...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Κάποτε ήταν μία αλάνα , στην οποία στεγάστηκαν αθλητικές δραστηριότητες με τη διαμόρφωσή της σε γήπεδο, ξερό φυσικά, όπως τα περισσότερα της εποχής. Τελικά πέρασε στην ιστορία, αφού επί δικτατορίας στο χώρο διαμορφώθηκε η πλατεία Πολεμιστών εργατών 1912-1913, που σήμερα πολλοί την ξέρουν σαν πλατεία της Λαμπρινής, ή σαν πλατεία του Αγίου Ανδρέα από την εκκλησία που βρίσκεται σε αυτήν. Σήμα κατατεθέν της περιοχής το φουγάρο της οδού Ορφανίδου, εκεί που κάποτε λειτουργούσε ασβεστοποιΐα.
Στις αρχές του 1973 στα «Επίκαιρα» την ειδησεογραφική σφήνα που πρόβαλλαν οι κινηματογράφοι πριν την έναρξη της ταινίας, υπήρξε ρεπορτάζ για την ίδρυση της πλατείας που αποκαλέστηκε ως «η μεγαλυτέρα των Αθηνών», ενώ στο χώρο που διαμορφώθηκε είχαν φυτευτεί 3.000 καλωπιστικοί θάμνοι. Στο χώρο που με τη σημερινή μορφή της πλατείας υπάρχουν ανοιχτά γήπεδα μπάσκετ και παιδική χαρά και ακόμα λίγα μέτρα πλάι σε αυτά, καθώς και τραπεζάκια καταστημάτων εστίασης, κάποτε έπαιζε ποδόσφαιρο η ομάδα των Πατησίων, στις αγνές ερασιτεχνικές και ρομαντικές εποχές του ποδοσφαίρου που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τότε που η ομάδα εξέφραζε τη γειτονιά και η συμμετοχή σε αυτή έδινε την περηφάνια ότι εκπροσωπούν οι παίκτες τον τόπο τους.
Η αλλαγή χρήσης του χώρου ξεσπίτωσε τα Πατήσια που άρχισαν να αναζητούν αλλού γήπεδα για να παίξουν, ενώ στη σημερινή εποχή η έδρα τους είναι το γήπεδο στο Άλσος Βεΐκου. Αυτοδιοικητικά μιλώντας είναι ομάδα του Δήμου Αθηναίων αλλά αγωνίζεται σε γήπεδο του Δήμου Γαλατσίου.
Όπως έγραφε ο αείμνηστος δημοσιογράφος Δημήτρης Φύσσας, σε άρθρο του για τους αθηναϊκούς κινηματογράφους, δίνοντας και πληροφορίες για το συγκεκριμένο χώρο: «Αγάπη: Υπαίθριος λαϊκός συνοικιακός κινηματογράφος, πάντα Β΄ προβολής, ο παλιότερος από τους δύο της Λαμπρινής (ή, όπως το έγραφαν οι εφημερίδες του ΄60, «Τέρμα Άνω Πατήσια»), που έπαιξε 17 καλοκαίρια (1960-1976). Ήταν Αμυκλών 1 και Γεωργούλα, σε επαφή με το ξερό και ανοιχτό γήπεδο ποδοσφαίρου του ΠΑΟ Πατησίων.
Ούτε το ένα, ούτε το άλλο υπάρχουν: το σινεμά έχει γίνει πολυκατοικία με το σούπερ μάρκετ «Προμηθευτική», το οποίο καλύπτει εν μέρει το χώρο του σινεμά., το γήπεδο είναι η σημερινή Πλατεία της Λαμπρινής (ή του Αγίου Ανδρέα ή Εργατών Πολεμιστών 12-13). Σώθηκε όμως, αυξήθηκε και μακροημερεύει ο έμπροσθεν τού σινεμά ωραίος ευκάλυπτος επί της οδού Αμυκλών».
Τις αναμνήσεις του μοιράστηκε μαζί μας ο Σωτήρης Πολίτης κάτοικος της περιοχής από το 1966 έως το 1991 και σήμερα μόνιμος κάτοικος Ικαρίας και διευθυντικό στέλεχος της Ικαριακής Ραδιοφωνίας. Όπως μας είπε «Η Λαμπρινή ήταν μια γειτονιά των Πατησίων, δεν ξεχώριζε με σύνορα. Αργότερα, καθώς πλήθαιναν τα σπίτια την οριοθέτησε ο Δήμος της Αθήνας. Για τους παλιούς όλο αυτό που βλέπουμε ήταν Πατήσια. Το Άνω και Κάτω είναι μεταγενέστερος προσδιορισμός, για την ακρίβεια από τη στιγμή που φτιάχτηκαν οι σταθμοί του ηλεκτρικού. Άλλωστε η παλιά ονομασία της περιοχής όπου βρίσκεται ο σταθμός των Άνω Πατησίων είναι Αλυσίδα.
Η πλατεία στη Λαμπρινή δημιουργήθηκε επί δικτατορίας. Υπήρχε η περιοχή του συνοικισμού εκπαιδευτικών Κυπριάδη, η οποία δημιουργήθηκε με επέκταση του Σχεδίου Πόλεως στα τέλη της δεκαετίας του1920.Η Κυπριάδου περικλείετο από τις οδούς Ορφανίδου, Ηρακλείου και Γαλατσίου.
