Η δουλειά μας δεν είναι πολυτέλεια, η εργασία μας δεν είναι δώρο για να τη χαρίζουμε και τα προσόντα μας, η εμπειρία μας και οι επαγγελματικές μας προσδοκίες δεν είναι φτερό στον άνεμο. Τα κομβικά ζητήματα επαγγελματικής και προσωπικής αξιοπρέπειας δεν φαίνεται να πτοούν όμως τους κάθε είδους επιχειρηματίες που εμφανίζονται στον εκδοτικό χώρο και με θράσος ξεστομίζουν υποσχέσεις, εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των συναδέλφων.
Τελευταίο παράδειγμα, οι εκδόσεις Utopia. Στην περίπτωση που μας καταγγέλθηκε, ο επικεφαλής των εκδόσεων ζήτησε από συνάδελφο ένα δοκιμαστικό 20 (!) σελίδων και κατόπιν της ανέθεσε την επιμέλεια ενός άλλου βιβλίου χωρίς να προηγηθεί συμφωνητικό, χωρίς να οριστεί αμοιβή, αλλά μόνο με την προφορική υπόσχεση ότι θα την προσλάβει σε συγκεκριμένη ημερομηνία ως μισθωτή και ότι η αμοιβή για την επιμέλεια του βιβλίου θα συμπεριληφθεί στις αποδοχές της ως μπόνους μετά την πρόσληψή της.
Αφού όμως η συνάδελφος παρέδωσε το πρώτο μέρος της εργασίας, από το οποίο της είχε ζητηθεί να ξεκινήσει (επιμέλεια των σημειώσεων έκτασης εκατό σελίδων – περίπου 47.000 λέξεων), ο εκδότης ως διά μαγείας εξαφανίστηκε. Οι επανειλημμένες προσπάθειες της συναδέλφου να επικοινωνήσει μαζί του αποδείχτηκαν άκαρπες, η συμφωνημένη ημερομηνία πρόσληψης πέρασε και έγινε φανερό ότι οι εκδόσεις δεν είχαν πρόθεση ούτε να πληρώσουν τη συνάδελφο για τη δουλειά της ούτε να την προσλάβουν. Όταν, ένα μήνα αργότερα, η ίδια ζήτησε να καταβληθεί η αμοιβή της, έλαβε την εξοργιστική απάντηση ότι δεν τη δικαιούται (!). Στην επικοινωνία του συλλόγου μας με τον εκδότη, ο ίδιος είχε το θράσος να ισχυριστεί ότι ολόκληρο το βιβλίο ανατέθηκε ως δοκιμαστικό, επιβεβαιώνοντας ότι αρνείται να πληρώσει για το έργο που έχει εδώ και μήνες παραλάβει.
Το έδαφος για τέτοιες άθλιες πρακτικές εκμετάλλευσης είναι γνωστό και δεν είναι άλλο από αυτό που διαμορφώνουν οι κρατικές πολιτικές: η δυσκολία των νέων συναδέλφων να ανοίξουν βιβλία και να πληρώνουν εξαρχής δυσβάσταχτες εισφορές χωρίς καν να έχουν εγγυημένα έσοδα σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πληρωμή με τίτλο κτήσης ροκανίζει άνω του 40% της αμοιβής, αλλά και η απουσία θεσμικά κατοχυρωμένων κατώτατων τιμών για τη μετάφραση και την επιμέλεια κειμένων αφήνουν την καθεμιά και τον καθένα από εμάς εκτεθειμένο στις αρπακτικές και κερδοσκοπικές διαθέσεις εργοδοτών. Έτσι οι υποσχέσεις για μια θέση μισθωτού και η πρακτική της ανάθεσης πολυσέλιδων «δοκιμαστικών» γίνονται παγίδα για απλήρωτη εργασία. Οι ευθύνες βαραίνουν σαφέστατα τις επιχειρήσεις που προβαίνουν σε τέτοιες πρακτικές και στη συνέχεια επιχειρούν να τις συγκαλύψουν με γελοίες δικαιολογίες.
Ως Σύλλογος απαιτούμε την άμεση πληρωμή της συναδέλφου και ενημερώνουμε το αναγνωστικό κοινό για την αθέμιτη στάση των εκδόσεων Utopia. Επιπλέον, καλούμε όλους τους συναδέλφους να επαγρυπνούν απέναντι σε εργοδότες που προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους εξαπατώντας και εντέλει αφήνοντας απλήρωτους τους εργαζόμενους, σε βάρος των οποίων πλουτίζουν.
Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών
