ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ
H Περιφέρεια Κρήτης-Π.Ε. Ηρακλείου, o Δήμος Βιάννου και η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου συνδιοργανώνουν εκδηλώσεις για την 81η επέτειο του Ολοκαυτώματος της Βιάννου, οι οποίες έχουν τεθεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν την Παρασκευή 13.9 στον Αμιρά Βιάννου και ολοκληρώνονται στις 19.9 στην Αττική.
«Καταστρέψατε την επαρχία Βιάννου. Εκτελέσατε πάραυτα, χωρίς διαδικασία, τους άρρενες που είναι πάνω από 16 ετών καθώς και όλους όσοι συλλαμβάνονται στην ύπαιθρο, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας».
Η φοβερή αυτή διαταγή του στρατηγού Μπρούνο Όσβαλντ Μπρόγιερ, Διοικητή του «Φρουρίου Κρήτη», προς τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής έδωσε το σύνθημα για τη διάπραξη ενός από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα του Γ΄ Ράιχ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Από τις 14-16.9.1943 ο τακτικός στρατός της ναζιστικής Γερμανίας δολοφόνησε άνανδρα και εν ψυχρώ, με βάση ένα καλά οργανωμένο σχέδιο, 401 άμαχους πολίτες (461 συνολικά τα θύματα στα χωριά της Βιάννου την περίοδο της Κατοχής). Μεταξύ αυτών παιδιά, γυναίκες, κατάκοιτους και ηλικιωμένους. Παράλληλα ο γερμανικός στρατός κατοχής λεηλάτησε και στη συνέχεια κατέστρεψε τα χωριά της Βιάννου και της Δυτικής Ιεράπετρας. Πρόκειται για ένα από τα ειδεχθέστερα μαζικά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σε ολόκληρη την κατεχόμενη Ευρώπη.
Οι φετινές εκδηλώσεις αφιερώνονται στους εκπαιδευτικούς των σχολείων της επαρχίας Βιάννου, που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ τον μαύρο Σεπτέμβρη του 1943. Οι πέντε δάσκαλοι: Μανόλης Αγγελάκης, από το Βαχό, Αριστομένης Μηλιαράκηςκαι Χαράλαμπος Παπαδημητρόπουλος από τον Πεύκο, Γεώργιος Τζαγκαράκης και Νικόλαος Τζαγκαράκης από τον Αμιρά και ο καθηγητής μαθηματικών στο Γυμνάσιο της Βιάννου και μουσουργός Στάθης Μάστορας από την Κέρκυρα δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από τον τακτικό γερμανικό στρατό κατοχής στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, ανήμερα της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Οι έξι λαμπροί Έλληνες εκπαιδευτικοί δεν υπέκυψαν στον φασισμό, παρέμειναν μέχρι την τελευταία στιγμή δίπλα στους μαθητές τους και τους συγχωριανούς τους δείχνοντάς τους τον δρόμο της υπερηφάνειας, της αξιοπρέπειας και της αλληλεγγύης ως αληθινοί πνευματικοί ηγέτες. Και αποτελούν σύμβολα του αγώνα για Ελευθερία, Εθνική Ανεξαρτησία και Δημοκρατία και μας παραγγέλνουν:
«Συνεχίστε τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση. Εναντιωθείτε στις απόπειρες επανεμφάνισης του φασισμού και του ναζισμού. Αντιστρατευτείτε τις απόπειρες παραχάραξης και πλαστογράφησης της Ιστορίας. Κρατήστε ζωντανή την ιστορική μνήμη. Μείνετε στις επάλξεις του αγώνα για Δικαιοσύνη». Και αυτό θα πράξουμε!
ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2024
• 09:00 πμ: Ιερός Ναός Αγίων Πάντων Πανδημοτικό Μνημείο Σελί Αμιρών.
Θεία Λειτουργία, τέλεση επιμνημόσυνης δέησης, κατάθεση στεφάνων από μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου Βιάννου.
· 17:30: Πορεία Μνήμης και Δικαιοσύνης από την πλατεία του Αμιρά προς τον τόπο μαζικής δολοφονίας αμάχων (τοποθεσία Αμπέλια, οικισμός: Μελιανά Αμιρά) με τη συμμετοχή επιζώντων του Ολοκαυτώματος της Βιάννου και μελών οικογενειών θυμάτων.
· 19:30: Πλατεία Αμιρά: Συζήτηση για το Ολοκαύτωμα της Βιάννου και τις Γερμανικές Αποζημιώσεις με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Καλογεράκη «Ιστορικές σελίδες από τη Βιάννο της κατοχής και της Αντίστασης».