Εκείνη την εποχή υπήρχε ένα πρανές από τη μία πλευρά του γηπέδου, αυτή που σήμερα αντιστοιχεί προς την πλευρά που βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, τότε αντί για τη σημερινή εκκλησία υπήρχε ένα μικρό εκκλησάκι, εκεί πηγαίναμε πιτσιρικάδες και καθόμασταν για να δούμε τα παιχνίδια των Πατησίων. Το γήπεδο ήταν ξερό, με αποτέλεσμα να είναι συχνοί οι τραυματισμοί και να ματώνουν οι παίκτες. Θυμάμαι να τους ρίχνουν νερό για να ξεπλυθεί η πληγή. Μετά βέβαια έγινε πλατεία και άρχισε να περιπλανιέται σε άλλα γήπεδα ο σύλλογος».
Η περιοχή αν και πυκνοκατοικημένη σήμερα και με ελάχιστους ελεύθερους χώρους είχε μεγάλη αθλητική παράδοση, καθώς δίπλα στο Γ.Σ. Πατησίων, υπήρξαν από το Μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα η Δόξα Πατησίων, η Πρόοδος Πατησίων, ο Κέρβερος Πατησίων, η Ένωση Αλυσσίδας και πολλοί άλλοι σύλλογοι βραχύβιοι ή μη, προπολεμικοί και μεταπολεμικοί, ενώ οι αλάνες έδιναν «στέγη», όπως τα σημερινά γήπεδα μπάσκετ που βρίσκονται δίπλα στο κουφάρι της Εριουργίας, δίπλα στον ΗΣΑΠ των Άνω Πατησίων.
Όμως να αναφερθούμε στους γηπεδούχους του Γ.Σ. Πατησίων (ΠΑΟ Πατησίων τα χρόνια της αλάνας) και να πούμε ότι αν και ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1951 και συνεχίζει ως τις μέρες μας, καταγράψαμε σύλλογο προπολεμικό με το ίδιο όνομα και δεν πρέπει να μας εκπλήσσει γιατί ήταν πανελλαδικό φαινόμενο, ομάδες που υπήρχαν την προπολεμική περίοδο, να εμπνέουν μεταπολεμικά τους ιδρυτές νέων αθλητικών εγχειρημάτων, αποδίδοντας με την ονοματοδοσία φόρο τιμής στους προγόνους τους.
Για την ιστορία, οι ποδοσφαιρικοί πρόγονοι ήταν «ατακτούληδες», αφού όπως γράφει τη Δευτέρα 8 Μαΐου 1933 η εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά: «Ομαδική αποσκίρτησις των παικτών του Αθλητικού Ομίλου Πατησίων. Η πρώτη ομάς του Αθλητικού Ομίλου Πατησίων, αποτελουμένη από τους κάτωθι παίκτας Γεωργάτη Γ., Μπατσούρη Δ., Μήτσα Θ., Μανωλλα Ε., Σουσούνη Γ., Μπίρη, Στράτου Μ., Θ. Κωνσταντινίδη, Μπάκη, Γιαννάκη και Μπαστέα Γ. Μη δεχομένη ωρισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των, αποτέλεσαν ιδίαν ομάδα με την επωνυμίαν “Η ομάς των 11”. Πάσα ομάς επιθυμούσα να συναντηθή εις φιλικόν αγώνα μετά της ομάδος των 11 θα απευθύνεται: “Δι’ ομάδα των 11 Καφενείον η Σπάρτη, Πατησίων 227”. Επίσης προσεχώρησαν και άλλοι παίκται του ανωτέρω ομίλου εις την ομάδα των 11 οι κάτωθι Mήτσας K., Δαμιανός K., Παπαμιχαλάκης Π., Λεβογιάννης A., Γ., Δ., N., και Αναστασιάδης A. εκ του ποδηλατικού τμήματος».
Στις μέρες μας στα ανοιχτά γήπεδα του μπάσκετ, άλλοτε με τη «σπυριάρα» μπάλα, άλλοτε με τη δερμάτινη του ποδοσφαίρου, αλλά και στον υπόλοιπο χώρο της πλατείας παίζουν νέα παιδιά, ενώ δύο τετράγωνα πιο κάτω υπάρχουν τα γραφεία του Γ.Σ. Πατησίων.
Με τις πολεοδομικές αλλαγές δεκαετιών και με την εσωτερική μετανάστευση και την ενίσχυση της αστυφιλίας, είναι ζήτημα πόσοι γνωρίζουν την ιστορία του χώρου, που σήμερα συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό επισκεπτών λόγω των καταστημάτων εστίασης που βρίσκονται περιμετρικά της πλατείας.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Το αφιέρωμα στην αθλητική ιστορία της περιοχής των Πατησίων θα συνεχιστεί στις 4, 11 και 18 Ιανουαρίου 2025.
Σχετικά θέματα – Πατήσια και αθλητισμός
Αριστείδης Καμάρας: Οι αναμνήσεις μου από το γήπεδο «Ρεκόρ»
«Ένωσις Αλυσίδας»: Οι αθλητικοί «γείτονες» των Μικρασιατών προσφύγων
Γ.Σ.Πατησίων: Αθλητική διέξοδος και κοινωνικό έργο στην πυκνοκατοικημένη περιοχή
