...αναδημοσίευση από το www.ertnews.gr...
Τα μαύρα χρόνια της κατοχής στην Ευρώπη, με περισσότερους από ενάμιση εκατομμύριο ανθρώπους να οδηγούνται στον αποτρόπαιο θάνατο, ο «Αφανισμός» («Ποράιμος») των Τσιγγάνων έλαβε διαστάσεις πανευρωπαϊκής εθνοκάθαρσης.
Πάνω από 500.000 θύματα είχαν οι Ρομά κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Ευρώπη. Η φράση «Ντικ Τενά Μπιστρέ» - Koίτα να μην ξεχάσεις, έμεινε από τότε στην ιστορία των Ρομά, για να κρατάει τη μνήμη άσβεστη.
Όπως αναφέρει η ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ (Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων ΡΟΜ): «Ήταν νύχτα της 2ας προς 3η Αυγούστου του 1944 όταν δόθηκε από τους Γερμανούς ναζιστές η τελευταία εντολή μαζικής εξολόθρευσης των Ρομά. Την τραγική νύχτα εκείνη, 2.897 Ρομά, άντρες, γυναίκες και παιδιά, βρήκαν φριχτό θάνατο στους θαλάμους αερίων του ναζιστικού στρατοπέδου Άουσβιτς – Μπίρκεναου στην κατεχόμενη Πολωνία. Ο αριθμός αυτός αποτελεί ένα ελάχιστο μέρος των Τσιγγάνων που εξολοθρεύτηκαν από τους Ναζί σε ολόκληρη την Ευρώπη- κυρίως Κεντρική και Δυτική. Ο αφανισμός των Τσιγγάνων στην καρδιά της Γηραιάς Ηπείρου προκάλεσε ίσως ένα εκατομμύρια θύματα, σημαντικό ποσοστό στο μακρύ κατάλογο των θυμάτων του Χίτλερ. Στη λίστα αυτή συμπεριλαμβάνονται επίσης τα άτομα με διανοητική ή σωματική αναπηρία, οι αριστεροί, οι ομοφυλόφιλοι και οι Εβραίοι. Όλοι αυτοί θεωρούνταν κατώτεροι κι επικίνδυνοι και έπρεπε να εξολοθρευτούν ώστε να επικρατήσει η Άρια Φυλή».
Η επιλογή της 2 Αυγούστου και μάλιστα με πολλά χρόνια καθυστέρησης (το 1978), σαν ημέρα Τιμής και Μνήμης, έγινε λόγω της θανάτωσης στο Άουσβιτς στις 2/8/1944, μέσα σε μία ημέρα 2.897 Ρομά στους θαλάμους αερίων. Το 2015 η Ευρωπαϊκή Eπιτροπή, αναγνώρισε την 2 Αυγούστου, σαν παγκόσμια ημέρα του Ρομά Ολοκαυτώματος.
το μνημείο στον Ταύρο - φωτο: Νάσος Μπράτσος
Δύο ημέρες μετά το αποτρόπαιο έγκλημα, στην Ελλάδα, στις 4 Αυγούστου 1944, 11 αντιστασιακοί Ρομά, εκτελούνται στον Ταύρο.
Οι ναζί κατακτητές εκτέλεσαν, αυτή τη φορά 11 αγωνιστές, που τους είχαν πιάσει κατά τη διάρκεια του Μπλόκου στη συνοικία της Αγίας Σοφίας.
Κοντά 300 άνδρες είχαν βγάλει με τη βία από τα σπίτια τους και η «διαλογή», πάντα με τη βοήθεια κουκουλοφόρου Έλληνα συνεργάτη τους, έγινε εκεί που σήμερα είναι το κτήριο του πρώην ΕΟΜΜΕΧ.
Από την επιλογή οι Γερμανοί ξεχώρισαν 13 οργανωμένους ΕΑΜίτες και ΕΛΑΣίτες και τους εκτέλεσαν στη Χαμοστέρνας. Οι δύο γλίτωσαν.
Οι μαρτυρίες αναφέρουν ότι το εκτελεστικό απόσπασμα τους έστησε μπροστά στους προβολείς των αυτοκινήτων τους και ακολούθησε η εκτέλεση.
Σχετικές ειδήσεις
Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ρομά η 2 Αυγούστου
2 Aυγούστου: Παγκόσμια ημέρα Ολοκαυτώματος των Ρομά – Kοίτα να μην ξεχάσεις / Ντικ τενά μπιστρέ
Εκδήλωση τιμής & μνήμης: Koίτα να μην ξεχάσεις / Ντικ Τενά Μπιστρέ στις 6 Σεπτεμβρίου