...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Δύο διαφορετικά περιστατικά λοιπόν, που σημειώθηκαν συνεχόμενα το ένα από το άλλο και έδειξαν την οπτική που τα αντιμετώπιζε και τα παρουσίαζε μέρος του Τύπου εκείνης της εποχής. Δεν πρόλαβαν να πάρουν μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς η απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου στις 6 Ιουνίου 1933 άλλαξε το κέντρο βάρους της ειδησεογραφίας της εποχής. Ενδεικτικός όμως είναι ο παραλογισμός στην επιχειρηματολογία και ειδικά στην περίπτωση της δηλητηρίασης η τελική συγκάλυψή της χωρίς τον καταλογισμό ευθυνών.
Στις 31 Μαΐου οι εφημερίδες αναφέρονται στην προηγούμενη ημέρα όπου 300 στρατιώτες του λόχου σκαπανέων στην τοποθεσία Κουτσικάρι στον Πειραιά (34ο σύνταγμα πεζικού) εμφάνισαν συμπτώματα ομαδικής δηλητηρίασης.
Το μεσημέρι είχαν φάει σαρδέλες και το βράδυ πατάτες γιαχνί. Όταν εμφανίστηκαν τα συμπτώματα υπήρξε κινητοποίηση και κλήθηκε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που του χορήγησε εμετικά φάρμακα, ενώ δόθηκαν εντολές να μην ανακοινωθεί το συμβάν για να μην ανησυχήσουν οι συγγενείς των στρατιωτών, αλλά τελικά το νέα εξαπλώθηκαν γρήγορα.
Το αποτέλεσμα ήταν εκατοντάδες συγγενείς να συγκεντρωθούν έξω από το στρατόπεδο και άλλοι στα νοσοκομεία όπου 10 από τους στρατιώτες, οι πιο σοβαρά ασθενούντες, είχαν μεταφερθεί. Αποφασίστηκε η έναρξη ανακρίσεων και μεταξύ των υποψιών ήταν ότι μπορεί η δηλητηρίαση να προήλθε και «από τους λέβητας, εντός των οποίων εβράσθησαν οι πατάτες και οι οποίοι πιθανόν να ήταν ακασσιτέρωτοι», χωρίς να αποκλείεται η δηλητηρίαση να προήλθε και από τις σαρδέλες.
Τελικά αυξήθηκε σε 17 ο αριθμός των στρατιωτών που νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομεία, ενώ οι περιγραφές για τις πρώτες ώρες της δηλητηρίασης αναφέρουν σπαρακτικές κραυγές από τους φαντάρους που πονούσαν. Σημειώνεται και νέο κρούσμα ομαδικής δηλητηρίασης με φαγητό κρέας με πατάτες γιαχνί, ενώ ένας στρατιώτης πεθαίνει από τη δηλητηρίαση. Ο έλεγχος βρίσκει τα μαγειρικά σκεύη κασσιτερωμένα, άρα η ποιότητα του φαγητού είναι η αιτία της δηλητηρίασης.
Συνεχώς προστίθενται νέα στοιχεία, με τον αριθμό των νοσηλευομένων να παρουσιάζει αυξομειώσεις, ενώ το σκληρό πολιτικό κλίμα της εποχής, οδηγεί ορισμένους να διατυπώσουν την υποψία, ότι για την ομαδική δηλητηρίαση μπορεί να ευθύνεται «ενέργεια των κομμουνιστών», εικασία που γρήγορα απορρίφθηκε καθώς οι εμπλεκόμενοι στα μαγειρεία, δεν είχαν καταγραφεί για τέτοιου τύπου συμπάθειες, για να πάμε σε πιο επιστημονική αναζήτηση, την ύπαρξη του συστατικού της σολανίνης στις πατάτες, που ειδικά όταν είναι άγουρες, μπορεί να προκαλέσει δηλητηριάσεις, κάτι που έχει διαπιστωθεί και στα ζώα όταν τις καταναλώνουν. Ο έλεγχος που έγινε έδειξε ότι και η σολανίνη ήταν σε αβλαβή επίπεδα.
