...ανακοίνωση της Κίνησης για την Προστασία & Ανάδειξης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας...
ΞΕΚΙΝΗΣΕ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΡΕΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗ ΡΑΦΗΝΑ ΜΕ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑ από το Υπουργείο Υποδομών και την ΕΥΔΑΠ
Την Τετάρτη 29/11/23 ξεκίνησε το έργο διευθέτησης και ο καθαρισμός του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας με φορέα υλοποίησης το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και ανάδοχο την ΙΝΤΡΑΚΑΤ, παρά:
- Την Ανοιχτή Επιστολή που εστάλη την Τρίτη 28/11/23 από την Κίνηση για την Προστασία &
Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και την ΙΝΤΡΑΚΑΤ με κοινοποίηση στον Πρωθυπουργό, επισημαίνοντας τις ευθύνες τους από το ότι «ο καθαρισμός έτσι όπως πρόκειται να υλοποιηθεί με πλήρη αποψίλωση των πρανών και κοπή δέντρων σε μήκος 17 χλμ. δημιουργεί κίνδυνο κατάρρευσης των πρανών με αποτέλεσμα τις τοπικές πλημμύρες, ιδίως στις καμπυλώσεις του ποταμού, και την παράσυρση λάσπης και φερτών υλικών στην εκβολή και το λιμάνι της Ραφήνας», όπως καταγγέλλει και το συνδικαλιστικό όργανο των μηχανικών του Δημοσίου ΕΜΔΥΔΑΣ, καθώς την επιτακτική ανάγκη το έργο διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, που σχεδιάστηκε με «γκρίζες» υποδομές (τσιμέντο, σαρζανέτια, φράγματα) μη ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, να επανασχεδιαστεί με λύσεις βασισμένες στη φύση, κάνοντας χρήση της τεχνικής βοήθειας και της χρηματοδότησης που προσφέρεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ΕΤΕπ προς το σκοπό αυτό.
- Την εκκρεμούσα εκδίκαση της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων στο Μον. Πρωτοδικείο Αθηνών, που έχει οριστεί για 20/12/23, των πέντε νέων για το περιβάλλον, το κλίμα, την πολιτιστική κληρονομιά και το τοπίο, που στηρίχθηκε από 8 περιβαλλοντικές οργανώσεις και 3 οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
- Την εκκρεμούσα από το 2019 προσφυγή στο ΣτΕ συλλόγων και πολιτών κατά του ΠΔ οριοθέτησης του ποταμού, που παραβιάζει τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τα νερά, για τις πλημμύρες και για την βιοποικιλότητα και έχει οριστεί για 20/3/24
- Τις περίπου 68.000 υπογραφές ευρωπαίων πολιτών που ζητούν τη ματαίωση του έργου και τον επανασχεδιασμό του με λύσεις βασισμένες στη φύση, οι πρώτες 65.000 από τις οποίες έχουν κοινοποιηθεί στον Πρωθυπουργό, τους βουλευτές, τους Ευρωβουλευτές και τις δανείστριες Tράπεζες
- Την από 17/11/2023 επίσημη θέση της χρηματοδότριας του έργου Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που, στον απόηχο των πλημμυρών στη Θεσσαλία, αναγνωρίζει ότι εκεί, τα μεγάλης κλίμακας κατασκευαστικά έργα για τη διευθέτηση κοιτών ποταμών από σκυρόδεμα απέτυχαν κραυγαλέα για την προστασία από τα ολοένα και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής, ότι αν είχαν υιοθετηθεί οι λύσεις βασισμένες στη φύση η ζημία στη Θεσσαλία θα ήταν πολύ μικρότερη και ότι είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος.
Η Τράπεζα, αλλάζοντας πλέον την πολιτική της, τάσσεται υπέρ των λύσεων βασισμένων στη φύση για την αντιπλημμυρική προστασία στην Ελλάδα ως των μόνων ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή και επισημαίνει την ανάγκη ευαισθητοποίησης των τοπικών αρχών και των ενδιαφερόμενων φορέων σε σχέση με τα οφέλη τους, καθώς αυτοί είναι πιο εξοικειωμένοι με τις παραδοσιακές προσεγγίσεις, που βασίζονται στις γκρίζες υποδομές.