Συμμετέχουν Δήμαρχοι και εκπρόσωποι Μαρτυρικών Δήμων, Πρόεδροι Ενώσεων Θυμάτων, Νομικοί, Ιστορικοί και διακεκριμένα μέλη του κινήματος διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών, μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Χαιρετισμοί:
Εκπρόσωπος της Περιφέρειας Κρήτης
Παύλος Μπαριτάκης, Δήμαρχος Βιάννου
Αριστομένης Α. Συγγελάκης, Πρόεδρος Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου
Σύντομες ομιλίες:
Διονύσης Δρόσος, Ομότιμος Καθηγητής Ηθικής Φιλοσοφίας ΑΠΘ: «Η ηθική θεμελίωση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών».
Γιώργος Καλογεράκης, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Μινώα Πεδιάδας, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, συγγραφέας: «Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου μέσα από άγνωστα κείμενα και μαρτυρίες»
Γιώργος Καρτσωνάκης, δικηγόρος – ιστορικός ερευνητής «Τα Ολοκαυτώματα της Βιάννου και του Σοκαρά: δεσμοί αίματος και αγώνα!».
Σύντομες παρεμβάσεις:
Μιχάλης Δραμουντάνης, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Ανωγείων
Πρίαμος Ιερωνυμάκης, Περιφερειακός Σύμβουλος Κρήτης
Γιάννης Λεονταράκης, Περιφερειακός Σύμβουλος Κρήτης
Μαρία Λαμπρινού, Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Αβδελλά Μυλοποτάμου
Πόπη Λιαδάκη, Πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δαμάστας
Νεκτάριος Μωϋσάκης, Γραμματέας Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου
Συντονισμός – Εισαγωγή: Δρ. Αριστομένης Ι. Συγγελάκης, Πανεπιστημιακός – Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Στην εκδήλωση συμμετέχουν και εκπρόσωποι των ηρωικών χωριών Σοκαράς Ηρακλείου και Αβδελλάς Μυλοποτάμου, των οποίων το δίκαιο αίτημα αναγνώρισής τους ως μαρτυρικών χωριών πλήρως υποστηρίζουμε.
· 21:30: Συναυλία της Δημοτικής Χορωδίας Βιάννου «Στάθης Μάστορας».
Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2024
· 09:00 πμ: Θεία Λειτουργία με επιμνημόσυνη δέηση στον Ιερό Ναό Τιμίου Σταυρού στο Μουρί Αμιρών. Θα ακολουθήσουν τα μνημόσυνα στα μνημεία πεσόντων των χωριών του Δήμου Βιάννου Κεφαλοβρύσι, Πεύκος, Άγιος Βασίλειος, Κρεββατάς , Ομαδικοί Τάφοι Μελιανά Αμιρών και Βαχός.
· 21:00 : Πλατεία Μιχαήλ Αρχαγγέλου Άνω Βιάννου: Εκδήλωση με τον τίτλο «Αδέλφια σαν θα πάτε στης Βιάννου τα χωριά». Συναυλία για το Ολοκαύτωμα της Βιάννου με έργα Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλου, Χρήστου Λεοντή και άλλων μεγάλων Ελλήνων συνθετών.
Πριν τη συναυλία θα αποδοθεί τιμή στους εκπαιδευτικούς της Βιάννου που σφαγιάσθηκαν από τον τακτικό γερμανικό στρατό τον μαύρο Σεπτέμβρη του 1943.
Συμμετέχουν οι:
· Γιώργος Μακράκης, Πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης νομού Ηρακλείου «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος»
· Εκπρόσωπος του Δ.Σ. της ΕΛΜΕ ν. Ηρακλείου
Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024
ΓΕΝΙΚΑ
Από την 8η πρωινή ώρα μέχρι τη δύση του ηλίου της 15ης Σεπτεμβρίου 2024:
· Γενικός σημαιοστολισμός των δημόσιων, δημοτικών καταστημάτων, Ν.Π.Δ.Δ., σχολείων και τραπεζών στα διοικητικά όρια του Δήμου Βιάννου.
ΠΑΝΔΗΜΟΤΙΚΟ ΗΡΩΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΥ ΒΙΑΝΝΟΥ:
08:30 πμ: Επίσημη έπαρση της Σημαίας στο Πανδημοτικό Μνημείο των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος στην περιοχή Σελί Αμιρών.
ΩΡΑ 10:00 πμ: Επίσημη Δοξολογία στον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων.
· Προσέλευση επισήμων και Αρχών.
Στην επίσημη Δοξολογία θα χοροστατήσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ.κ. Ανδρέας.
ΩΡΑ 10:30 πμ: Τελετή στο Πανδημοτικό Μνημείο των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος στην περιοχή Σελί Αμιρών.
· Επιμνημόσυνη δέηση, χοροστατoύντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ.κ. Ανδρέα.
· Ομιλία για το ιστορικό του Ολοκαυτώματος από τον κ. Ευτύχη Παπαδοπετράκη Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου Πατρών.
· Προσκλητήριο Νεκρών.
· Κατάθεση στεφάνων
· Βουβός Πεντοζάλης του Πένθους από την σχολή χορού Χριστόφορου Μπριντάκη.
· Απόδοση του Ύμνου της Βιάννου, από τη Μικτή Χορωδία της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου.
· Τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των νεκρών.
· Ανάκρουση Εθνικού Ύμνου.
· Λήξη τελετής – αποχώρηση επισήμων.
Κυριακή 15.9.2024, 19:00 : Κεφαλοβρύσι
Παρουσίαση - προβολή του ολοκαίνουργιου βιντεοκλίπ του τραγουδιού «Τρεις Σταυροί», που αναφέρεται στη θυσία των μικρών αδελφών Βερβελάκη. Μουσική και στίχοι Μάνος Παπαδάκης. Ερμηνεία: Βασίλης Λέκκας και Μάνος Παπαδάκης.
· Χαιρετισμοί επισήμων
- Εισαγωγή: Νικόλαος Ηλιάκης, Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Κεφαλοβρυσίου
· Αφήγηση: Λεωνίδας Ποντικάκης, επιζών του Ολοκαυτώματος της Βιάννου.
· Σύντομες ομιλίες:
o Γεώργιος Νικολάου Βερβελάκης, εκπαιδευτικός.
o Πέτρος Ινιωτάκης, πρώην Πρόεδρος του ΤΕΕ-ΤΑΚ
o Κώστας Κοντάκης, τέως Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Κεφαλοβρυσίου
o Δημήτρης Χρηστάκης, Ομότιμος Καθηγητής Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου
· Συζήτηση για το Ολοκαύτωμα της Βιάννου και τη διεκδίκηση των Γερμανικών Αποζημιώσεων.
Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2024
ΩΡΑ 20.30: Ηράκλειο, Κηποθέατρο «Ν. Καζαντζάκης»
· Συναυλία Μνήμης και Δικαιοσύνης με τους Βασίλη Λέκκα, Ψαρογιώργη, Μάνο Παπαδάκη και Νατάσσα Παπαδοπούλου - Τζαβέλλα.
Με τη συνδιοργάνωση του Δήμου Ηρακλείου.
Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2024
ΩΡΑ 20.00: Δημοτικό Θέατρο Αλέξης Μινωτής, Αιγάλεω:
· Εκδήλωση για την 81η επέτειο του Ολοκαυτώματος των χωριών της Βιάννου και της Ιεράπετρας. Διοργάνωση: Ένωση Ιεραπετριτών Αθήνας, Δήμος Αιγάλεω, Δήμος Ιεράπετρας και Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Αιγάλεω. Με τη στήριξη του Δήμου Βιάννου και του Συλλόγου Βιαννιτών Αττικής «Ο Διαβάτης», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης.
Η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμων Βιάννου ευχαριστεί θερμά την Περιφέρεια Κρήτης και, ιδίως, τον Περιφερειάρχη κ. Σταύρο Αρναουτάκη και τους Αντιπεριφερειάρχες, Ηρακλείου κ. Νίκο Συριγωνάκη, και Πολιτισμού και Ισότητας κα Γεωργία Μηλάκη για την αμέριστη υποστήριξή τους. Επίσης ευχαριστούμε τον Δήμο Ηρακλείου και, ιδίως, τον Δήμαρχο κ. Αλέξη Καλοκαιρινό και την Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κα Ρένα Παπαδάκη-Σκαλίδη για τη συμβολή τους στην επιτυχία των εκδηλώσεων. Ευχαριστούμε τον Δήμο Βιάννου και, ιδίως, τον Δήμαρχο κ. Παύλο Μπαριτάκη, τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Εμμανουήλ Κονδυλάκη, καθώς και τους Αντιδημάρχους κ. Μπάμπη Κονδυλάκη και Μανώλη Αγαπουλάκη, όπως και όλους τους υπηρεσιακούς παράγοντες και υπαλλήλους του Δήμου Βιάννου για την άριστη συνεργασία μας. Ευχαριστούμε, επίσης, τους Πολιτιστικούς Συλλόγους του Δήμου Βιάννου και όλους τους συντελεστές των εκδηλώσεων. Τέλος, εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για την υποδειγματική μας συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Για το Δ.Σ της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου
Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας
Αριστομένης Α. Συγγελάκης Γιάννης Διακάκης