Πέρασαν 10 χρόνια, οφείλουμε όμως να μην ξεχάσουμε το σεισμό της 7/9/1999, τα θύματα, τις ευθύνες. Τη Ρικομέξ, που μαζί με το ναυάγιο του Εξπρές Σαμίνα την επόμενη χρονιά (26/9/2000), ήταν για εκείνη την εποχή, ότι είναι για τις μέρες μας οι πυρκαγιές του 2007 στην Ηλεία και του 2009 στη βορειοανατολική Αττική, δηλαδή εγκλήματα εκ προμελέτης.
Αφορμή για την αναφορά αυτή ήταν ο θάνατος ενός φίλου, του Ανδρέα Μηλαΐτη (του Ολλανδού, όπως τον λέγαμε, λόγω της καταγωγής της μητέρας του), ο οποίος εργάζονταν στη Ρικομέξ.
Τακτικός επισκέπτης για χρόνια της Ικαρίας, την οποία έμαθε από φίλο καταγόμενο από το νησί και στη συνέχεια "κόλλησε" και με την υπόλοιπη παρέα. Εκείνη τη χρονιά αν θυμάμαι καλά, ταξιδεύαμε μαζί στην επιστροφή (και μάλιστα με το Εξπρές Σαμίνα, ή Golden Vergina όπως ήταν το προηγούμενο όνομά του και από την πολύχρονη χρήση μας είχε μείνει). Άλλες φορές, όταν καθυστερούσε το πλοίο και εν τω μεταξύ είχε αφήσει το δωμάτιο, πέρναγε από το σπίτι και "χαζολογούσαμε" στην αυλή, κοιτάζοντας το πέλαγος, μέχρι να φανεί το καράβι. Τις πρώτες μέρες εκείνου του Σεπτέμβρη, είχε περάσει από τον "επικοινωνία 94FM" στον οποίο εργαζόμουν τότε, για να μου αφήσει την κάρτα του, αν ο σταθμός κάποια στιγμή αποφάσιζε να αλλάξει τα μονωτικά του υλικά. Εκτός από την κηδεία, μου έχουν μείνει ακόμα στο ετήσιο μνημόσυνο, τα λόγια του παπά στο νεκροταφείο Ζωγράφου, που μίλησε οργισμένος για την αδικία όχι μόνο του συγκεκριμένου θανάτου, αλλά όλων των θανάτων που προέκυψαν από ελλιπείς υποδομές, πλαστά πιστοποιητικά και γενικά από το κυνήγι του κέρδους, που γράφει στα παλιά του τα παπούτσια τις ανθρώπινες ζωές.
Επισυνάπτω ένα δημοσίευμα αρχείου από την Ελευθεροτυπία, με δηλώσεις του αδελφού του, του Νίκου του "Ολλανδού", με τον οποίο γνωριστήκαμε αρκετά χρόνια πριν αρχίσει να έρχεται και ο Ανδρέας στην Ικαρία.
Για την ιστορία υπενθυμίζω την είδηση: "Αθώοι κατά πλειοψηφία, έξι προς έναν, κηρύχθηκαν ο αρχιτέκτονας και ο πολιτικός μηχανικός της ΡΙΚΟΜΕΞ, από το Δευτεροβάθμιο Κακουργιοδικείο".
Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ, Eλευθεροτυπία, Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2000
Σαν να πάγωσε ο κόσμος γύρω τους. Σαν να σταμάτησε ξαφνικά το ρολόι κι οι δείκτες του έκοψαν χωρίς οίκτο τη ζωή τους στα δυο.
Σφραγίδα στα μάτια τους, στο πρόσωπο, στο κορμί τους, μια ημερομηνία: Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 1999.
Τα συντρίμμια των πληγωμένων κτιρίων έγιναν τάφος για τους δικούς τους. Πόνος, λύπη, φόβος φώλιασαν στα σπλάχνα τους και δεν λένε να τους εγκαταλείψουν.
Ανάμεσα στα συντρίμμια και τις ρωγμές τις ψυχής τους, ψάχνουν να βρουν ερείσματα για να ζήσουν. Ισως ο χρόνος είναι τελικά γιατρός. Αλλά η ζωή τους γνωρίζουν καλά ότι δεν θα είναι ποτέ η ίδια. Εκείνοι δεν είναι πια ίδιοι.
Ο νεαρός άνδρας που έχω απέναντί μου προσπαθεί με το ζόρι να μη βουρκώσει. Δεν θέλει να φανεί «μελό». Αλλά ένας «κόμπος» του πνίγει ασφυκτικά το λαιμό, ενώ μου περιγράφει την περιπέτεια της οικογένειάς του.
Στο φονικό σεισμό του '99, ο Νίκος Μηλαΐτης έχασε το μοναδικό του αδελφό. Τριάντα δύο χρονώ παλικάρι ο Ανδρέας. Μηχανολόγος-μηχανικός. Είχε όνειρα, ήθελε να κάνει καριέρα.
Γρήγορα έγινε προϊστάμενος στις εξαγωγές στη «Ρικομέξ».
Ο Ανδρέας, που χάθηκε, ο δικός του Ανδρέας, δεν ήταν μόνο αδερφός. Ηταν φίλος...
Από τότε ένα μαύρο σύννεφο οδύνης πλανιέται πάνω απ' το σπίτι του.
Τα όνειρα του Νίκου δεν είναι πια ίδια. Ο εφιάλτης της νύχτας διαδέχεται τον εφιάλτη της ημέρας. Σαν σε καρμπόν βλέπει κτίρια να πέφτουν.Αυτός, που δεν φοβήθηκε ποτέ τους σεισμούς! Τώρα ακούει βουητά αεροπλάνων, τριξίματα σε τζάμια και τρέμει πως ο Εγκέλαδος θα ξαναχτυπήσει.
Γνωρίζει καλά ότι δεν μπορεί να ξαναφέρει τον Ανδρέα στη ζωή. Οτι οι άνδρες της ΕΜΑΚ και οι πυροσβέστες έκαναν ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν. Λέει όμως ότι το γαλλικό συνεργείο ήταν το πιο οργανωμένο, είχε καλύτερο εξοπλισμό.
Τον αδερφό του, που βρισκόταν στον ημιώροφο, τον έβγαλαν μαζί με την Εύη Σοφίλου, δύο εικοσιτετράωρα μετά το σεισμό. Μόνο που ο Ανδρέας δεν ανέπνεε.
Μόνη παρηγοριά του Νίκου είναι ότι μάλλον ο αδερφός του δεν υπέφερε για πολύ. Η Εύη, που βρέθηκε κοντά στο σημείο που ανασύρθηκε νεκρός ο Ανδρέας, όταν συνήλθε από το σοκ, του είπε πως δεν άκουγε φωνές.
Τύχη ή τραγική ειρωνεία; Πριν από λίγο καιρό ο Νίκος είχε κάνει αίτηση «στη Ρικομέξ» για δουλειά. Δεν τον προσέλαβαν. Τη θέση του, έμαθε, την κατέλαβε άλλος. Μόνο που ανασύρθηκε νεκρός από τα χαλάσματα...
Μετά το σεισμό, του είπαν αν ήθελε να εργαστεί στη «Ρικομέξ». Αρνήθηκε.
Το τελευταίο τρίμηνο προσπαθεί να ξαναβρεί τον εαυτό του. Ευτυχώς, έχει στο πλάι του την αρραβωνιαστικιά του.
Η μάνα του δεν έχει συνέλθει ακόμη. Αδυνατεί να δεχτεί το χαμό του Ανδρέα. Κι ίσως βαθιά στα μονοπάτια του νου της να σκέφτεται πως, αν ο γιος της, που είχε και ολλανδική υπηκοότητα, έμενε, όπως παλιά, μόνιμα στην πατρίδα της, την Ολλανδία, να μην τον θρηνούσε σήμερα. Το μοιρολόι δεν έχει σύνορα.
Ενα μόνο καίει τον Νίκο. Ν' αποδοθούν ευθύνες, να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Φοβάται ότι τελικά κανείς δεν πρόκειται να πληρώσει για τις ψυχές που χάθηκαν.
Και τότε, η ήρεμη φιγούρα του Νίκου ξεσπά, και τα μάτια του βγάζουν σπίθες:
«Δεν μπορώ ν' ακούω ότι ο θάνατός τους ήταν θέλημα Θεού... Γιατί δεν έπεσε το κτίριο που ήταν μόλις δέκα μέτρα από τη "Ρικομέξ"; Γιατί εκεί όλοι σώθηκαν κι εδώ είχαμε πάνω από 40 νεκρούς; Δεν είναι δυνατόν να έχουν γίνει πέντε φορές συστάσεις από την Πολεοδομία στη "Ρικομέξ", πριν από το σεισμό, και να μην υπάρχουν ευθύνες. Εδώ πρέπει να' χουν γίνει πράγματα και θαύματα...».
Αν ζούσε ο Ευριπίδης, ίσως να κατέθετε την πένα του. Ν' αναλογιζόταν ότι ο ανθρώπινος νους αδυνατεί να συλλάβει τραγωδίες σαν κι αυτές που σκαρώνει η μοίρα.
