Στις σαφώς τραγικές συνθήκες όλων των προσφυγικών ρευμάτων, δε λείπουν και κάποια «μικρά» περιστατικά που μετά τον επαναπατρισμό, μένουν σαν αστείες στιγμές. Τα περιστατικά που μεταφέρουμε μας τα διηγήθηκαν Έλληνες πρόσφυγες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα στοιχεία των πρωταγωνιστών είναι στη διάθεσή μας, αλλά κρίνουμε σκόπιμο επειδή κάποιοι όσων αναφέρονται στις διηγήσεις, δε βρίσκονται στη ζωή, να μην τα δημοσιοποιήσουμε. Άλλωστε πρόκειται για ιστορίες μου μας διηγήθηκαν στο παρασκήνιο «κανονικών» συνεντεύξεων, εν είδη ευτράπελων και σαν τέτοια τα μεταφέρουμε κι εμείς, αν και στον χρόνο εξέλιξής τους είχαν σαφώς δυσάρεστες συνέπειες. Ο χρόνος όμως τα απαλύνει όλα.
Περιστατικό νο 1
To προσφυγικό στρατόπεδο βρίσκονταν σε αφρικανική χώρα, στα όρια της ζούγκλας, από την οποία το χώριζε ένας ποταμός, στις όχθες του οποίου, πήγαιναν να πιούν νερό τα ζώα της ζούγκλας και από την αντίπερα όχθη τα έβλεπαν οι πρόσφυγες. Ένα μικρό προσφυγόπουλο ζητούσε επίμονα από ένα λίγο μεγαλύτερό του να πάνε μαζί στην απέναντι πλευρά, «να δουν τα ζώα από κοντά», επιλογή που βέβαια εγκυμονούσε κινδύνους.
Τελικά η αποκοτιά έγινε και εκεί που βρίσκονταν από την πλευρά της ζούγκλας, άκουσαν κλαδιά να σπάνε από πατημασιές ζώων και τρόμαξαν αφού νόμισαν ότι ήταν σαρκοβόρα και κατά πάσα πιθανότητα λιοντάρια. Ο πιο μικρός κάθισε κατάχαμα και παρά τις προτροπές του μεγαλύτερου να φύγουν είχε κοκαλώσει από το φόβο του. Ο μεγαλύτερος όταν είδε ότι παρά τα εκκλήσεις του αποτέλεσμα δεν υπήρχε, έφυγε φοβούμενος μήπως κατασπαραχτεί και αυτός. Στο προσφυγικό στρατόπεδο ο πιο μικρός δεν φαίνονταν και όλοι πίστευαν ότι είχε χαθεί στη ζούγκλα και τον πενθούσαν, είχαν μάλιστα ρωτήσει τον μεγαλύτερο μήπως ήταν μαζί, αλλά αυτός απάντησε ότι δεν τον είχε δει καθόλου, φοβούμενος μήπως του έριχναν ευθύνες που δέχτηκε να τον περάσει «απέναντι» και ακολούθως τον παράτησε.
Την άλλη μέρα το πρωί ο εξαφανισθείς ήταν στις πλάτες ενός αφρικανού που τον έφερνε σώο και αβλαβή, αφού τον είχε βρει μία φυλή που έμενε σε ένα χωριό εκεί κοντά και τον περιμάζεψε, τον κράτησε τη νύχτα για να είναι ασφαλής από πιθανές επιθέσεις σαρκοβόρων και ακολούθως τον «επέστρεψε». Οι ιθαγενείς εργάζονταν στο προσφυγικό στρατόπεδο αλλά δεν διανυκτέρευαν σε αυτό, πήγαιναν στο χωριό τους.
Ο μικρός είπε την αλήθεια και τότε ο μεγαλύτερος συνοδός του έφαγε το ξύλο της χρονιάς του και μάλιστα όχι μόνο μία φορά και γιατί τον παράτησε και γιατί είπε ψέματα. Όπου βρισκόταν και όπου στεκόταν τον έδερναν όλοι, ακόμα και στο προσφυγικό σχολείο οι δάσκαλοί του και οι συμμαθητές του.
Έφαγε τόσο ξύλο που το έσκασε και μέχρι να ξεθυμάνει η οργή στο προσφυγικό στρατόπεδο των Ελλήνων, πήγε και έμεινε τρία μερόνυχτα στο χωριό των αφρικανών, όπου τουλάχιστον δεν έτρωγε ξύλο!!!
Περιστατικό νο 2
Σε μία αφρικανική χώρα, ένας εκ των Ελλήνων προσφύγων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είπε σε κάτι άλλους ότι είχε ανακαλύψει ένα φούρνο που έφτιαχνε και σταφιδόψωμα, που όμως οι σταφίδες τους δεν ήταν τόσο γλυκιές, όσο αυτές στην πατρίδα. Ελλείψει άλλων όμως τις έτρωγε αφού ήταν οι μόνες διαθέσιμες εντός πάντα του σταφιδόψωμου.
Οι άλλοι που το άκουσαν τον ρώτησαν πού είναι ο φούρνος να πάνε να δοκιμάσουν και αυτοί. Πήγαν λοιπόν ζήτησαν σταφιδόψωμο, αλλά ο φούρναρης ήταν κατηγορηματικός ότι δεν φτιάχνει. Τότε ένας από την παρέα, διαπίστωσε ότι στο μέσα δωμάτιο του φούρνου, στις ζύμες πήγαιναν και κάθονταν μύγες που κολλούσαν και δεν μπορούσαν να φύγουν και το ψωμί έμπαινε στο φούρνο μαζί με αυτές.
Έτσι εξηγήθηκε γιατί οι «σταφίδες» δεν ήταν τόσο γλυκιές όσο αυτές της πατρίδας!!
Περιστατικό νο 3
Ο βαρκάρης πήρε μία οικογένεια για να την περάσει στην Τουρκία και η αμοιβή του ήταν τα δύο γουρούνια που είχε στην κατοχή της η οικογένεια που επέλεξε το δρόμο της προσφυγιάς. Πράγματι το ταξίδι ξεκίνησε νύχτα και ο βαρκάρης τους άφησε σε κάποια ακτή και έφυγε. Όταν οι πρόσφυγες είδαν κάποιο από μακριά, του φώναξαν «γκελ μπουρντά», αφού πίστευαν ότι ήταν στην Τουρκία. Προς έκπληξή τους, άκουσαν απάντηση στα ελληνικά και πληροφορήθηκαν ότι ο αφιλότιμος βαρκάρης δεν τους αποβίβασε στην Τουρκία, αλλά σε άλλο σημείο του νησιού τους.
Όταν βρήκαν το βαρκάρη του ζήτησαν να τους επιστρέψει τα δύο γουρούνια και αυτός τους απάντησε ότι ψόφησαν και τα δύο!! To περιστατικό αυτό συνδέεται με το πρώτο, αφού η οικογένεια που εξαπατήθηκε και τελικά κατάφερε να διαφύγει, είχε ως ένα από τα μέλη της και τον μικρό που περιμάζεψαν οι αφρικανοί στην πρώτη ιστορία που αναφέραμε.
Περιστατικό νο 4
Η μεταφορά του περιστατικού, έγινε από παιδί που γεννήθηκε σε προσφυγικό στρατόπεδο στην Παλαιστίνη. Ο πατέρας του ήταν κυνηγημένος ΕΑΜίτης από τη Σάμο, που αν και πυροβολήθηκε σε ενέδρα, κατάφερε να επιζήσει και ακολούθως πέρασε στα Τουρκικά παράλια. Στο προσφυγικό στρατόπεδο των πηγών του Μωυσέως γεννήθηκε ο γιός του, τον οποίο λόγω του κύματος ενθουσιασμού που δημιουργούσε η επέλαση του κόκκινου στρατού σε βάρος των ναζί, από το Στάλινγκραντ και μετά, αποφάσισε να τον βαφτίσει Στάλιν.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, οι πολιτικές εξελίξεις δεν ευνοούσαν την «κυκλοφορία» ενός παιδιού με το συγκεκριμένο όνομα. Έτσι μετά από συνεχείς πιέσεις της χωροφυλακής, ο πατέρας για να μην έχει προβλήματα και το παιδί και ο ίδιος, που είχε την επίβλεψή του, αναγκάστηκε να το μετονομάσει σε «Στυλιανό». Ο Στυλιανός – Στάλιν, είναι σήμερα ένας επιτυχημένος επαγγελματίας στο νομό.
Σχετικές αναρτήσεις:
05/01/2017 Θαλάσσιοι δρόμοι της ελληνικής προσφυγιάς στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (β’ μέρος – Nότιο Αιγαίο)
06/01/2017 Το προσφυγικό ταξίδι των Νισύριων στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
07/01/2017 Πρόσφυγας πολέμου από τη Νίσυρο – Μαχητής στη Μ. Ανατολή: Η ιστορία του Ν. Κωσταρά
08/01/2017 Η ιστορία του Κ. Μαντουδάκη: Πρόσφυγας πολέμου από τη Νίσυρο στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
09/01/2017 Τήλος: Το νησί της διαχρονικής αλληλεγγύης στους πρόσφυγες
10/01/2017 «Τα σύρματα» και η Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση στη Μέση Ανατολή
11/01/2017 Κάλυμνος: Η προσφυγιά του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οδηγός αλληλεγγύης στο σήμερα
12/01/2017 Γιάννης Νικολαΐδης – «Τσάλαχα»: Πρόσφυγας στην Τουρκία το 1942
13/01/2017 Τριαντάφυλλος Φωκιανός: Το μικρό προσφυγόπουλο που έγινε σηματωρός στα αντιτορπιλικά
14/01/2017 Καστελλόριζο: Ο δρόμος της προσφυγιάς και η τραγωδία της επιστροφής
15/01/2017 O Καστελλοριζιός πρόσφυγας και διασωθείς ναυαγός Βαγγέλης Χατζηγιαννάκης μιλάει στο ert.gr