Με αφορμή την αποφράδα επέτειο του βομβαρδισμού της Σάμου
από τους ναζί (17-11-1943) και τις εκδηλώσεις μνήμης, οφείλουμε ένα σχόλιο. Ναι
στο νησί πήγαν Εγγλέζοι και δυνάμεις του Ιερού Λόχου, ναι υπήρχε και μεγάλη
δύναμη ανταρτών του ΕΛΑΣ, καθώς και αρκετοί Ιταλοί που είχαν συνθηκολογήσει και είχαν περάσει στη συμμαχική πλευρά, αλλά με απόφαση του συμμαχικού στρατηγείου της Μ.Ανατολής, μάχη δεν
δόθηκε.
Δεν θα το κρίνουμε από στρατιωτική άποψη (ίσως η βαρύτατη ήττα λίγες
μέρες πριν στη Λέρο να έπαιξε το ρόλο της στο ηθικό ή τις διαθέσιμες-αξιόμαχες
δυνάμεις), αλλά η ουσία είναι ότι δεν υπήρξε ένοπλη αναμέτρηση, αλλά φυγή στην
Τουρκία. Μαζί τους έφυγε και αρκετός άμαχος πληθυσμός, επιλέγοντας το δρόμο της προσφυγιάς.
Επίσης οι ΕΛΑΣίτες έγιναν δεκτοί με ενθουσιασμό από τον
ελληνισμό της Αιγύπτου, αλλά και τους εκεί ευρισκόμενους πρόσφυγες καθώς και
τον ελληνικό στρατό και προσκλήθηκαν σαν ομιλητές σε πολλές εκδηλώσεις.
Ο ενθουσιασμός
και τα αντιφασιστικά μηνύματα που περνούσαν, έκαναν τους Εγγλέζους (που ήδη μαγείρευαν τις μεταπολεμικές πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή) να τους μαντρώσουν
σε φρουρούμενα προσφυγικά στρατόπεδα, για να μην κυκλοφορούν στην πιάτσα και
περνούν το μήνυμα της αντίστασης σε κάθε κατακτητή.
Οι σύγχρονες αναφορές στην επέτειο γίνονται με επικλήσεις της
συνεργασίας, της ενότητας των Ελλήνων αλλά και των συμμάχων τους, αφήνοντας
στην άκρη και το ότι στη Σάμο η ενότητα ήταν τελικά άκαπνη και ότι μετά στην
προσφυγιά έστειλε στα «σύρματα» τους μάχιμους αντάρτες της Σάμου.
Προφανώς το μήνυμα πρέπει να είναι η συνεργασία ενάντια στον πόλεμο και το φασισμό-ναζισμό και ειδικά στις μέρες μας, να μην αφήσουμε τις συμμορίες αυτές να σηκώσουν κεφάλι.Πάντα ενότητα στη δράση και με πλήρη και τεκμηριωμένη αναφορά - υπενθύμιση στην ιστορική μνήμη.
Περισσότερα στο βιβλίο μου που βγαίνει μέσα στο Δεκέμβρη.
Θυμίζουμε και τη μαρτυρία της Μαρίας Σμυρνιωτοπούλου –
Λιακοσταύρου από το βομβαρδισμό της Σάμου, ΕΔΩ και ΕΔΩ. Θα έχουμε την τιμή να την έχουμε μαζί μας στο πάνελ της βιβλιοπαρουσίασης.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Σάμος, 2 Νοεμβρίου 2017
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΣΑΜΟΥ
ΘΕΜΑ: «Εκδήλωση μνήμης για τα θύματα του βομβαρδισμού της 17ης Νοεμβρίου 1943 από τους Γερμανούς»
ΣΧΕΤ.: Το υπ’ αριθ. 213/2007 Π.Δ. (ΦΕΚ 237/Α’/2007)
Η 17η Νοεμβρίου με το υπ’ αριθ. 213/2007 Π.Δ. καθιερώθηκε ως δημόσια εορτή τοπικής σημασίας για το Νομό Σάμου, προς τιμή των θυμάτων του βομβαρδισμού της 17ης Νοεμβρίου 1943 από τους Γερμανούς.
Ο αεροπορικός βομβαρδισμός της 17ης Νοεμβρίου 1943 διήρκεσε τρεις ώρες και προκάλεσε το θάνατο αθώων θυμάτων και μεγάλες καταστροφές σε Βαθύ και Τηγάνι (Πυθαγόρειο). Ήταν η βίαιη γερμανική αντίδραση εναντίον των πρώην συμμάχων τους, όσο και εναντίον της Σάμου και των συμμάχων που είχαν έλθει στο νησί, καθώς μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών και την απελευθέρωση του νησιού γνωστή ως «προσωρινή απελευθέρωση της Σάμου», η Σάμος υπήρξε το πρώτο ελληνικό έδαφος που απελευθερώθηκε στο β’ παγκόσμιο πόλεμο.Το διάστημα αυτό η Σάμος διοικήθηκε από Προσωρινή Διοικητική Επιτροπή με επικεφαλής τον μητροπολίτη Ειρηναίο. Τότε ήρθε στο νησί ο Υπουργός της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης στο Κάιρο Εμμ. Σοφούλης και λίγο αργότερα οι μαχητές του Ιερού Λόχου με αεραποβατική επιχείρηση διακοσίων ανδρών για την ενίσχυση της αμυντικής δύναμης του νησιού εναντίον των Γερμανών, που την αποτελούσαν η Ιταλική μεραρχία CUNEO, 1.200 Έλληνες αντάρτες και βρετανική δύναμη 700 ανδρών.Η υποδειγματική αυτή συνεργασία, αποτελεί χάρη στον ενωτικό της χαρακτήρα, φωτεινό παράδειγμα για τις επερχόμενες γενιές.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης μνήμης για τα θύματα του βομβαρδισμού της 17ης Νοεμβρίου 1943 από τους Γερμανούς, ορίζουμε για την
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017:
Γενικό σημαιοστολισμό από την 8η πρωινή ώρα μέχρι τη δύση του ηλίου.
Φωταγώγηση κατά τις βραδινές ώρες όλων των δημοσίων καταστημάτων του Νομού, καθώς και των καταστημάτων των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των Τραπεζών μέχρι τις πρωινές ώρες της επομένης της εορτής.
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΡΑΚΑΖΟΣ