελματίες ανταποκριτές και τις ειδήσεις – ανταποκρίσεις, έστελναν με πρωτοβουλία τους πρόσωπα που αγαπούσαν τον αθλητισμό. Πριν τον αγώνα κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του γυμναστή Νικήτα Παπακώστα που είχε αγωνιστεί και στις δύο ομάδες.


 24-11-1939 εφημερίδα Αθλητισμός

Οι συνθέσεις των ομάδων ήταν για την ΑΕΚ Τρίπολης: Μυλωνόπουλος, Πετρόπουλος, Τζαφαρίδης, Χαρίτος Ι, Χαριτος ΙΙ, Κελεσίδης Ι, Κελεσίδης ΙΙ, Χασάπης, Γκρίτζαλης, Μουγκοπέτρος, Σαρδελόπουλος, Θεοχαρίδης.

Για τον Πανσεχιωτικό: Γαβρίλος, Σκανδάλης, Ζήσης, Δελής Ι, Δελής ΙΙ, Τσεγκής, Κούρος, Ζαχαρόπουλος, Σιδέρης, Βοσινάκης και Γαλάνης.

Η ΑΕΚ άνοιξε το σκορ με τον Μουγκοπέτρο, για να ισοφαρίση ο Γαβρίλος, μπαίνει μπροστά ο Πανσεχιωτικός με τον Δελή ΙΙ, και πάλι ο Μουγκοπέτρος σκοράρει και κάνει αρχικά το 2-2 και μετά το 3-2, ενώ ο Ζήσης γράφει το 4-2, σκορ με το οποίο λήγει το ημίχρονο.

Στην επανάληψη ο Γκρίτζαλης κάνει το 5-2 και ο Κελεσίδης ολοκληρώνει τον θρίαμβο με το 6-2.


Τάσος Μουκάκης

Οι πανηγυρισμοί των φιλάθλων των νικητών τους οδήγησαν να κάνουν διαδήλωση στην πόλη, φωνάζοντας για τη μεγάλη τους νίκη.


 22-7-1940 εφημερίδα Αθλητισμός

Επίσης σε άλλες ανταποκρίσεις της εποχής αποτυπώνεται η συμμετοχή του Μουκάκη, των Μουκάκηδων για να ακριβολογούμε γιατί έπαιζε και ο αδερφός του) στην αγωνιστική δράση εντός των γηπέδων, άλλοτε με την ΑΕΚ Τρίπολης και άλλοτε σε ομάδες – μικτές επιλέκτων.


                                      «πρωταθλητές» και στο γλέντι, εφημ.Αθλητισμός 21-8-1939

Με την αντίστροφη μέτρηση για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή να έχει ξεκινήσει, κλείνουμε με τον ίδιο τρόπο που ξεκινήσαμε, με τη φράση του, «Όποιος ξεχνά το παρελθόν, δεν έχει μέλλον...».

Έρευνα: Νάσος Μπράτσος

Υ.Γ. ευχαριστούμε την Χριστίνα Μπέλλα, από τους συγγενείς του Τ. Μουκάκη και τον προϊστάμενο των Γ.Α.Κ. Αρκαδίας Ιωάννη Γεωργούλη