Άγνωστες πτυχές μιας αποφράδας “επετείου”

...αναδημοσίευση από την Ικαριακή Ραδιοφωνία...

Του Νάσου Μπράτσου

Πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν 48 χρόνια από την αποφράδα επέτειο του πραξικοπήματος και της δικτατορίας του 1967 – 74. Με αφορμή λοιπόν αυτή την «επέτειο», χρήσιμο είναι να έχουμε στο νου μας κάποια στοιχεία για τη συγκεκριμένη περίοδο.

Στους πολλούς έχει μείνει σαν ορόσημο της αντιδικτατορικής πάλης η εξέγερση του Πολυτεχνείου, όμως δεν θα πρέπει να κρύψουμε πίσω από την ομολογουμένως τεράστια σημασία της, μια σειρά σχετικά άγνωστων αντιδικτατορικών δραστηριοτήτων.

Όσο και αν ακούγεται παράξενο και μέσα στους εργατικούς χώρους – κλάδους είχαν αναπτυχθεί σημαντικές δράσεις. Εύλογη είναι η απορία το πώς έγινε αυτό, αφού αρκετά σωματεία τα είχε διαλύσει η χούντα, διοικήσεις συνδικάτων είχαν εξοριστεί και είχαν αντικατασταθεί από πρόσωπα «πειθήνια» προς τους χουνταίους.

Εδώ λοιπόν αρχίζει η ιστορία που έχει ενδιαφέρον.

Πολλοί νέοι άνθρωποι που είχαν έρθει από τα χωριά τους στην Αθήνα και δεν είχαν προηγούμενη πολιτική ένταξη, ώστε να τους έχει η χούντα στα κατάστιχά της, μπήκαν στην παραγωγή και αποτέλεσαν παράλληλα και μια νέα γενιά αντιχουντικής πολιτικοποίησης.

Σε εκλογές που γίνονταν με ενιαία ψηφοδέλτια, όπου οι εκλόγιμες θέσεις προέκυπταν από τη σταυροδοσία, κέρδιζαν θέσεις στα σωματεία της εποχής.

Στις «κανονικές» συνεδριάσεις, συχνά συμμετείχε και εκπρόσωπος της αστυνομίας – χωροφυλακής για να καταγράφει τι λένε και τι είχαν σκοπό να κάνουν οι συνδικαλιστές.

Συχνά όμως μετά τη λήξη της «κανονικής» συνεδρίασης, ακολουθούσε σε άλλο τόπο μια «άλλη», στην οποία συμμετείχαν μόνο οι «μιλημένοι» και αυτή αποφάσιζε στο πώς θα δρομολογούσε δράσεις.

Με τέτοιες πρακτικές έγινε εφικτό να οργανωθεί απεργία στα τρόλεϊ, πριν από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και με τη βοήθεια των ανταποκριτών των ξένων ΜΜΕ να φτάσει το απεργιακό χαστούκι που έφαγε η χούντα πολύ μακριά, από άποψη δημοσιότητας και να δώσει κουράγιο σε όλο τον κόσμο της αντιδικτατορικής δράσης.

Γι αυτό αν προσέξει κανείς τα φιλμ από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπου οι φοιτητές αναρτούν αφισάκια, ή γράφουν συνθήματα στα διερχόμενα τρόλεϊ, θα διαπιστώσει ότι οι οδηγοί δεν προσπαθούν να αποφύγουν τη χρήση του οχήματός τους σαν κινητό αντιδικτατορικό μήνυμα, αλλά μάλλον χαίρονται.

 

Συχνά με επιβάτες των τρόλεϊ, μεταφέρονται και προμήθειες σε φάρμακα και τρόφιμα.

Παράλληλα, σε άλλους χώρους τα εκρηκτικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι, οδηγούσαν σε ξεσπάσματα από τα κάτω, που είχαν και αυτά την αξία τους, ακόμα και αν ήταν «μικρά» σε διάρκεια.

Φωτογραφία από το αρχείο του Νάσου Μπράτσου

Όπως για παράδειγμα η πρώτη στάση εργασίας επί δικτατορίας, που κράτησε μια ώρα και έγινε στο εργοστάσιο «Θερμίς» στη Ριζούπολη, που σήμερα δεν υπάρχει και έχει γίνει χώρος πρασίνου και αθλοπαιδειών, μετά από κινητοποιήσεις των κατοίκων, που απέτρεψαν την οικοδόμηση τσιμεντένιου μεγαθήριου από τράπεζα.

Θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε πολλές τέτοιες ιστορίες στην έντυπες – ηλεκτρονικές μας συναντήσεις μέσα από την Ικαριακή Ραδιοφωνία, γιατί όπως σωστά έχει ειπωθεί, «λαός που ξεχνά το παρελθόν του, δεν έχει παρόν και μέλλον».