Ξεκινούν ανακρίσεις και αποφασίζεται η αγορά τροφίμων να γίνεται με την παρουσία αξιωματικού, ο αρχιμάγειρας να είναι εμπιστοσύνης και να μην ανακατεύονται άλλοι στα μαγειρεία. Επίσης πρώτοι να δοκιμάζουν το συσσίτιο ο μάγειρας και οι επιβλέποντες αξιωματικοί. Δεν λείπει και η αρθρογραφία όσων είχαν δοκιμάσει τις «σπεσιαλιτέ» που σέρβιρε ο ελληνικός στρατός και εξέφραζαν τις απόψεις τους, παραθέτοντας τις εμπειρίες τους. Γενιές μετά, στη σχετική ορολογία μπήκε ο όρος «Γκοντζίλα», που περιέγραφε τα αμφιβόλου προέλευσης, ηλικίας και ποιότητας κρέατα που περιλάμβανε το στρατιωτικό μενού.
Το γεγονός επιχειρεί να καταγγείλει με έντυπο υλικό, ομάδα μελών του ΚΚΕ εκτός του στρατεύματος, αλλά το τυπογραφείο εντοπίζεται.
Από τη δηλητηρίαση στα αφροδίσια νοσήματα
Σε άλλο περιστατικό που ακολούθησε, εκείνες τις ημέρες συλλαμβάνονται κομμουνιστές γιατροί του μετωπικού σχήματος «Εργατική βοήθεια» που συνέδραμε διωκόμενους συνδικαλιστές και μέλη του ΚΚΕ, εξόριστους, πολιτικούς κρατούμενους κλπ. Το πολιτικό κλίμα της εποχής ήταν σκληρό και οι διώξεις με το νόμο του Ιδιώνυμου, συνεχείς.
Οι συλληφθέντες όχι μόνο δεν έκρυψαν την πολιτική τους ταυτότητα, αντίθετα την υπερασπίστηκαν. Ακολούθησαν δημοσιεύματα με πηγή την ασφάλεια, που οι συλληφθέντες κατήγγειλαν ως ψευδή, συκοφαντικά και κατασκευασμένα. Σύμφωνα με αυτά οι γιατροί θα ενίσχυαν με τη μη θεραπεία ιερόδουλων που έπασχαν από αφροδίσια νοσήματα, ή και με τη δημιουργία εμβολίου με στοιχεία που ευνοούσαν την ανάπτυξη αφροδισίων νοσημάτων και την εξάπλωσή τους.
Έτσι σύμφωνα με το σενάριο, οι μολυσμένοι εργάτες θα απολύονταν από τις επιχειρήσεις για να μην κολλήσουν άλλους, οπότε φτωχοί, ταλαιπωρούμενοι από τις ασθένειες και αγανακτισμένοι, θα αποτελούσαν το εύφορο έδαφος για να εξαπλωθεί η κοινωνική δυσαρέσκεια και να γίνουν ταραχές με στόχο την πτώση του καθεστώτος, μέσω «ταχύρρυθμου» προγράμματος ανατροπής, αφού τα αφροδίσια θα εξαπλώνονταν με γρήγορους ρυθμούς.
Παρά τα έξω από κάθε λογική, σενάρια οι συλληφθέντες καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης και εξορίας, ενώ βγήκαν και δημοσιεύματα που ανακάτευαν τους συλληφθέντες, με τα πρωτόκολλα της Σιών και τα αφροδίσια με το σιωνισμό.
Όπως προαναφέραμε, η απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στις 6 Ιουνίου 1933 μετατοπίζει την ειδησεογραφία από τις σαρδέλες, τις πατάτες γιαχνί ή την σολανίνη στις άγουρες πατάτες και τα αφροδίσια νοσήματα που διασπείρονται με «κομμουνιστικό δάκτυλο» σε ερωτομανείς προλετάριους, σε ζητήματα κεντρικής πολιτικής σκηνής, τον κίνδυνο εμφυλίου ή πραξικοπήματος και άλλα ζητήματα στη σφαίρα της πραγματικής ζωής εκείνης της περιόδου.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος