...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Σε μία ιδιαίτερη πτυχή της ιστορίας του Λαυρίου και κατ' επέκταση και της χώρας μας στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου θα αναφερθούμε, καθώς εκείνη την περίοδο σε όλη την ακτογραμμή της Αττικής υπήρχαν οχυρωματικές εγκαταστάσεις με παρατηρητήρια, πολυβολεία, ραντάρ, αλλά και ένα μεγάλο οχυρό στη Ραφήνα (έχουμε αναφερθεί σε αυτό στο παρελθόν), με σημαντική εμβέλεια πυρός πολλών χιλιομέτρων από τα κανόνια του, κάποια εκ των οποίων είχαν μεταφερθεί ως λάφυρα από τη γραμμή Μαζινό της Γαλλίας.
Σ όλο αυτό το δίκτυο, ρόλο «κομπάρσου» έπαιζαν μέχρι το Σεπτέμβριο του 1943 οι Ιταλοί, καθώς οι Γερμανοί που έκαναν κουμάντo, έδιναν στις ιταλικές φρουρές τα πόστα εκείνα που εκτιμούσαν ότι μπορεί να εκδηλωθεί καταδρομική επιχείρηση ή αποβατική ενέργεια. Δηλαδή τους χρησιμοποιούσαν σαν «αναλώσιμους» στο πρώτο κύμα μίας πιθανής επίθεσης, προστατεύοντας τις δικές τους δυνάμεις στις οποίες έδιναν έτσι χρόνο να προετοιμαστούν καλύτερα.
Oι λιμενικές εγκαταστάσεις άρα και αυτή του Λαυρίου ήταν απολύτως απαραίτητες για ανεφοδιασμούς αλλά και τη διαδικασία συντεταγμένης αποχώρησης.
Ως προς το Λαύριο, ο Δήμος Λαυρεωτικής αναφέρει στην ιστορία του: «Στο νότιο τμήμα του λιμένος της πόλης, στην κορυφή ενός λοφίσκου με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά, η Ελληνική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου, στην προσπάθειά της να απομακρύνει τους καπνούς των φούρνων μακριά από την πόλη, κατασκεύασε τον αγωγό του καπνού και δύο επιβλητικές καμινάδες, η μια κυκλικής και η άλλη ορθογωνικής διατομής, στημένες επάνω σε δύο περίτεχνα φτιαγμένες λιθόκτιστες βάσεις. Ο χρόνος κατασκευής τους υπολογίζεται γύρω στο 1867.
Οι καμινάδες κατεδαφίστηκαν, κατά τη διάρκεια της Κατοχής από τους Γερμανούς κατακτητές το 1944, διότι αποτελούσαν για τα εγγλέζικα αεροπλάνα σημείο αναγνώρισης του λιμανιού του Λαυρίου για το βομβαρδισμό των Γερμανικών πλοίων».
Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, αλλά και τις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και το Στάλινγκραντ, οι Γερμανοί βρέθηκαν στη δύσκολη θέση να πρέπει να φυλάξουν μία χώρα με τεράστια ακτογραμμή τόσο στην ηπειρωτική, όσο και στη νησιωτική Ελλάδα.
Η βρετανική πολεμική αεροπορία RAF, ήδη κυριαρχούσε και οι βομβαρδισμοί ήταν συνεχείς, έτσι οδηγήθηκαν οι Γερμανοί στο Λαύριο να καταστρέψουν τις καμινάδες.
Θα πρέπει να πούμε ότι ο κίνδυνος να σκοτωθούν Έλληνες από «φίλια πυρά», δεν εκδηλώθηκε μόνο στο Λαύριο, αφού επιδρομές είχαν γίνει στην Καλαμάτα, τη Μήλο, κλπ.
Τον ίδιο κίνδυνο είχαν και οι Έλληνες που είχαν μεταφερθεί ως όμηροι για να δουλέψουν στην πολεμική βιομηχανία των ναζί στη Γερμανία ή και σε άλλες κατεχόμενες χώρες, καθώς οι εγκαταστάσεις αυτές ήταν συνεχώς στο στόχαστρο της RAF.
Να κάνουμε μία παρένθεση και να πούμε ότι οι επιτυχείς κινητοποιήσεις του Μαρτίου του 1943 που ματαίωσαν την πολιτική επιστράτευση, έσωσαν μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού της χώρας από την προοπτική του θανάτου είτε από εξάντληση στα κάτεργα των ναζί, είτε από τις βόμβες των Εγγλέζων προς αυτά.
Να τονίσουμε ότι η αναφορά αυτή για την πόλη του Λαυρίου, μαζί με φωτογραφικό υλικό, όπως και άλλες ιστορικές στιγμές της πόλης, έχουν αναρτηθεί σε επίκαιρα σημεία της πόλης σε σταντ που έχει τοποθετήσει ο Δήμος, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους επισκέπτες της πόλης, αλλά και τις νεότερες γενιές, να μάθουν την τοπική ιστορία και να αντιληφθούν καλύτερα την περιήγησή τους σε αυτήν. Μόνο συγχαρητήρια μπορούμε να δώσουμε για την επιλογή αυτή.