...αναδημοσίευση από το www.ert.gr...
Τη φρίκη του ναζισμού αντιμετώπισε η περιοχή
της Φλώρινας στις 9 Αυγούστου 1943, όταν όπως και σε άλλα σημεία της
χώρας, οι κατοχικές δυνάμεις προχώρησαν σε εκτελέσεις – αντίποινα για να
κάμψουν το φρόνημα των αγωνιζόμενων ενάντια στο στρατό κατοχής.
Προηγήθηκε στις 8 Αυγούστου 1943 ημέρα
Κυριακή, ενέδρα αντιστασιακής ομάδας στον δημόσιο δρόμο Φλώρινας –
Κλαδοράχης εναντίον Γερμανικού αποσπάσματος το οποίο αποτελούσαν δυο
στρατιώτες, ένας μοτοσικλετιστής και ένας πολίτης. Εκεί σκοτώνεται ο
οδηγός, ενώ οι δυο Γερμανοί και ο εφοριακός υπάλληλος Μίμης Παπαδόπουλος
οδηγούνται στο δάσος ως αιχμάλωτοι.
Με το φόβο των αντιποίνων, ο πρόεδρος της Κλαδοράχης, Παναγιώτης Παπάς, ενημερώνει το Γερμανικό Φρουραρχείο Φλώρινας για το συμβάν, φοβούμενος αντίποινα. Επίσης ενημερώνει και τον Νομάρχη Φλώρινας, Κωνσταντίνο Μπόνη.
Με το φόβο των αντιποίνων, ο πρόεδρος της Κλαδοράχης, Παναγιώτης Παπάς, ενημερώνει το Γερμανικό Φρουραρχείο Φλώρινας για το συμβάν, φοβούμενος αντίποινα. Επίσης ενημερώνει και τον Νομάρχη Φλώρινας, Κωνσταντίνο Μπόνη.
Η απόφαση των γερμανών είναι αντίποινα με
απαγχονισμό 15 Ελλήνων για το θάνατο του Γερμανού στρατιώτη και αν δεν
απελελευθερωθούν οι αιχμάλωτοι, την αύξηση των αντιποίνων στους 50
Έλληνες. Ο αριθμός δεν αυξήθηκε διότι απελευθερώθηκαν οι αιχμάλωτοι.
Φτιάχνεται και η λίστα των 15 όπου περιλαμβάνει συλληφθέντες από την περιοχή, αλλά και από κρατούμενους των Γερμανικών Φυλακών Φλώρινας. Ρόλο στις υποδείξεις της λίστας των μελλοθανάτων, φαίνεται να έπαιξαν και Βούλγαροι στρατιωτικοί που είχαν στοχοποιήσει πρόσωπα για την αντιστασιακή τους δράση.
Φτιάχνεται και η λίστα των 15 όπου περιλαμβάνει συλληφθέντες από την περιοχή, αλλά και από κρατούμενους των Γερμανικών Φυλακών Φλώρινας. Ρόλο στις υποδείξεις της λίστας των μελλοθανάτων, φαίνεται να έπαιξαν και Βούλγαροι στρατιωτικοί που είχαν στοχοποιήσει πρόσωπα για την αντιστασιακή τους δράση.
Η εκτέλεση των 15 έγινε τα χαράματα της Δευτέρας 9 Αυγούστου 1943, με απαγχονισμό σε ενιαία δοκό η οποία στηρίχτηκε σε δύο δένδρα και οι απαγχονισθέντες, έμειναν κρεμασμένοι επί
τρεις ημέρες προς παραδειγματισμό – εκφοβισμό, κατόπιν διαταγής του
Γερμανικού Φρουραρχείου. Την ώρα της εκτέλεσης οι Γερμανοί έθεσαν σε
λειτουργία τις μηχανές των αυτοκινήτων τους για να μην ακούγονται οι
φωνές των θυμάτων τους.
Μία αναλυτική περιγραφή και έρευνα για τις εκτελέσεις στην Κλαδοράχη, περιλαμβάνεται στη μελέτη του Στράτου Δαρδανά «Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στη Μακεδονία (1941-1945)» που υπάρχει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ευχαριστούμε τον κ. Θεοδωρόπουλο Θεόδωρο για την εξυπηρέτηση στην ανεύρεση της μελέτης) και μέρος της αναδημοσιεύουμε στη συνέχεια.
Επιμέλεια αφιερώματος: Νάσος Μπράτσος
Μία αναλυτική περιγραφή και έρευνα για τις εκτελέσεις στην Κλαδοράχη, περιλαμβάνεται στη μελέτη του Στράτου Δαρδανά «Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στη Μακεδονία (1941-1945)» που υπάρχει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ευχαριστούμε τον κ. Θεοδωρόπουλο Θεόδωρο για την εξυπηρέτηση στην ανεύρεση της μελέτης) και μέρος της αναδημοσιεύουμε στη συνέχεια.
Επιμέλεια αφιερώματος: Νάσος Μπράτσος