Την Τρίτη 28/11/2023 πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ της Κίνησης για την Προστασία & Ανάδειξης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας και του υφυπουργού υποδομών κ. Ν. Ταχιάου, έπειτα από πρωτοβουλία του υφυπουργού. Ο Υφυπουργός ξεκαθάρισε στους πολίτες που αρνούνται να μετατραπεί η πόλη τους σε νέα Θεσσαλία, ότι το έργο διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας θα ξεκινήσει αμέσως, ακόμη και με χρήση αστυνομικής βίας, αν χρειαστεί. Δεσμεύθηκε επίσης ότι ο καθαρισμός θα γίνει τμηματικά και παράλληλα με το έργο διευθέτησης, ξεκινώντας από την εκβολή, και αν χρειαστεί επέμβαση και σε κάποια ακόμη σημεία ανάντη, ο καθαρισμός θα ακολουθήσει τις προδιαγραφές της Περιφέρειας, που δεν επιτρέπει την κοπή μη υγιών δέντρων, την εκρίζωση θάμνων κλπ. Όμως η σχετική εντολή που απεστάλη στις 29/11/23 στην ΙΝΤΡΑΚΑΤ από την υπηρεσία δεν υλοποιεί τη δέσμευση αυτή.
Το έργο διευθέτησης είναι σχεδιασμένο με «γκρίζες υποδομές», θα μετατρέψει το ποτάμι σε τεχνητό αγωγό ομβρίων υδάτων από τσιμέντο και συρματοκιβώτια σε μήκος 17 χιλιομέτρων και θα εκτελεστεί σε 3-5 χρόνια. Οι προδιαγραφές του έργου, έτσι όπως υλοποιείται (χωρίς το φράγμα), όσον αφορά την αντιπλημμυρική προστασία είναι πολύ κατώτερες από αυτές που προβλέπονται εκ του νόμου, με συνέπεια να αυξάνεται ο πλημμυρικός κίνδυνος για την πόλη της Ραφήνας. Επιπλέον, καταστρέφεται το πλούσιο οικοσύστημα του ποταμού, που φιλοξενεί πολλά προστατευόμενα, ακόμη και απειλούμενα είδη πουλιών και ψαριών, νεροχελώνες, νερόφιδα κλπ. Τα είδη αυτά δεν έχουν αναφερθεί καν στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και συνεπώς δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την προστασία αυτών και των οικοτόπων τους.
Την ίδια στιγμή που ο υγρότοπος της εκβολής του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καταπάται ήδη στο μεγαλύτερο τμήμα του από το Υπουργείο Υποδομών για το έργο διευθέτησης στη Ραφήνα, στο πλαίσιο κατασκευής δικτύων αποχέτευσης στους Δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος, με φορέα υλοποίησης την ΕΥΔΑΠ και ανάδοχο την ΑΚΤΩΡ, για την κατασκευή αντλιοστασίων καταπατώνται ήδη δύο σημαντικοί για την Αττική υγροτόποι (Παράκτιο Έλος Μαρικών EL 30501400 και εκβολή ρέματος Ραφήνας- EL 30501900), ενώ η μελέτη προβλέπει την καταπάτηση ενός ακόμα πολύ σημαντικού υγροτόπου (παράκτιος υγρότοπος Αρτέμιδος EL 30502000). Και οι τρεις αυτοί υγρότοποι καθώς και το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας είναι ενταγμένοι στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) Αττικής. Επιπλέον, οι τρείς υγρότοποι περιλαμβάνονται στην «Έκθεση επιστημονικής τεκμηρίωσης οριοθέτησης των υγροτόπων της Αττικής» που διενεργήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ, 2021) του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον νόμο περί βιοποικιλότητας (Ν.3937/2011 άρθρα 13 και 20), ενώ ο υγρότοπος της εκβολής ρέματος Ραφήνας και ο παράκτιος υγρότοπος Αρτέμιδος είναι οριοθετημένοι ως προς τα εξωτερικά τους όρια με το αρ.54 του Ν.4559/2018. Το παράκτιο έλος Μαρικών τηρεί τους όρους ένταξης στο δίκτυο NATURA 2000, με 5 διαφορετικούς τύπους οικοτόπων, 2 εκ των
οποίων κοινοτικής σημασίας (λόχμες των παραλιών με αρκεύθους με κωδ. NATURA 2260 και Λιβάδια Ποσειδωνίας, κωδ. NATURA 1120).
Καλούμε όλους τους πολίτες, τους Συλλόγους , τα Σωματεία, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και τα κινήματα υπεράσπισης του περιβάλλοντος, που αγωνιούν να μην μετατραπεί η Αττική σε νέα Θεσσαλία και να αποτραπεί η ερημοποίηση και η κλιματική κατάρρευση της Αττικής, σε
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ-ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ το Σάββατο 2/12 ώρα 13:30 στην ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΡΑΦΗΝΑΣ.
ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΡΕΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