Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2024

Η φονική πλημμύρα του 1961 στην Αθήνα - «Πλείστοι των αστέγων περιφέρονται γυμνοί σχεδόν και ανυπόδητοι εις τας οδούς»

 


...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...

Eφιαλτικές στιγμές πέρασε το λεκανοπέδιο της Αττικής το βράδυ της 5ης προς 6η Νοεμβρίου 1961 καθώς η νεροποντή δημιούργησε τεράστια προβλήματα σε σημείο να χαθούν ανθρώπινες ζωές, να μείνουν στο δρόμο χιλιάδες πληγέντες που καταστράφηκαν τα σπίτια τους και άλλα χρειάστηκαν εκτεταμένες επισκευές για να ξαναγίνουν κατοικήσιμα.

Ιδιαίτερα οι περιοχές του Περιστερίου βρέθηκαν στο επίκεντρο των αρνητικών επιπτώσεων και σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, έπαιξε ρόλο ότι πολλά κτίσματα ήταν πρόχειρα και κακοσυντηρημένα, έχοντας την αφετηρία της κατασκευής τους στην υποδοχή χιλιάδων προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής στην περιοχή, με τις δεκαετίες που ακολούθησαν να μην έχει γίνει κάποια ουσιαστική δουλειά για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος.




Ο πόλεμος που μεσολάβησε και οι συνέπειες που άφησε, αθροίστηκαν στους παράγοντες που συνετέλεσαν στην έκταση των φαινομένων στη συγκεκριμένη περιοχή. Κάνουμε περιληπτική αναδρομή σε δημοσιεύματα της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ για να αποτυπώσουμε το μέγεθος της καταστροφής.

Για 39 νεκρούς σχεδόν 4.500 άστεγους, 279 καταρρεύσεις σπιτιών, 588 σπίτια ακατοίκητα λόγω ζημιών, ακαθόριστο αριθμό τραυματιών κάνει λόγο η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ στις 7 Νοεμβρίου 1961. Συγκλονιστικές είναι οι φωτο με τις βάρκες που προσπαθούν να διασώσουν κόσμο.



Aληθής τραγωδία εις το Μπουρνάζι. Μόνο εις την περιοχήν του αστυνομικού σταθμού Μπουρναζίου, οι πνιγέντες υπερέβησαν τους 16, οι τραυματίαι πλησιάζουν τους εκατόν και οι άστεγοι ανέρχονται εις ανυπολόγιστον αριθμόν, αλλά υπερβαίνουν σημαντικώς τους τριακοσίους, συγκεντρωθέντας εις το 1ον Δημοτικόν Σχολείον Μπουρναζίου. Διότι πλείστοι των αστέγων περιφέρονται γυμνοί σχεδόν και ανυπόδητοι εις τας οδούς, παραζαλισμένοι από την απροσδόκητον συμφοράν που τους εύρε, αναζητούντες τους συγγενείς των ή και τα μέλη της ιδίας της οικογένειάς των, γονείς, τέκνα, συζύγους, ενώ άλλοι οι οποίοι είχον συγγενείς εις άλλας συνοικίας των Αθηνών, ανεζήτησαν εκεί καταφύγιον, δεδομένου ότι ούτε δια κατοικίαν, ούτε δια λοιπά υπάρχοντα είχον να φροντίσουν.

Ένα παχύτατο στρώμα λάσπης 15 έως 20 εκατοστών κάλυπτε ως υγρό σάβανο ολόκληρον τον συνοικισμόν των πτωχών βιοπαλαιστών.




Η περιοχή του Μπουρνάζι και του Αγίου Φανουρίου, όπου η θεομηνία εσκόρπισε το θάνατο και τη συμφορά κατοικείται από πτωχούς εργάτας, οι πλείστοι των οποίων τελευταίως ήλθαν από την επαρχίαν εις την πρωτεύουσαν εις αναζήτησιν καλυτέρας τύχης. Περιοχή περιβολιών άλλοτε, μετεβλήθη εις οικόπεδα, τα οποία επωλήθησαν με δόσεις και εις συνοικισμόν όπου το πλείστον των σπιτιών ήταν πλινθόκτιστα.

Αυτά τα τελευταία και οι πτωχοί ιδιοκτήται και ένοικοί των υπέστησαν βαρύτερον το πλήγμα της χθεσινής πλημμύρας. Αυτοί αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερον ποσοστόν των αστέγων και μεταξύ των υπάρχουν τα θύματα.

Η πλημμύρα προήλθεν από την υπερχείλισιν παραποτάμου του Κηφισού εις την γέφυραν του Αγίου Φανουρίου.



Το ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστέγων Αστών Προσφύγων 1922 σε ανακοίνωσή του διαπιστώνει ότι η παραμονή για 40 χρόνια των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής σε παραπήγματα «πανάθλια και σεσαθρωμένα» είναι κίνδυνος για τη ζωή τους και κάνει λόγο για μέχρι τώρα «έργα βιτρίνας». Ζητάει την άμεση προσωρινή στέγαση των πληγέντων προσφύγων και ακολούθως την οριστική επίλυση του στεγαστικού.

Από την πλευρά του ο υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων Σ. Γκίκας δήλωσε ότι το αποχετευτικό σύστημα της πρωτεύουσας λειτούργησε κανονικά, αλλά ήταν τέτοιο το μέγεθος της νεροποντής που τα ξεπέρασε και πως ότι όλα τα κράτη κάνουν έργα προβλέποντας μία μέση μεταφορά υδάτων, αλλιώς το κόστος τους θα τα έκανε ανέφικτα. Ζημιές έγιναν στο οδικό δίκτυο και τα συνεργεία τις αποκαθιστούσαν.

O απολογισμός των νεκρών φτάνει τους 43 (λίγες μέρες μετά στις 9 Νοέμβρη γίνεται λόγος για 32 δείγμα της σύγχυσης στη συλλογή στοιχείων) και των αστέγων στους 3.790, ο Εισαγγελέας διέταξε έλεγχο ώστε αν διαπιστωθούν κακοτεχνίες στα έργα να ασκηθούν διώξεις και ο υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων απαριθμεί τα πεπραγμένα των τελευταίων χρόνων σε σύγκριση με τις κυβερνήσεις που προηγήθηκαν για να δείξει ότι έγινε έργο και ότι «επιχειρείται απόπειρα πολιτικής εκμεταλλεύσεως της θεομηνίας».



Εκτός από τους κρατικούς φορείς, συγκινητικές είναι οι προσπάθειες στήριξής τους με διανομή ειδών πρώτης ανάγκης, από μεγάλο αριθμό πολιτών, ενώ η Πυροσβεστική σε όλο το λεκανοπέδιο συνεχίζει αντλήσεις υδάτων. Στο έργο της αποκατάστασης των ζημιών μπαίνει και ο στρατός.

Στις 10 Νοεμβρίου η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ δίνει την πληροφορία ότι συνεχίζονται οι καταθέσεις στον Εισαγγελέα, αλλά το βασικό πρόβλημα της στιγμής είναι ότι η διαμονή των πληγέντων σε σχολεία πρέπει να αντιμετωπιστεί γιατί και εκεί οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες.

Την επόμενη ημέρα ανακοινώθηκε η απογραφή των αστέγων και η χορήγηση επιδόματος για μίσθωση κατοικίας σε όσους στεγάζονταν σε σχολικές αίθουσες. Επίσης και σε όσους τα σπίτια τους καταστράφηκαν. Σε όσους απαιτούνται επισκευές χορήγηση ποσού για τις εργασίες. Όσοι υπάγονται στις διατάξεις του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας θα γίνουν ρυθμίσεις και όλοι οι πληγέντες θα έχουν για ένα εξάμηνο δωρεάν ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη.

Επίσης ανακοινώθηκε διανομή τροφίμων και ιματισμού από τις κρατικές υπηρεσίες.

Έρευνα: Νάσος Μπράτσος