Δίνουν το δικό τους αγώνα και όπως ισχύει σε πολλά επίπεδα ο μόνος χαμένος αγώνας είναι αυτός που δεν δίνεται. Συνεπώς και βήματα έχουν κάνει και προοπτικές έχουν. Μιλάμε για τα πρόσωπα που στελεχώνουν το σωματείο «Ακουστήριξη – Κίνηση για την προσβασιμότητα κωφών και βαρηκόων με προφορικό λόγο». Το ert.gr παρουσιάζει συνέντευξη της προέδρου της Ακουστήριξης Σοφίας Κολοτούρου.
– Τι είναι η Ακουστήριξη;-Είναι μια κίνηση (σύλλογος) μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που εκφράζει τους κωφούς συνανθρώπους μας με προφορικό λόγο (αυτούς δλδ που μιλάνε και δεν γνωρίζουν νοηματική) και τους βαρήκοους. Σκοπός της είναι να αναδείξει τις ιδιαίτερες ανάγκες αυτού του σημαντικού πληθυσμιακού κομματιού και να απαιτήσει θεσμικά δικαιώματα προσβασιμότητας, που δυστυχώς στην χώρα μας αγνοούνται. Στην Ακουστήριξη συμμετέχουν όχι μόνο κωφοί και βαρήκοοι, αλλά και πολλοί ακούοντες, ιδιαίτερα γονείς παιδιών που έχουν πρόβλημα.
-Ποιους αφορά;
-Στο σύνολο κωφών και βαρηκόων είναι η μεγάλη πλειονότητα σε σχέση με τους νοηματίζοντες κωφούς. Το μεγαλύτερο πλήθος είναι οι ηλικιωμένοι που αποκτούν μικρή ή μεγάλη βαρηκοΐα. Ακολουθούν συνάνθρωποι μας που χάνουν ολοκληρωτικά ή μέρος της ακοής τους από ατύχημα (βιομηχανία, μουσικοί κλπ) ή από ασθένεια (π.χ. εκφυλισμός του ακουστικού νεύρου).
Στην συνέχεια οι μεταγλωσσικοί κωφοί που έχασαν την ακοή τους μετά τα 4 χρόνια τους, δηλ. αφού έμαθαν πρώτα να μιλάνε και εκπαιδεύτηκαν σε κανονικά σχολεία μαζί με ακούοντες (εκτός από τον προφορικό λόγο έχουν αναπτύξει και την χειλεοανάγνωση για την επικοινωνία τους). Τέλος σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από 1000 κοχλιακά εμφυτευμένοι συνάνθρωποι μας που ακούνε και μιλάνε σε εξαιρετικά καλό επίπεδο. Τα τελευταία 30 χρόνια η ιατρική και η τεχνολογία έχουν ουσιαστικά νικήσει την αναπηρία της κώφωσης με το κοχλιακό εμφύτευμα.
-Ποιος είναι ο λόγος ύπαρξής της ;
-Υπάρχει τεράστιο θεσμικό κενό στη αναγνώριση των διαφοροποιημένων αναγκών (σε σχέση με τους κωφαλάλους νοηματίζοντες) όλων αυτών των ανθρώπων, που να προβλέπει τα μέσα και τους όρους προσβασιμότητας . Παρόλο που η ΕΕ και άλλοι διεθνείς φορείς υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, περιγράφουν και συστήνουν λύσεις προσβασιμότητας για κωφούς με προφορικό λόγο και βαρήκοους, στην Ελλάδα το θέμα αγνοείται εντελώς.
– Ποια είναι τα αιτήματα της;
α) Αιτήματα Προσβασιμότητας
– Άμεση μέριμνα για υποτιτλισμό τηλεοπτικού υλικού στα ελληνικά. Στην εποχή της ψηφιακής τηλεόρασης η τεχνολογία υφίσταται και εφαρμόζεται ως υπηρεσία on demand στα ανεπτυγμένα κράτη.
Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ενδεικτικά σε κάποιες παραγωγές από το Mega Channel. Ζητούμε την γενικευμένη του εφαρμογή και δίνουμε προτεραιότητα στα ειδησεογραφικά προγράμματα (επιπλέον της νοηματικής). Αφορά όλο τον ελληνικό πληθυσμό που έχει ή τείνει να έχει κάποιο πρόβλημα ακοής. Ειδικότερα στις ειδήσεις, οι συνάνθρωποί μας αυτοί δεν μπορούν να παρακολουθήσουν ούτε το κανονικό δελτίο ειδήσεων (που δεν το ακούνε), αλλά ούτε και το δελτίο ειδήσεων νοηματικής, αφού δεν έχει υποτίτλους.
-Εφαρμογή της τεχνολογίας/υπηρεσίας speech to text. Σε πραγματικό χρόνο συνομιλίας δύο ή περισσοτέρων ανθρώπων με έλλειμμα ή πρόβλημα ακοής, που γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση (πολλοί νοηματίζοντες κωφοί δεν γνωρίζουν), δίδεται η δυνατότητα να επικοινωνήσουν με την βοήθεια ειδικού λογισμικού στενογραφικής ταχυπληκτρολόγησης που χειρίζεται κάποιος εκπαιδευμένος, έχοντας όλη την συνομιλία μπροστά τους να «ρέει» στις οθόνες των tablet τους ή του προτζέκτορα. Η τεχνολογία έχει αξία προσβασιμότητας στην εκπαίδευση, σε πολιτικές, κοινωνικές, επαγγελματικές και λοιπές συνεδριάσεις. Στο εξωτερικό το σύστημα εφαρμόζεται σε πολλά πανεπιστήμια για την παρακολούθηση των διαλέξεων από κωφούς και βαρήκοους φοιτητές, όπως και στις αίθουσες των δικαστηρίων όταν δικάζονται ή παρίσταται ως μάρτυρες αυτά τα άτομα.
– Εφαρμογή τεχνολογιών λόγου & ακοής. Υιοθέτηση εφαρμογών που μετατρέπουν τον προφορικό λόγο σε γραπτό κείμενο.
– Σύσταση υπηρεσίας χειλεοαναγνωστών διερμηνέων. Εκπαίδευση ατόμων που θα παρέχουν υπηρεσίες διερμηνείας σε κωφά και βαρήκοα άτομα που επικοινωνούν με την χειλεοανάγνωση. Οι διερμηνείς αυτοί, γνωστοί και ως lip speakers είναι εκπαιδευμένοι να μιλούν πιο αργά και καθαρά για να διευκολύνουν τη χειλεοανάγνωση.
β) Αιτήματα αποκατάστασης και βελτίωσης ακοής και λόγου
-Κοχλιακά εμφυτεύματα. Ενημέρωση του πληθυσμού για την δυνατότητα αποκατάστασης και βελτίωσης της ακοής μέσω των κοχλιακών εμφυτευμάτων, ειδικότερα στις ηλικίες 0 – 4 ετών με την ταυτόχρονη λογοθεραπευτική μέριμνα.
-Σύγχρονα ακουστικά βαρηκοΐας και άλλα καινοτόμα προϊόντα και τεχνολογίες. Ενημέρωση του πληθυσμού για όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές που υποβοηθούν την ακοή και τον λόγο.
-Σύσταση σχολών χειλεοανάγνωσης. Μαθήματα χειλεοανάγνωσης για οποιοδήποτε χάσει την ακοή του σε μεγάλη ηλικία. Στο εξωτερικό υπάρχουν τέτοιες σχολές.
-Λογοθεραπεία. Σήμερα τα παιδιά με πρόβλημα ακοής μπορούν να μάθουν να μιλούν. Ο συνδυασμός ιατρικής, τεχνολογίας και λογοθεραπείας ουσιαστικά εξαφανίζει την κώφωση!
Τι έχει κάνει μέχρι στιγμής η Ακουστήριξη και η πρόεδρός της Σοφία Κολοτούρου;
-Εν αρχήν ην… το blog “Κουφός είσαι ρε; Δεν ακούς;” (http://kofosi.blogspot.gr/) που περιέγραφε ιστορίες με χιούμορ η Σοφία από την ζωή της ή αλλιώς από την καθημερινότητα ενός κωφού με προφορικό λόγο (μεταγλωσσικού κωφού). Οι ιστορίες αυτές στην συνέχεια έγιναν βιβλίο με τον ίδιο τίτλο από τις εκδόσεις ΚΨΜ και κάποιες από αυτές δεκαεξασέλιδο κόμικς ( μέσα στο ίδιο βιβλίο) από τον κομίστα Σπύρο Δερβενιώτη.
-Στη συνέχεια δημιουργήθηκε η διαδικτυακή ομάδας στο Facebook «ΚΟΥΦΟΧΩΡΙΟ» που αριθμεί σήμερα πάνω από 1.300 μέλη. Στην ομάδα αυτή κωφοί με προφορικό λόγο, κοχλιακά εμφυτευμένοι και βαρήκοοι, αλλά και συγγενείς αυτών των ατόμων, έρχονται σε άμεση επαφή για πρώτη φορά στη χώρα μας με επαγγελματίες στο χώρο της βελτίωσης και της αποκατάστασης της ακοής και του λόγου (ιατροί, λογοθεραπευτές, ακοοπροθετιστές, ψυχολόγοι, εκπαιδευτικοί, νομικοί κλπ). Μέσω του Κουφοχωριού έγινε η πρώτη μεγάλη καμπάνια συλλογής 1.500 υπογραφών για τον ελληνικό υποτιτλισμό των τηλεοπτικών παραγωγών και ειδησεογραφικών δελτίων.
-Συγγραφή και έκδοση του δεύτερου βιβλίου «Τα επτά πρόσωπα της κώφωσης» όπου η Σοφία Κολοτούρου με μυθιστορηματικό τρόπο αποκαθιστά την αλήθεια γύρω από την κώφωση και καταρρίπτει το στερεότυπο (του κωφάλαλου νοηματίζοντα) που έχει επικρατήσει.
-Επερωτήσεις στην Βουλή μέσω των βουλευτών Σοφία Σακοράφα και Νικήτα Κακλαμάνη με περιεχόμενο τα προβλήματα προσβασιμότητας αυτής της άγνωστης μεγάλης μερίδας κωφών και βαρηκόων. Επίσης επερώτηση στο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο για το θέμα των υποτίτλων από την Σοφία Σακοράφα.
-Συνάντηση και ενημέρωση του Υπουργού Υγείας κ. Ξανθού.
-Ενημέρωση του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και απόφαση του Δ.Σ. αυτού για κοινές δράσεις σε θέματα αποκατάστασης και βελτίωσης της ακοής και του λόγου.
-Ομιλίες με θέμα τα βιώματα προσβασιμότητας και κοινωνικής ένταξης των κωφών με προφορικό λόγο και βαρηκόων , στο συνέδριο Ηγεσίας της ΕΑΣΕ και στο TEDx που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στην Ερμούπολη.
-Συνεργασία με την πανευρωπαϊκή ένωση hard of hearing EFHOH.
-Επισκέψεις σε σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, συμμετοχή σε φόρουμ και ημερίδες, συνεντεύξεις σε εφημερίδες, ράδιο, τηλεόραση, social media
Πρόσφατα η Ακουστήριξη απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα στην ΕΡΤ για θέματα υποτιτλισμού των τηλεοπτικών προγραμμάτων, ώστε αυτά να είναι προσβάσιμα και από κωφούς και βαρήκοους.
Πηγή: Ακουστήριξη
Συνέντευξη: Νάσος Μπράτσος