Υ.Γ. άλλη μια σχετική αναφορά στο http://rovithe.blogspot.com/2009/09/blog-post_10.html
Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009
Ρικομέξ: 10 χρόνια μετά
Πέρασαν 10 χρόνια, οφείλουμε όμως να μην ξεχάσουμε το σεισμό της 7/9/1999, τα θύματα, τις ευθύνες. Τη Ρικομέξ, που μαζί με το ναυάγιο του Εξπρές Σαμίνα την επόμενη χρονιά (26/9/2000), ήταν για εκείνη την εποχή, ότι είναι για τις μέρες μας οι πυρκαγιές του 2007 στην Ηλεία και του 2009 στη βορειοανατολική Αττική, δηλαδή εγκλήματα εκ προμελέτης.
Αφορμή για την αναφορά αυτή ήταν ο θάνατος ενός φίλου, του Ανδρέα Μηλαΐτη (του Ολλανδού, όπως τον λέγαμε, λόγω της καταγωγής της μητέρας του), ο οποίος εργάζονταν στη Ρικομέξ.
Τακτικός επισκέπτης για χρόνια της Ικαρίας, την οποία έμαθε από φίλο καταγόμενο από το νησί και στη συνέχεια "κόλλησε" και με την υπόλοιπη παρέα. Εκείνη τη χρονιά αν θυμάμαι καλά, ταξιδεύαμε μαζί στην επιστροφή (και μάλιστα με το Εξπρές Σαμίνα, ή Golden Vergina όπως ήταν το προηγούμενο όνομά του και από την πολύχρονη χρήση μας είχε μείνει). Άλλες φορές, όταν καθυστερούσε το πλοίο και εν τω μεταξύ είχε αφήσει το δωμάτιο, πέρναγε από το σπίτι και "χαζολογούσαμε" στην αυλή, κοιτάζοντας το πέλαγος, μέχρι να φανεί το καράβι. Τις πρώτες μέρες εκείνου του Σεπτέμβρη, είχε περάσει από τον "επικοινωνία 94FM" στον οποίο εργαζόμουν τότε, για να μου αφήσει την κάρτα του, αν ο σταθμός κάποια στιγμή αποφάσιζε να αλλάξει τα μονωτικά του υλικά. Εκτός από την κηδεία, μου έχουν μείνει ακόμα στο ετήσιο μνημόσυνο, τα λόγια του παπά στο νεκροταφείο Ζωγράφου, που μίλησε οργισμένος για την αδικία όχι μόνο του συγκεκριμένου θανάτου, αλλά όλων των θανάτων που προέκυψαν από ελλιπείς υποδομές, πλαστά πιστοποιητικά και γενικά από το κυνήγι του κέρδους, που γράφει στα παλιά του τα παπούτσια τις ανθρώπινες ζωές.
Επισυνάπτω ένα δημοσίευμα αρχείου από την Ελευθεροτυπία, με δηλώσεις του αδελφού του, του Νίκου του "Ολλανδού", με τον οποίο γνωριστήκαμε αρκετά χρόνια πριν αρχίσει να έρχεται και ο Ανδρέας στην Ικαρία.
Για την ιστορία υπενθυμίζω την είδηση: "Αθώοι κατά πλειοψηφία, έξι προς έναν, κηρύχθηκαν ο αρχιτέκτονας και ο πολιτικός μηχανικός της ΡΙΚΟΜΕΞ, από το Δευτεροβάθμιο Κακουργιοδικείο".
Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ, Eλευθεροτυπία, Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2000
Σαν να πάγωσε ο κόσμος γύρω τους. Σαν να σταμάτησε ξαφνικά το ρολόι κι οι δείκτες του έκοψαν χωρίς οίκτο τη ζωή τους στα δυο.
Σφραγίδα στα μάτια τους, στο πρόσωπο, στο κορμί τους, μια ημερομηνία: Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 1999.
Τα συντρίμμια των πληγωμένων κτιρίων έγιναν τάφος για τους δικούς τους. Πόνος, λύπη, φόβος φώλιασαν στα σπλάχνα τους και δεν λένε να τους εγκαταλείψουν.
Ανάμεσα στα συντρίμμια και τις ρωγμές τις ψυχής τους, ψάχνουν να βρουν ερείσματα για να ζήσουν. Ισως ο χρόνος είναι τελικά γιατρός. Αλλά η ζωή τους γνωρίζουν καλά ότι δεν θα είναι ποτέ η ίδια. Εκείνοι δεν είναι πια ίδιοι.
Ο νεαρός άνδρας που έχω απέναντί μου προσπαθεί με το ζόρι να μη βουρκώσει. Δεν θέλει να φανεί «μελό». Αλλά ένας «κόμπος» του πνίγει ασφυκτικά το λαιμό, ενώ μου περιγράφει την περιπέτεια της οικογένειάς του.
Στο φονικό σεισμό του '99, ο Νίκος Μηλαΐτης έχασε το μοναδικό του αδελφό. Τριάντα δύο χρονώ παλικάρι ο Ανδρέας. Μηχανολόγος-μηχανικός. Είχε όνειρα, ήθελε να κάνει καριέρα.
Γρήγορα έγινε προϊστάμενος στις εξαγωγές στη «Ρικομέξ».
Ο Ανδρέας, που χάθηκε, ο δικός του Ανδρέας, δεν ήταν μόνο αδερφός. Ηταν φίλος...
Από τότε ένα μαύρο σύννεφο οδύνης πλανιέται πάνω απ' το σπίτι του.
Τα όνειρα του Νίκου δεν είναι πια ίδια. Ο εφιάλτης της νύχτας διαδέχεται τον εφιάλτη της ημέρας. Σαν σε καρμπόν βλέπει κτίρια να πέφτουν.Αυτός, που δεν φοβήθηκε ποτέ τους σεισμούς! Τώρα ακούει βουητά αεροπλάνων, τριξίματα σε τζάμια και τρέμει πως ο Εγκέλαδος θα ξαναχτυπήσει.
Γνωρίζει καλά ότι δεν μπορεί να ξαναφέρει τον Ανδρέα στη ζωή. Οτι οι άνδρες της ΕΜΑΚ και οι πυροσβέστες έκαναν ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν. Λέει όμως ότι το γαλλικό συνεργείο ήταν το πιο οργανωμένο, είχε καλύτερο εξοπλισμό.
Τον αδερφό του, που βρισκόταν στον ημιώροφο, τον έβγαλαν μαζί με την Εύη Σοφίλου, δύο εικοσιτετράωρα μετά το σεισμό. Μόνο που ο Ανδρέας δεν ανέπνεε.
Μόνη παρηγοριά του Νίκου είναι ότι μάλλον ο αδερφός του δεν υπέφερε για πολύ. Η Εύη, που βρέθηκε κοντά στο σημείο που ανασύρθηκε νεκρός ο Ανδρέας, όταν συνήλθε από το σοκ, του είπε πως δεν άκουγε φωνές.
Τύχη ή τραγική ειρωνεία; Πριν από λίγο καιρό ο Νίκος είχε κάνει αίτηση «στη Ρικομέξ» για δουλειά. Δεν τον προσέλαβαν. Τη θέση του, έμαθε, την κατέλαβε άλλος. Μόνο που ανασύρθηκε νεκρός από τα χαλάσματα...
Μετά το σεισμό, του είπαν αν ήθελε να εργαστεί στη «Ρικομέξ». Αρνήθηκε.
Το τελευταίο τρίμηνο προσπαθεί να ξαναβρεί τον εαυτό του. Ευτυχώς, έχει στο πλάι του την αρραβωνιαστικιά του.
Η μάνα του δεν έχει συνέλθει ακόμη. Αδυνατεί να δεχτεί το χαμό του Ανδρέα. Κι ίσως βαθιά στα μονοπάτια του νου της να σκέφτεται πως, αν ο γιος της, που είχε και ολλανδική υπηκοότητα, έμενε, όπως παλιά, μόνιμα στην πατρίδα της, την Ολλανδία, να μην τον θρηνούσε σήμερα. Το μοιρολόι δεν έχει σύνορα.
Ενα μόνο καίει τον Νίκο. Ν' αποδοθούν ευθύνες, να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Φοβάται ότι τελικά κανείς δεν πρόκειται να πληρώσει για τις ψυχές που χάθηκαν.
Και τότε, η ήρεμη φιγούρα του Νίκου ξεσπά, και τα μάτια του βγάζουν σπίθες:
«Δεν μπορώ ν' ακούω ότι ο θάνατός τους ήταν θέλημα Θεού... Γιατί δεν έπεσε το κτίριο που ήταν μόλις δέκα μέτρα από τη "Ρικομέξ"; Γιατί εκεί όλοι σώθηκαν κι εδώ είχαμε πάνω από 40 νεκρούς; Δεν είναι δυνατόν να έχουν γίνει πέντε φορές συστάσεις από την Πολεοδομία στη "Ρικομέξ", πριν από το σεισμό, και να μην υπάρχουν ευθύνες. Εδώ πρέπει να' χουν γίνει πράγματα και θαύματα...».
Αν ζούσε ο Ευριπίδης, ίσως να κατέθετε την πένα του. Ν' αναλογιζόταν ότι ο ανθρώπινος νους αδυνατεί να συλλάβει τραγωδίες σαν κι αυτές που σκαρώνει η μοίρα.
Υ.Γ. άλλη μια σχετική αναφορά στο http://rovithe.blogspot.com/2009/09/blog-post_10.html
